KDB na minułym tydni padzialiŭsia z hramadskaściu vynikam svajho ŭdałaha palavańnia ŭ čarnobylskaj zonie: u cianioty čekistaŭ trapili brakańjery z pahonami i pry pasadach.
Pavodle aficyjnaj infarmacyi śpiecsłužby, słužbovyja asoby, u tym liku načalniki ź inśpiekcyi pa achovie žyviolnaha i raślinnaha śvietu pry prezidencie, supracoŭniki DAI, abjadnańnia «Biełaruskaje tavarystva palaŭničych i rybałovaŭ» dy inšyja asoby sistematyčna stralali ŭ zonie adsialeńnia i adčužeńnia Vietkaŭskaha rajona łasioŭ, dzikoŭ i kazul. Na terytoryjach radyjacyjnaha zabrudžvańnia palavańnie zabaroniena.
Słužbovych asob zatrymali pry pieravozcy łasinaha miasa, byli zabityja čatyry łasi. Upalavali ich kala adsielenaj vioski Harysty Vietkaŭskaha rajona, dahnali ž brakańjeraŭ čekisty kala vioski Žaleźniki.
Raśsiakali pa zonie słužboŭcy, jakija ličyli siabie «haspadarami zony», na aŭtamabili «UAZ» z rehistracyjnym numaram «SIERIOHA», jaki naležyć namieśniku načalnika Homielskaj mižrajonnaj inśpiekcyi achovy žyviolnaha i raślinnaha śvietu.
KDB pry zatrymańni stralała pa brakańjerach, u vyniku adzin ź ich atrymaŭ lohkaje ranieńnie. Pa miescu žycharstva adnaho z brakańjeraŭ kanfiskavali čatyry karabiny, vosiem adzinak palaŭničaj hładkarulnaj zbroi i sotni patronaŭ.
Suma naniesienaj škody pryrodzie skłała 540 miljonaŭ rubloŭ.
Kali achvočyja da «darmavoha» miasa vypłaciać hetu sumu da suda, to heta ŭličycca pry vyniasieńni pakarańnia, jakoje budzie miakčejšym. Sankcyi artykuła «niezakonnaje palavańnie» praduhledžvać da čatyroch hadoŭ pazbaŭleńnia voli. Upraŭleńniem KDB pa Homielskaj vobłaści raspačaty kryminalnyja spravy, abvinavačańnie pradjaŭlena 11 asobam.
BT pryśviaciła zatrymańniu piarevaratniam u pahonach i biez repartaž,
dzie pamiž inšym adzin z žycharoŭ Śviaciłavičaŭ raspaviadaŭ, što tyja brakańjery, a asabliva miascovyja —
jehier i jaho syn, namieśnik načalnika inśpiekcyi achovy pryrody trymali ŭ strachu viosku, ładzili tut biaźmiežža, chadzili z ružžami nie chavajučysia, stralali sabak i pahražali ludziam. Kazali, što jany pradavali łasiacinu miascovym — pa 40 tysiač za kiło.
Kab spraŭdzić hetuju infarmacyju, my nakiravalisia ŭ Śviaciłavičy – žyłuju bujnuju viosku siarod mnostva adsielenych i pachavanych paśla vybuchu na ČAES.
U miascovaj kramie pry našym źjaŭleńni pačaŭsia piarepałach.
«Karespandenty pryjechali! