«+55 градусаў у цені»: чаканні, якія не супалі з рэальнасцю
Раман Марціновіч ужо некалькі гадоў у ІТ: выконвае ролю CCO у невялікай кампаніі і развівае ўласны праект. «Удалёнка» дазваляе працаваць з любой кропкі свету. Сёлета Раман разам з жонкай накіраваўся ў невялікі водпуск у Грузію. Прагулкі па набярэжнай вясновага Батумі настолькі скарылі пару, што яны вырашылі ажыццявіць мару — пераехаць жыць да мора.
— Прычым я заўсёды жадаў жыць не на незаселеным востраве, а ў сучасным горадзе, які б дазволіў паўнавартасна рэалізоўваць свой патэнцыял і закрываць усе патрэбы сям'і. Таму выбралі для пераезду ААЭ, калі быць больш канкрэтна — Дубай. Тут, да ўсяго іншага, дастаткова проста адкрыць і весці бізнес. Надзейная заканадаўчая структура, асаблівая сістэма падтрымкі прадпрымальніцтва зрабілі Дубай і Эміраты ў цэлым вядучым інвестыцыйным цэнтрам у свеце. І гэта ўсяго за 50 год існавання дзяржавы, — разважае мужчына.
Раман перабраўся ў Дубай разам з жонкай у красавіку гэтага года. Якраз перад пачаткам лета, якое ў ААЭ асабліва спякотнае.
— Цяпер у Дубаі каляндарнае лета, а гэта значыць, што ніжэй за +34 градусы тэмпература на працягу дня не апускаецца (так-так, тут нават ноччу +34). Днём паветра награваецца да 40 градусаў, якія з-за высокай вільготнасці адчуваюцца, як +55, і гэта ў цені! Увогуле, праз тры месяцы мы з жонкай усё яшчэ ў працэсе акліматызацыі. Але для сябе вырашылі, калі «перажывём» лета ў ААЭ, то нас ужо нічым нельга будзе спалохаць, — кажа Раман.
Асноўны фактар, да якога даводзіцца прывыкаць сям'і беларусаў у ААЭ, — мультынацыянальнасць.
— Прадстаўнікоў якіх нацый мы тут толькі не сустракалі! Нават складана ўсіх пералічыць. Пры гэтым абсалютная большасць — выхадцы з паўднёваазіяцкіх краін, менталітэт якіх вельмі адрозніваецца ад славянскага. У той жа час такое становішча гуляе нам на руку — мы тут не здаёмся «белымі варонамі», «чужынцамі», якія прыехалі за лепшым жыццём, таму што такіх «чужынцаў» тут каля 88% (так, карэнныя эміратцы складаюць усяго 11—12% ад усяго насельніцтва Дубая).
«Забралі з сабой усе зберажэнні»: колькі каштуе жыццё ў ААЭ
Сям'я ведала, што ААЭ — багатая краіна, і не думала, што жыццё ў ёй будзе танным. Абодва былі падрыхтаваныя да пераезду маральна і фінансава.
— Мы не змаглі загадзя пралічыць дакладны бюджэт на першы месяц, таму што проста не знайшлі інфармацыю пра цэны ў ААЭ ў свабодным доступе. У адных блогах пісалі пра $1500 на пару, у іншых — $3000, у трэціх — $5000. Таму проста ўзялі з сабой усе грашовыя назапашванні і адправіліся насустрач прыгодам, — распавядае Раман.
Беларуская сям'я арандавала кватэру, па мясцовых паняццях невялікую: 1 спальны пакой, гасцёўня, кухня і 2 ванныя пакоі. Гэта лічыцца «аднапакаёўкай» з мінімальнымі выгодамі. Пры гэтым практычна кожны жылы дом мае ўласны басейн, трэнажорную залу і цэнтральны кандыцыянер, што, вядома ж, дадае камфорту.
— Кошт арэнды такога жылля ў год прыкладна $17000 + камісія агенцтва (5%) + VAT (5%) + заклад (5%) + інтэрнэт ($490 на год) + камунальныя паслугі ($100 на месяц). І гэта, дарэчы, кошты за жытло без мэблі ў адносна спакойным, новым раёне.
