Гастомель. Фота: AP
24 лютага каля абеду Багдан пачуў гул верталётаў.
«Я ўбачыў, што гэта верталёты з літарай V, зразумела, што не нашы. Мы з жонкай і дачкой пабеглі ў падвал, як і многія суседзі — набілася аж 40 чалавек. Калі апошні забягаў у падвал, яго літаральна занесла ўнутр выбухной хваляй. Снарад упаў проста перад нашым пад'ездам — абстрэл вёўся проста па жылым квартале».
У падвале было шмат пенсіянераў і маленькіх дзяцей, таму людзі вырашылі застацца там, а не ісці ў Бучу.
Увечары 25 лютага прыйшлі чачэнцы. Пра чачэнцаў Багдан адгукаецца добра. Яны, у асноўным, марадзёрылі і запісвалі відэа з падзякамі Кадыраву.
«Чачэнцы былі гаваркія, пачалі нам распавядаць, што прыйшлі нас абараняць па ўказанні Рамзана Ахматавіча Кадырава. Таму што раней — гэта такі парадокс у іх цікавы — у першую чачэнскую вайну ўкраінцы прыязджалі дапамагаць чачэнцам. У 1994 годзе ў Чачні [на баку Ічкерыі] ваяваў нацыяналіст Сашко Белы. І вось яны кажуць: «Мы ў вас нацыяналістаў шукаем, але вашы нацыяналісты нас абаранялі. Вось мы ваявалі раней з Расіяй, але цяпер мы ў міры жывём, цяпер наша Чачня яшчэ лепшай стала, мы ўсё адбудоўваем, у нас усё так вясёлкава, прыгожа. Мы вам паставім новага прэзідэнта — хутчэй за ўсё, [былога прэзідэнта Украіны Віктара] Януковіча, і будзе Украіна квітнець, а Зяленскі здасца праз два дні, яго там пасадзяць…»
Уціралі нам такія гісторыі, а потым дадалі, што нам яшчэ пашанцавала, што гэта яны да нас прыйшлі, а не расіяне. Казалі, што ў Грозным расійскі салдат, калі заходзіў у кватэру, перш за ўсё кідаў гранату. Тады пры гэтых зачыстках загінула вельмі шмат мірнага насельніцтва Грознага», — успамінае Багдан.
Чачэнцы прасядзелі ў Гастомелі да сярэдзіны сакавіка.
Гастомель, 4 красавіка 2022 года. Фота: AP
«Мяркуючы па тым, што яны прывозілі ўкраінскія тавары, чачэнцы займаліся ў асноўным тым, што ездзілі ў занятыя вёскі і там рабавалі крамы. А яшчэ адзін раз прыйшлі да нас запісваць відэа ў «падзяку» Рамзану Кадыраву».
Пасля чачэнцаў заехаў рускі спецназ.
Потым іх змяніў дэсант з Омска.
«Гэтыя былі моцна дэмаралізаваныя абстрэламі: абмяркоўвалі паміж сабой, як можна хутчэй разарваць гэты кантракт, пракліналі Пуціна і ўсіх, хто даслаў іх на гэтую вайну», — кажа Багдан.
Людзі спадзяваліся, што іх будуць эвакуяваць або ў бок Кіева, або ў бок Корасценя. Але ім сказалі, што іх адвязуць у Беларусь.
17 сакавіка а шостай раніцы ўсіх паднялі і тэрмінова пагрузілі ў аўтобусы. У першую чаргу ехалі сем'і з дзецьмі. І праз Барадзянку, Іванкаў, Чарнобыль людзей вывезлі ў Беларусь.
Беларусь
У Беларусі ўкраінцаў адправілі жыць у санаторый «Чонкі» каля Гомеля.
На другі дзень вывезеных людзей наведаў прадстаўнік санаторыя і сказаў: «Маё прозвішча Венгер, я сам з Чарнігава. Ведаю, да чаго ваша зладзейская ўлада давяла народ. Але вы ведайце, што Лукашэнка і Пуцін не спыняцца, пакуль не даб'юць да канца гэтую вашу зграю зладзейскую». Нам прапаноўвалі даць інтэрв'ю беларускаму ТБ.
Фота: chenki.by
Сярод пенсіянераў пачалі распаўсюджваць чуткі, што тых, каго вывезлі ў Беларусь, абвясцілі ва Украіне здраднікамі, многія паверылі, што дома іх чакае турма, і вырашылі застацца ў Беларусі».
Некаторыя спрабавалі выбрацца ў Еўрасаюз. Іх, па словах Багдана, не трымалі, але ўсяляк імкнуліся дэзарыентаваць у гэтым пытанні.
«Вы можаце ехаць, але вас там не прапусцяць на мяжы». Людзі з Чырвонага Крыжа Беларусі сцвярджалі, што мужчын-украінцаў з Беларусі ў Польшчу нібыта не прапускаюць. Да нас прыходзіў і нейкі прадстаўнік нібыта з ААН, паўтараў, што Польшча перапоўненая, там гуманітарная катастрофа, і раіў заставацца ў Беларусі», — распавядае Багдан.
Яму ўдалося захаваць ноўтбук — з самага пачатку схаваў у рэчах. У Беларусі нарэшце выйшлі ў інтэрнэт, звязаліся з роднымі.
«Праз калегу жонкі нас пазнаёмілі з мясцовымі валанцёрамі. Нам моцна дапамаглі, купілі тэлефон. Падказалі нам і нашым суседзям, як перасекчы мяжу. Атрымалася перавезці дзяўчыну з Нацгвардыі, якая была ў нашым падвале ўвесь гэты час», — кажа ён.
Цяпер Багдан у Эстоніі і чакае, калі зможа вярнуцца ва Украіну. «Не хутка, але мы верым у тое, што ў Расіі нешта памяняецца. Таму што пакуль у Расіі так, як ёсць, міру ў нас не будзе», — мяркуе ён.
