lemonde.fr
Pajšoŭ z žyćcia francuzski matematyk Alaksandr Hratendzik. Navukoviec pamior va ŭzroście 86 hadoŭ u špitali horada Sien-Žyron pobač ź vioskaj Łasier u Pirenejach, u jakoj jon žyŭ u samocie z 1990-ch.
Matematyk naradziŭsia 28 sakavika 1928 h. u Bierlinie ŭ jaŭrejskaj siamji.
Jaho baćka Alaksandr Šapira byŭ rodam z Navazybkava (siońnia Branskaja vobłaść, miaža ź Biełaruśsiu), źjaŭlaŭsia lidaram jaŭrejskaha anarchisckaha ruchu i braŭ udzieł u zamachu na Mikałaja II. U 1921 h. praź Minsk uciok spačatku ŭ Polšču, a zatym u Hiermaniju, dzie paznajomiŭsia z Chankaj Hratendzik. U 1942 h. A.Šapira zahinuŭ u Aśviencimie.
Heta paŭpłyvała na śvietapohlad maładoha Hratendzika, zrabiŭšy jaho pacyfistam. Budučy navukoviec skončyŭ univiersitet u Manpielje, a praciahnuŭ svajo matematyčnuju adukacyju ŭ Paryžy.
Hratendzik viadomy svaim revalucyjnym układam u mnohija haliny matematyki, jakija vyznačyli jaje raźvićcio na dziesiacihodździ napierad.
Vučony ŭvachodziŭ u hrupu matematykaŭ, jakija publikavalisia pad psieŭdanimam Nikala Burbaki. Ich praca mieła metaj sfarmulavać matematyku na aksijamatačnaj asnovie, vykarystoŭvajučy teoryju mnostvaŭ.
Za svaje pracy navukoviec u 1966 h. byŭ uhanaravany samaj prestyžnaj matematyčnaj uznaharodaj — miedalom Fiłdsa, a ŭ 1988 razam sa svaim vučniem Pjeram Deliniem premijaj Krofarda, ad jakoj admoviŭsia.