У Дубаі 99% кватэр здаюцца абсалютна «голымі», нават без пліты і халадзільніка на кухні, што ўжо казаць пра ложак у спальні. Так што варта гэта ўлічваць, калі хочаце доўгатэрмінова арандаваць нерухомасць у Дубаі.
Маёмасць у Беларусі, дарэчы, пара не прадавала. Адзінае пытанне пакуль — аўтамабіль, які ў ААЭ транспартаваць — дорага і без патрэбы. Хутчэй за ўсё, машына застанецца ў сям'і, у бацькоў Рамана.
— Тут у цэлым узровень жыцця і аплаты працы нашмат вышэйшы, чым у Беларусі. Пачатковы заробак звычайнага офіснага супрацоўніка з базавым веданнем англійскай — прыкладна 5000 дырхам (каля $1500). Адзіны падатак, які плацяць грамадзяне ААЭ, — ПДВ (5%).
Фота: асабісты архіў
— Іншая справа, што ёсць шмат катэгорый, у якіх кошт базавых рэчаў у разы вышэйшы, чым у Беларусі. Пачнём з візы і страхоўкі.
Мясцовая гадавая страхоўка ўваходзіць у абавязковы пакет для адкрыцця рэзідэнцтва ААЭ. Каштуе ў сярэднім 3000 дырхам на чалавека ў год (каля $820). Дадаткова неабходна прайсці невялікае медыцынскае абследаванне: флюараграфія, аналізы. Збор за медыцынскае абследаванне — 1238 дырхам (каля $337) + ПЛР 150 дырхам (каля $40).
Таксама аплачваецца збор за змену статусу і праштампоўку візы 1610 дырхам ($438) + адміністрацыйны збор за візу рэзідэнта 499 дырхам ($135). Разам адкрыццё візы + абавязковая страхоўка на аднаго чалавека — $1770.
Мабільная сувязь абыдзецца ў $100 на чалавека за месяц (гэта яшчэ з улікам абмежаванага інтэрнэт-трафіку). Таксі + гарадскі транспарт — каля $250 з улікам таго, што гэта горад зусім не для пешаходаў, адлегласці паміж кропкамі на карце велізарныя, ды і клімат не дазваляе днём знаходзіцца на сонцы больш за 10 хвілін.
Прадукты — каля $750 на месяц на сям'ю з 2 чалавек.
Агульную суму на харчаванне ў кавярнях і рэстаранах падлічыць складана, бо ўсё індывідуальна.
Для параўнання: кошт 1 кубка капучына — ад $5, дэсерт да кавы — ад $8. Паста/піца або любая простая страва — ад $20 у базавай установе каля дома. У гэтай катэгорыі абмежаванняў няма, у любым плюс-мінус вядомым рэстаране цэны на вячэру для аднаго чалавека будуць роўныя сярэдняй заработнай плаце па Беларусі (і гэта сума чэка без алкаголю).
— У краіне дзейнічаюць вельмі жорсткія абмежаванні ў дачыненні да спіртнога, практычна «сухі закон», бо жыхары ААЭ вызнаюць іслам, а ў ісламе забароненае ўжыванне любога алкаголю і нават страў, у якіх ён утрымліваецца. Таму моцныя напоі тут можна купіць толькі ў спецыяльных крамах (якія яшчэ трэба знайсці) па цэнах, якія прыкладна ў 4-5 разоў вышэйшыя за беларускія на ідэнтычныя напоі.
Па турыстычнай візе можна свабодна купляць алкаголь, рэзідэнтам жа трэба яшчэ атрымліваць спецыяльную ліцэнзію, якая каштуе каля $100 на год.
Грыль, намёты і вогнішча… у пустыні
Дубай — горад уражанняў. Тут велізарны выбар варыянтаў, каб бавіць вольны час: пачынаючы ад спісу сусветных славутасцяў (самы высокі хмарачос, самы вялікі музей сучаснага мастацтва, самыя вялікія фантаны, якія спяваюць, і г.д.) і заканчваючы разнастайнымі крытымі каткамі, гарналыжнымі цэнтрамі, сафары.
