Узровень сусветнага акіяна залежыць ад сярэдняй тэмпературы паветра, плошчы лядовага покрыва, аб'ёму сцёку рэк і іншых кліматычных параметраў. На ўсё гэта ўплывае змяненне клімату, у сувязі з чым кліматолагі і акіянолагі назіраюць за ваганнямі ўзроўню мора.
За апошняе стагоддзе ўзровень вады ў сусветным акіяне вырас на 17 см.
Далейшае падвышэнне ўзроўню акіяна можа стаць прычынай затаплення прыбярэжных раёнаў у Еўропе і ў іншых частках свету і можа дадаткова паскорыць змяненне клімату.
Хуткасць росту ўзроўню мора моцна адрозніваецца для розных куткоў сусветнага акіяна з-за таго, як узаемадзейнічаюць паміж сабой цячэнні і прыпаверхневыя патокі паветра, а таксама таго, падымаюцца ці апускаюцца пароды сушы.
Год таму акіянолаг Сайман Альберт з універсітэта Квінслэнда выявіў, што гэты працэс ужо паспеў знішчыць пяць выспаў у складзе Сейшэльскага архіпелага, ператварыўшы іх у дно мора.
Гэтае адкрыццё прымусіла Патрыка Нана з універсітэта Саншайн-Кост (Аўстралія) і яго калег праверыць, ці не адбылося нешта падобнае і з выспамі Мікранэзіі, дзе ўзровень мора таксама расце анамальна хутка.
Увагу навукоўцаў прыцягнула выспа з назвай Панпеі — адзін з самых буйных атолаў Мікранэзіі, які ўзнік у выніку вывяржэння вулкана каля 9 мільёнаў гадоў таму. Панпеі акружаны мноствам дробных выспаў, частка з якіх з'яўляецца заселенай, а іншыя — не. Многія з гэтых рыфаў, як распавялі акіянолагам мясцовыя жыхары, у мінулым станавіліся прадметам войнаў паміж плямёнамі мікранезійцаў.
Прааналізаваўшы іх гісторыю і бягучы стан, Нан і ягоныя калегі прыйшлі да высновы, што як мінімум восем выспаў з акружэння Панпеі зусім нядаўна зніклі і апынуліся на дне мора.
Частка з іх была разбураная марскімі цячэннямі, а іншыя па-ранейшаму існуюць на дне Ціхага акіяна.
У будучыні, як мяркуецца, працэс знікнення сушы ў Мікранэзіі, на Сейшэлах і ў іншых нізінных рэгіёнах Паўднёва-Усходняй Азіі і Аўстранезіі будзе толькі паскарацца і ўзмацняцца. Цалкам магчыма, што ўрадам краін рэгіёну прыйдзецца прыняць адпаведныя захады па перасяленні жыхароў гэтых выспаў ў бяспечныя рэгіёны.





