«Naša Niva» publikavała moj papiaredni dopis, ale z kupiurami i kamientarami, kštałtu «dalej možna ŭžo nie čytać».
Ja źviartajusia da redakcyi NN z tym, kab apublikavać tekst «Moja strana sošła s uma» całkam i biez cenzury, biez źjedlivych dadatkaŭ (čytačy sami raźbiarucca, ci čytać dalej) i z maim zahałoŭkam.
Nahadaju, što ŭ 2013 hodzie NN nazvała mianie «Asobaj hoda» za hramadzianskuju čynnaść. Kali ŭžo asoba hoda nie zmoža vykazać alternatyŭnaje mierkavańnie ŭ haziecie, to chto moža?
Kaciaryna Kibalčyč u Fejsbuku
Ad Redaktara. My z zadavalnieńniem publikujem dopis Kaciaryny Kibalčyč u stužcy najhałoŭnych materyjałaŭ, choć i ŭpeŭnienyja, što jana demanstruje ŭ im krajniuju naiŭnaść, trapiŭšy ŭ pałon rasijskaj prapahandy.
Z zadavalnieńniem — bo zachaplajemsia tym, što jana zrabiła ŭ minułym, i razumiejem, što pohlady mohuć i pavinny być roznymi.
U svaju čarhu, prapanujem Kaci pieradrukavać na sajcie Pieršaha kanała adkaz šef-redaktara «Našaj Nivy» Andreja Dyńko, jaki byŭ dadzieny joj u Fejsbuku (hladzicie jaho ŭnizie paśla artykuła Kibalčyč).
U «Našaj Nivie» možna znajści samyja roznyja pohlady. Na Pieršym kanale alternatyŭnaha pohladu na padziei va Ukrainie niama ani kropli.
Nahadaju, što ŭ 2006 hodzie ja atrymaŭ premiju rasijskaha Pieršaha kanała «Za mužnaść i prafiesijanalizm» za svaju čynnaść. Kali ŭžo łaŭreat premii kanała nie zmoža vykazać alternatyŭnaje mierkavańnie na im, to chto moža?
Andrej Dyńko
Nižej — artykuł spn.Kibalčyč.
Pytańnie tydnia. Chto na fotazdymku pobač z mnoj?
a) Vatniki, b) uzbrojenyja traktarysty, v) partyzany h) terarysty, d) apałčency, je) Banditen?
Varta zrabić hałasavanku.
Pakul prystojnyja ludzi, blizkija da mianie, vymušanyja pisać u fejsbuku «syn za otca nie otviečajet», adepty sekty «pucinch*jło» šluć mnie abrazy i pahrozy.
Viedajecie, ja zrabiła dźvie istotnyja pamyłki. Ale pra heta nižej. Dobra, što vy pračytali moj papiaredni tekst — škada, što nie zachacieli padumać. Razumieju, što dumać ciažka, tamu koratka i tezisna, užo bieź mietafaraŭ i ściobu.
Pazicyja maja nie stolki palityčnaja, kolki etyčnaja: nielha skakać na stadyjonie i pisać, što adbyvajecca śviata, kali idzie hramadzianskaja vajna i stolki achviaraŭ z abodvuch bakoŭ. Heta katastrofa, trahiedyja. I ŭ čałavieka z dušoj i rozumam nie moža być adčuvańnia «kajfu i ejfaryi».
Sumlennamu čałavieku niemahčyma padtrymać na 100% adzin z bakoŭ u takoj składanaj situacyi. U toj ža čas — kožny bok varta namahacca zrazumieć. I ni ŭ jakim razie nie nazyvać ludziej vatnikami i kałaradami ci majdaŭnami i ŭkropami. Bo heta dehumanizacyja apanienta, jakaja viadoma da čaho moža pryvieści.
Nielha pierastavać sumniavacca.
Nielha budavać jeŭrapiejskuju dziaržavu niedemakratyčnymi mietadami, na niespraviadlivaści i złačynstvach. Bo tady navošta jana?
Na maciernych vieršykach nie budujecca nacyjanalnaja identyfikacyja biełarusa.
Biełaruskaja mova biez palityki i biez antyruskaści — heta nie «zachodnieruski falklor», jak kažuć niekatoryja polskija dziejačy. Naša mova i kultura samakaštoŭnyja. I maja matyvacyja zajmacca biełarusizacyjaj — luboŭ da svajho, rodnaha.
Nakont recenzii na artykuł pra stadyjon. Ja zrabiła pamyłku, jakuju pryznaju. Mnie zdavałasia, usie razumiejuć — va Ukrainie idzie hramadzianskaja vajna. Dla mianie, čałavieka jaki byŭ u Daniecku nie raz, heta fakt. Apałčency — miascovyja žychary (za redkim vyklučeńniem). Jany karystajucca vialikaj padtrymkaj nasielnictva Danbasa.