— Мясцовыя часта ездзяць на начныя пікнікі ў пустыню: грыль, палаткі, вячоркі каля вогнішча — увогуле, прама як нашы паходы, толькі сярод пясчаных дзюнаў. А, ну і, вядома, гандлёвыя цэнтры. Пачалося лета, з-за спякоты ўсе віды вольнага часу на адкрытым паветры, пад пякучым сонцам, сталі на паўзу да восені, затое кожны вечар паход у гандлёвыя цэнтры (якія таксама тут «самыя-самыя») — абавязковая традыцыя для ўсёй сям'і.
Што да гастранамічных забаў, то да мясцовай кухні пара ставіцца нейтральна. Бо ў ААЭ папулярныя традыцыйныя арабскія стравы — рыс, рыба і ялавічына максімальна простага прыгатавання.
— Затое разнастайнасць рэстаранаў з азіяцкай кухняй дзівіць: ад малайзійскай да м'янманскай. Спачатку пераспрабавалі шмат страў, але стаміліся і тыдні праз тры перайшлі на больш звыклую нам еўрапейскую кухню.
З ААЭ беларусы пакуль нікуды не выязджалі, хаця звычайна не прапускаюць магчымасць адправіцца ў падарожжа. З нядаўняга — паездка ў Венесуэлу ў студзені (адна з самых небяспечных і пры гэтым прыгожых краін Паўднёвай Амерыкі).
«Падумайце, а ці трэба наогул сюды пераязджаць»: з якімі цяжкасцямі могуць сутыкнуцца экспаты ў ААЭ
Па словах Рамана, адна з самых вялікіх праблем для рускамоўных экспатаў у ААЭ — знайсці сабе легальную працу. Большасць мігрантаў прыязджаюць у Эміраты па турыстычных візах з надзеяй за некалькі месяцаў дзе-небудзь замацавацца. Але турыстычная віза не дае права працаваць. Спроба працаўладкавацца без працоўнай візы з'яўляецца незаконнай і можа прывесці да штрафу, дэпартацыі ці турэмнага тэрміну.
Для легальнага працаўладкавання ў ААЭ экспат павінен атрымаць рэзідэнцтва. Як гэта зрабіць? Кампанія павінна ўзяць мігранта ў штат, аформіць яму працоўную візу, зрабіць страхоўку, забяспечыць 30-дзённы водпуск і гарантаваць працу да заканчэння кантракта, інакш працадаўцу чакаюць вялізныя штрафы і выплаты кампенсацый супрацоўніку.
— Кошт афармлення працоўнай візы ў ААЭ — каля $2000. Так што самі можаце зразумець, што кампаніі бяруць да сябе на працу толькі сапраўды каштоўных супрацоўнікаў. Але на базавых пазіцыях тыпу грузчык/дастаўшчык/прадавец канкурэнцыя яшчэ вышэйшая. А канкураваць прыходзіцца з індусамі, пакістанцамі, філіпінцамі, якія сваю працу ацэньваюць, скажам так, ніжэй сярэдняга па рынку. Вось і атрымліваецца, што вельмі многія прыязджаюць на пару месяцаў, не знаходзяць сталай працы і з'язджаюць назад на радзіму.
Тым, хто плануе пераехаць у ААЭ, Раман раіць не строіць вясёлкавых ілюзій.
— Падумайце лішні раз, а ці трэба вам наогул пераязджаць у ААЭ. Калі вы ўпэўненыя ў сваім рашэнні, старанна сплануйце, чым вы будзеце займацца ў Эміратах, як забяспечваць сябе і ці хопіць вам чаканага заробку на жыццё.
Дубай — горад магчымасцяў, горад неймавернай прыгажосці. Горад, які задаў планку ўсяму свету, таму, каб адпавядаць гэтай планцы, трэба вельмі старацца, шчыра верыць у сваю справу і, вядома ж, у сябе!
