Ні цана, ні якасць «бясплатнай» медыцыны беларусаў не задавальняюць. А асобныя рашэнні ў сістэме аховы здароўя і зусім нагадваюць тэатр абсурду - дастаткова ўспомніць пра «аднаразовыя» рэцэпты.
Рэформа сферы аховы здароўя з'яўляецца найбольш запатрабаванай сярод беларусаў, пра што сведчыць сацапытанне, праведзены па замове BISS у межах праекта «Рэфорум».
Адну з цэнтральных роляў у рэфармаванні аховы здароўя эксперты адводзяць страхавой медыцыне. Асноўная маса насельніцтва цьмяна ўяўляе, што гэта такое, і інстынктыўна пабойваецца пазбавіцца медыцыны «бясплатнай».
Але ці такі страшны чорт, як яго малююць? «Свабодныя навіны плюс» шукаюць адказы разам з экспертам «Ліберальнага клуба» Мікітам Бяляевым.
- Што сабой уяўляе медыцынскае страхаванне? Беларусы не ведаюць, што гэта такое, а таму баяцца яго, як чорт ладану.
- Гэта такі від страхавання, калі кліент аплачвае страхоўку, якая на працягу года пакрывае яго звароту ў паліклінікі, бальніцы, магчымае лячэнне. Аб'ём якія прадстаўляюцца паслуг залежыць ад кошту і тыпу поліса - якія віды лячэння ад якіх хвароб ўключаны ў страхоўку.
У Расеі існуе абавязковае медыцынскае страхаванне, пры якім медполіс пакрывае агульныя захворванні. Для большага пакрыцця хвароб грамадзяне звяртаюцца да добраахвотным страхаванні.
У Беларусі сёння існуюць два віды страхавання: добраахвотнае і абавязковае. Абавязковае ўжываецца ў адносінах да замежных грамадзян, а добраахвотнае можа заключыць кожны з нас.
Сярэдняя цана страхоўкі вагаецца ў межах 5-6 мільёнаў, хоць, безумоўна, у кожным канкрэтным выпадку цана вызначаецца пералікам выпадкаў, якія мы ўпісваем ў поліс.
У цэлым сістэма страхавання залежыць ад рашэнняў, якімі рэгулюецца сфера аховы здароўя. Калі, дапусцім, адбудзецца адмова ад «бясплатнай» медыцыны, якасць абслугоўвання ў шпіталях можа палепшыцца. З іншага боку, медстрахаванне прывядзе да росту цаны паслуг. Усё залежыць ад стану здароўя кожнага канкрэтнага чалавека і частоты яго зваротаў у бальніцы і паліклінікі.
Страхоўка прымусіць беларусаў задумацца пра сваё здароўе: за кожны паход да лекараў прыйдзецца плаціць з свайго кашалька.
- Наколькі папулярнае ў Беларусі медыцынскае страхаванне?
- Пры існаванні «бясплатнай» медыцыны страхаванне не карыстаецца асаблівай любоўю. У абавязковым парадку ім карыстаюцца юрыдычныя асобы, якія ўладкоўваюць на працу іншагародніх грамадзян або замежных грамадзян, і заключаюць з канкрэтным медыцынскім цэнтрам дагавор на абслугоўванне сваіх работнікаў.
Да добраахвотнага заключэння адпаведных дагавораў звяртаецца вельмі малы працэнт грамадзян - галоўнай перашкодай з'яўляецца «бясплатная» медыцына.
- А спецыялісты праводзілі даследаванні, што больш выгадна: «бясплатная» медыцына або медыцынскае страхаванне?
- Праблема заключаецца не толькі ў цане апошняга. Абавязковае медыцынскае страхаванне прадугледжвае істотнае паляпшэнне якасці паслуг, якія прадстаўляюцца, таму што больш грошай накіроўваецца на медыцыну. Хоць многае залежыць ад таго, куды гэтыя сродкі накіроўваюцца потым: застаюцца ў бальніцы, ідуць у мясцовы або рэспубліканскі бюджэт.
Цяпер у Беларусі страхаваннем займаюцца прыватныя і дзяржаўныя кампаніі. Напрыклад, чалавек кладзецца на аперацыю — яе аплачвае структура, з якой у яго заключаны дагавор. А вось куды грошы з бальніц сыходзяць далей - вялікае пытанне.
Калі не будзе перагледжана ўся сістэма пераразмеркавання сродкаў, медстрахаванне не вырашыць праблему.
- Наколькі вялікая верагоднасць яго ўвядзення ў Беларусі? Якія найбольш рэалістычныя шляху дасягнення гэтай мэты?
- У сённяшняй Беларусі медыцынскае страхаванне - палітычнае пытанне. Ахова здароўя з'яўляецца часткай сацыяльнай палітыкі.
Вялікае-вялікае пытанне — як самі беларусы паставяцца да ўвядзення гэтай навацыі, паколькі большасць з нас вельмі адчувальная да «бясплатных» выгод, якія прадстаўляюцца дзяржавай. Для пачатку трэба вывучыць грамадскую думку - ці гатовыя беларусы памяняць «бясплатную» медыцыну на медыцынскае страхаванне? Да гэтага часу падобных даследаванняў або сацапытанняў ніхто не праводзіў.
Ці вырашыць ўвядзенне страховак праблемы медыцыны, якія існуюць у Беларусі? Магчыма, павялічыцца кошт абслугоўвання, але якасць застанецца ранейшым. Ці гатовыя грамадзяне да такога павароту?
Рытарычныя пытанні. Таму што на самой справе нічога бясплатнага не бывае: у нас бяруць падаткі, нам даводзіцца разлічвацца за аказаную лекарамі дапамогу … Вось і выходзіць: за «бясплатную» медыцыну мы плацім спаўна з уласнай кішэні.