Druhi mit (jaki ja mahu paźniej arhumientavana źniapraŭdzić na padstavie dadzienych AAN, ABSIE, z chranałohijaj i z maimi ŭłasnymi nazirańniami. Nie paškaduju času na artykuł) — pierakanańnie ŭ tym, što «śpiarša rasijskaja armija ŭvarvałasia, a tolki tady Kijeŭ pajechaŭ na tankach». Vyjaviłasia, mienavita tak bačycca karcina bolšaściu demakratyčna nastrojenych hramadzianaŭ. Ja navat nie zdahadvałasia pra hłybiniu takich pierakanańniaŭ. Vyśvietliłasia, što treba tłumačyć i hety momant. Što ja mieła na ŭvazie, kali napisała pra «jeŭrapiejskija kaštoŭnaści na tankach»?
Kali ŭviesnu ŭ Daniecku, Łuhansku i inšych haradach stajali Antymajdany, novaj uładzie treba było jechać i damaŭlacca-damaŭlacca-damaŭlacca, davać harantyi zachavańnia pravoŭ. Ja sama razmaŭlała ź ludźmi ŭ Daniecku ŭ siaredzinie krasavika — jany hatovyja byli zastacca ŬUrainaj pry peŭnych umovach. Treba było ź imi razmaŭlać. A nie stavić vajaŭničy ŭltymatum i dazvalać aktyvistam Jeŭramajdanu žorstka źbivać kandydata ŭ prezidenty Aleha Carova. Jon moža nam z vami nie padabacca, ale heta byŭ aficyjna zarehistravany kandydat, da jakoha na toj čas prysłuchoŭvaŭsia Danbas. Jaho źbili, prynizili, źniali majtki. Heta było ŭ budynku telekampanii ŭ Kijevie, kudy milicyja nie pryjechała, choć jaje vyklikali. Nichto nie panios adkaznaść. Vy ličycie, što kandydata źbili pravilna? At, prablema, «biednyj kandidat» napisaŭ mnie adzin supracoŭnik Biełsata. Toj samy, jaki byŭ śviedkam brutalnaha źbićcia Niaklajeva. I što my z vami adčuvali, kali ŭ 2010 čuli ad Łukašenki: «Podumaješ, dali po hołovie! Ty žie mužik»? Ci my nie zaznavali prynižeńnie i žudasnuju hvałtoŭnuju niespraviadlivaść?
U krasaviku 2014 na płoščy Daniecka jašče siadzieli biazzbrojnyja ludzi. Ich ŭžo tady (možacie spraŭdzić pa archivach ŚMI) nazyvali terarystami i kałaradami. Im pastavili ŭltymatum: razyścisia z płoščy, vyzvalić zachopleny budynak, inakš abiacali tanki z Kijeva. Jak heta Janukovič nie dadumaŭsia da takoha «elehantnaha» vyrašeńnia «pytańnia Jeŭramajdanu»?
I što ž adbyłosia? Adčuŭšy pach palonaha, z Rasii pryjechali niekalki tuzinaŭ avanturystaŭ impierskich pierakanańniaŭ (Strałkoŭ i K), jakija razam z napałochanymi danbaskimi antymajdanaŭcami i značnaj častkaj miascovych pravaachoŭnikaŭ spačatku zachapili arsienały milicyi i SBU ŭ Słaviansku, a potym pastupova zajmieli zbroju z vajskovych składaŭ i pakinutych častak. Užo padčas ATA nieadnarazova fiksavalisia pierachody bajcoŭ na bok paŭstancaŭ razam z technikaj. Pachodžańnie, badaj, kožnaj adzinki techniki sieparatystaŭ viadomaje, pytańnie vyčarpalna aśviatlajecca ŭ šmatlikich krynicach (možna pačać ad anhłamoŭnaj vikipiedyi i navat spravazdačaŭ ukrainskaha vojska). Dokazaŭ ža prysutnaści mityčnych «sotniaŭ rasiejskich tankaŭ», akramia načnych dopisaŭ u fejsbuku Avakava, niama.
Kali my baimsia paŭtareńnia ŭkrainskaha scenaru ŭ Biełarusi, treba dbać nie stolki pra toje, kab Rasija nie dapamahała sieparatystam, kolki pra toje, kab sieparatystaŭ siarod ułasnych hramadzianaŭ nie mahło być. Nie dzialić hramadstva na «sapraŭdnych biełarusaŭ», «prarasiejskich akupantaŭ», «zdradnikaŭ, jakija stralajuć u narod». Bo my ŬSIE narod. I ja narod, i vy. Razumiejecie?
