Да студэнткі факультэта філасофіі і сацыяльных навук БДУ Ксеніі Сырамалот у залу патрапілі бацькі і сястра.
«На судзе Ксюша была бадзёрай, рабіла «сэрца» рукамі. Добра выглядала, — распавядае сястра Кася. —
Світшот для яе на суд я абірала доўга. Шукала ў краме нешта мілае і з сэнсам. На выпускным у ліцэі Ксюша была ў блакітнай сукенцы, ёй вельмі пасуе гэты колер, і яна яго любіць. Я перадала світшот ёй месяц назад і прапанавала надзець яго на суд. Яна з радасцю пагадзілася, ёй спадабаўся колер і надпіс — feel empathy (адчуй эмпатыю). Аказалася, гэта было добрай ідэяй — яе здалёк нам было добра бачна. Падобны эфект быў у мілага ружовага світшота Машы Каленік, які ёй знайшла сястра. І аранжавай майкі ў Іллі Трахтэнберга.
Мы з Ксюшай сядзелі далёка, таму толькі пераміргваліся і капіявалі жэсты адна адной. Па ёй было бачна, што яна вельмі рада ўсіх пабачыць».
Справу вядуць маладыя пракуроры. Сёння пачалі агучваць абвінавачанне — агульнае, а пасля на кожнага студэнта (паспелі на пяцярых). «Размяшчалі ў чатах заклікі, каардынавалі ўдзельнікаў»…
«Для кожнага студэнта зачытвалі практычна адно і тое ж вельмі доўгае і складана сфармуляванае, абсурднае абвінавачанне. Яны заблыталі ўсіх. Зачытвалі хутка, не гучна», — дадае Кася.
Сваякі Марыі Каленік з Акадэміі мастацтва таксама адзначаюць, што ў абвінавачанні паўтараліся адны і тыя ж фразы.
«Студэнтаў абвінавачваюць у тым, што яны нібыта перашкаджалі навучальнаму працэсу, загараджалі праход у ВНУ, заміналі праезду транспарту і пераконвалі людзей, што выбары несумленныя і недэмакратычныя. І з-за ўсяго гэтага іх водзяць у кайданках і трымаюць за кратамі. А ахоўваюць чатыры чалавекі ў бронекамізэльках і з пісталетамі. Гэта ўсё вельмі дзіўна выглядае, залішне», — мяркуе маці Вольга.
«Маша выглядала ўсхваляванай, сумнай ці задумлівай. Знешне не змянілася, такая ж дагледжаная. Мы да суда бачыліся — на спатканні яна была вясёлая. У гэты раз не так», — перажывае яна за дачку.
Маша спадзявалася ўбачыць яшчэ тату і бабулю, але на суд змаглі патрапіць толькі сястра і мама.
«Адчувалася, што акрамя васьмі чалавек (надзіральнікаў, пракурораў, сакратара і суддзі), ніхто у зале не лічыў падсудных злачынцамі», — дадае сястра студэнткі.
Бацька другакурсніка мехмата БДУ Іллі Трахтэнберга Віталь прысутнічаў на пасяджэнні паўгадзіны — адвакат хадайнічаў, каб Віталь быў сведкам абароны, хадайніцтва задаволілі, таму бацька мусіў пакінуць залу.
«Хлопцы і дзяўчаты малайцы, трымаюцца вельмі добра. Выкладчыца Вольга Філатчанкава выступіла з разгорнутым хадайніцтвам і, як яе суддзя ні спрабавала перабіць, дагаварыла да канца. Нягледзячы на маламеснасць залы, зменшаную яшчэ і з прычыны кавіду, там былі два ціхары — то-бок частку сваякоў не пусцілі, але іх пасадзілі», — кажа Віталь.
З сынам у яго было тры спатканні ў СІЗА. Заўважае, што Ілля за гэтыя паўгода ўзмужнеў. Чаканні ад суда ў іх рэалістычныя.
«Абодва ілюзій не маем. Верагодней за ўсё хімію дадуць, думаем, паўтара-два года. З улікам тэрміну ў СІЗА застанецца недзе месяцаў восем», — дзеліцца невясёлымі разважаннямі бацька.
Да былой студэнткі БНТУ Настассі Булыбенка змагла патрапіць толькі мама Аксана. Цётку, якая таксама прыйшла на суд, не пусцілі ў залу. Падтрымаць дзяўчыну хацеў і яе новы сябра па перапісцы — усе паўгода, што Ася сядзіць, ён дасылае ёй лісты і грашовыя пераводы.
Аксана была на спатканні з дачкой толькі аднойчы — у сакавіку.
«Тады мне падалося, што яна добра выглядае. Цяпер на судзе я ўбачыла, што дзеці не такія, як на фота, — яны схуднелі. Бачна, што яны дзеці, гэта чыталася па цішотках, па позірках. Яны былі ў масках, але было заўважна, што рады нас бачыць — усміхаліся вачыма, шукалі родных.
Пасля абеду дзеці вельмі стаміліся. Хтосьці заплюшчваў вочы, хтосьці спрабаваў абстрагавацца ад пасяджэння. Яны разумелі, што адбываецца».
Моладзь рассадзілі ў дзве клеткі. У адной — выкладчыца Вольга Філатчанкава і хлопцы, у другой — дзяўчаты.
«Насця сядзела на дальняй лаўцы, я яе практычна не бачыла. З абвінавачання, якое ішло скорагаворкай, я выхоплівала асобныя словы, але было зразумела, што яно абсалютна абсурднае. Насці прад’яўлялі даты акцый, калі яна была на сутках. У мяне ёсць квітанцыі за харчаванне», — кажа Аксана.
Яна марыць убачыць, як дачку выпускаюць у зале суда.
«Калі яе затрымалі на 10 сутак, мне здавалася, гэта доўга, а тут паўгода ўжо прайшло…»
***
Суд працягнецца ў суботу 15 мая ў 10.30. Працэс вядзе суддзя Марына Фёдарава. Нагадаем, па «справе студэнтаў» праходзіць 12 чалавек. Іх судзяць па артыкуле 342 — грубае парушэнне грамадскага парадку. Моладзі пагражае да трох гадоў калоніі.
