Bieraściejec Dzianis Turčaniak stvaryŭ kalandar na 2015 hod z unikalnaj vyjavaj «Pahoni». Spadar Dzianis padzialiŭsia techničnymi, histaryčnymi i navat niekatorymi ideałahičnymi cikavostkami prajekta.
«Daŭno była ideja stvaryć kalandar ź jakoj-niebudź nie raspaŭsiudžanaj vyjavaj hierba «Pahonia», – raspaviadaje «Budźmie» hramadski aktyvist Dzianis Turčaniak.
Hetaja hraviura – z majoj pryvatnaj kalekcyi. Znajšoŭ jaje na polskim aŭkcyjonie. Tady vyrašyŭ pašukać u internecie, adkul jana, a taksama jakasnuju vyjavu dla druku. Bo dla stvareńnia kalendara, viadoma, našmat praściej vykarystoŭvać nie aryhinał, a malunak, pavodle jakoha jana była stvoranaja. Vyjaviłasia, što pra hraviuru ŭ siecivie niama nijakaj infarmacyi. Pra jakasnuju vyjavu, adpaviedna, i kazać niama čaho».
Paśla doŭhich pošukaŭ, jakimi zacikaviŭsia ŭžo nie tolki spadar Dzianis, vyjava z podpisam «Wlasciwy herb litewski» była znojdziena ŭ knizie «Zrzodlopisma Do Dziejow Unii Korony Polskiej I W. Ksiestwa Litewskiego»:
«Ale tut znoŭ niezadača. Hraviura, jakuju nabyŭ ja, takoha podpisu nie maje. Arkuš ź jaje vyjavaj choć i taksama byŭ vyrazany z knihi, ale ź inšaha boku. Tamu, vierahodna, isnuje inšaje vydańnie, znajści jakoje ja pakul nie mahu.
Ja byŭ by vielmi ŭściešany, kali chto-niebudź zacikavicca i taksama zojmiecca pošukam hetaha vydańnia abo malunka. Možna navat skazać, što heta – adna z važnych metaŭ stvareńnia kalendara i maich čakańniaŭ ad jaho».
Paśla biezvynikovych pošukaŭ ličbavaj vyjavy spadar Dzianis zrazumieŭ, što adzinaje vyjście – skanavańnie hraviury, a heta taksama sprava nie z prostych:
«Hraviura ž nasamreč maleńkaja – 7 santymietraŭ, a kalandar ja chacieŭ zrabić vialiki (farmat A2). Jak adskanavać? Firmu, jakaja zajmajecca prafiesijnaj padrychtoŭkaj i skanavańniem vyjavaŭ takoha kštałtu, znajšoŭ tolki ŭ Polščy. Paśla jašče adnaho padarožža hraviura atrymała svajo ličbavaje ŭvasableńnie».
Hraviura «Pahoni» – nie adzinaje cikavaje, što jość u pryvatnaj kalekcyi Dzianisa Turčaniaka:
«U 2007 hodzie ja ŭžo realizavaŭ padobny prajekt – vydańnie płana Bieraścia, jaki datujecca 1740 hodam. Nadrukavaŭ jaho na italjanskaj papiery, kab praca mieła bolšuju kaštoŭnaść i mastackuju vartaść. Kab jaje nie chaciełasia paviesić na «špilki» i vykinuć praz hod. Chaciełasia stvaryć siamiejny skarb, jaki buduć pieradavać baćki dzieciam.
U kalendara takoj mety niama, tamu papiera tut praściejšaja. Tym nie mienš heta i nie papiera, na jakoj drukujuć zvyčajnyja kalendary z kocikami. Śviaty i pracoŭnyja dni na im paznačanyja pavodle «ŭzhodnienaha» aficyjnaha kalendara. To bok 25 sakavika čyrvonym vy tut, na žal, nie znojdziecie, ale rabiŭ ja heta admysłova – kab luby čałaviek zmoh biez prablem, błytaniny i lišnich pytańniaŭ paviesić jaho na svaim pracoŭnym miescy».
Praca Dzianisa Turčaniaka – nie prosta kalandar. Vykštałconaje afarmleńnie, zvyšiakasny druk i hlancavaja papiera pieratvarajuć jaho va ŭnikalny, vybitny padarunak sabie, siabram ci kaleham da šmatlikich najbližejšych śviataŭ! Kab atrymać ekskluziŭny kalendar – pišycie spadaru Dzianisu Turčaniaku na [email protected].
