Рэгіён Кумран, у пячорах якога былі знойдзены скруткі. Фота pixabay.com
Навукоўцы з нідэрландскага універсітэта Гронінгена вывучылі скрутак з дапамогай сучаснай тэхналогіі даследавання выяў і штучнага інтэлекту. Яны прааналізавалі напісанне ў рукапісе адной літары з яўрэйскай мовы — алеф. Гэтая літара сустракаецца ў скрутку больш чым пяць тысяч разоў, піша ВВС.
Згодна з працай нідэрландскіх навукоўцаў, ім удалося прааналізаваць сляды старажытнага чарніла на скрутку. Іх размяшчэнне залежыць ад рухаў мышц чалавека і з’яўляецца ўнікальным для кожнага. Гэта і дазволіла дапусціць, што ў Вялікага скрутка прарока Ісаі было два аўтары, а не адзін.
Як лічаць навукоўцы, хутчэй за ўсё два аўтары працавалі над рукапісам у цесным супрацоўніцтве і спрабавалі трымацца аднаго стылю ў напісанні. Тое, што іх почырк падобны, можна патлумачыць тым, што аўтары скрутка прайшлі адно і тое ж навучанне ў школе ці сям’і. Ім настолькі добра ўдавалася капіраваць адно аднаго, што да цяперашняга часу навукоўцы не маглі пабачыць розніцы паміж іх працай.
Кумранскія рукапісы — гэта скруткі, якія прадстаўляюць сабой самую старую версію Бібліі, вядомую на сёння. Першыя з іх былі знойдзены каля 70 гадоў таму бедуінам у пячоры ў мясцовасці Кумран каля Мёртвага мора. Асноўная мова рукапісаў — яўрэйская, але ёсць фрагменты на арамейскай і грэчаскай мовах. Лічыцца, што Кумранскія рукапісы былі складзеныя каля 3 стагоддзя да н.э.