Ja pišu vam pra heta, bo ŭžo soramna maŭčać. I viedaju, što ŭ Biełarusi jość ludzi z padobnymi mierkavańniami, ale jany bajacca vykazvacca. Nie dziŭna — pahladzicie na kolkaść ahresiŭnych kamientaroŭ, z matam i pahrozami mnie. A tyja, chto vykazvajucca, pra što jany pišuć? Adny — ahresiŭna kpiać z vatnikaŭ i horača padtrymlivajuć ATA i «Voinov Śvieta», inšyja ŭparta maŭčać, pościać kocikaŭ i fotki z vandrovak. Niekatoryja intelektuały z honaram raskazvajuć historyi pra akty defiekacyi na Krasnaj płoščy ŭ Maskvie. Mnie pišuć, što bolšaść dumaje inakš, tamu ja nie maju racyju i pavinna maŭčać. «Moja strana sošła s uma»? Dzie pluralizm dumak? Dzie imknieńnie da dyjałohu? Dzie sproby ŭzvažanaha analizu? U Biełarusi, dziakuj Bohu, nie vajenny stan. My možam uvažliva nazirać, spačuvać ludziam i rabić vysnovy.
Pryznavać DNR i pryznavać fakt isnavańnia ŭ Danbasie ludziej z svaimi pohladami, historyjaj i pravami — roznyja rečy.
Čamu ja bolš uvahi nadzialaju pazicyi mienavita žycharoŭ Danbasa, a nie Kijeva? Tamu, što jaje ŭ biełaruskaj prastory bolš NICHTO nie tłumačyć.
Svaju pazicyju pa movie ja adkryta vykazvała jašče da Ukrainy. Na pieršym zaniatku «Mova ci kava» u lutym 2013 razam z studentami byŭ pryniaty hałasavańniem Statut kursaŭ, dzie punkt №1 «My talerantna stavimsia da ludziej z roznymi palityčnymi pohladami». I nievypadkova!
Bo mova — ahulnanacyjanalnaja kaštoŭnaść, zdolnaja abjadnać krainu. Ja nie stamlajusia heta paŭtarać.
Siabry i znajomyja raniej nastojliva kazali mnie, što «ludzi hieta» niazdolnyja vyvieści movu z hieta. A ja spračałasia, što tolki ŭ supracy ludziej z roznym losam i pohladami možna ratavać movu.
Zaraz hučać zakliki bajkatavać kursy. Kali vyjavicca, što rabić kursy ź idejaj «mova jadnaje, mova dla ŭsich» dalej niemahčyma — što ž, my sprabavali. Ja patraciła na kursy amal 2 hady žyćcia, svaje čas, hrošy i niervy. Ale heta taho było varta.
* * *
Nižej — adkaz Andreja Dyńko z Fejsbuka:
Kacia, usio prosta. Rasija raźviazała vajnu. Adarvała ad susiedniaj krainy ziemli z nasielnictvam 6 miljonaŭ čałaviek. Pry hetym zahinuła 4000, a moža być i 6000 čałaviek. Maładych, pryhožych, sa svaimi marami. Lažać, hnijuć. Tamu što Rasii mała adnoj šostaj sušy. Treba jašče, jašče. Voś tamu charkaŭskija fanaty prydumali hetaje «Pucin — ch*jło». Heta ich braty lažać zabityja, spalenyja rasijskimi «Hradami». Heta ich ziamlu zabrali, tamu što na joj byli plažy, vuhal i haz, a hetaha ŭ Rasii jašče mała, mała.
I jany prydumali hetuju pieśniu, u jakoj adčajny vyklik. Vy nas zabivajecie, my biezabaronnyja pierad vašaj armadaj, u nas niama rakiet, tolki ržavyja staryja BTRy, ale my z vas śmiajomsia. Tak śmiajecca padletak, jakoha bje banda. Vy mianie ŭ hraź mačajecie, vy mianie bjacie nahami, a ja ŭsio adno nie zapłaču, usio adno nie paprašu litaści. Ła-ła-ła-ła.
Juryj [Zisier], byvajuć vypadki, kali jość čornaje i biełaje. Vy ž nie šukajecie niuansaŭ i adcieńniaŭ u anieksii Sudetaŭ. Niama čaho šukać adcieńniaŭ i ŭ anieksii Kryma i zachopie Danbasa. Časam šukańnie «adcieńniaŭ» roŭnaje podłaści.
I, Juryj i Kacia, u nas, biełarusach, ukraincach, litoŭcach i palakach, jość vostraja pamiać pra 1930, 1937 i 1941-1945. My zanadta dobra pomnim, kali być śviadomym biełarusam, ukraincam, palakam, litoŭcam aznačała śmiarotny prysud. I ŭ tym, što havoryć tvoj, Kacia, Pieršy kanał, my čujem reflektarna znajomyja sabie słovy. I tak, nam prykra, što ty hetaha nie asudziła, chaj navat namiokam, chaj navat pryvatna. Značyć, my viedajem heta z 1930 i 1937, kali nas pryjduć zabivać, ty budzieš na baku zabojcaŭ.
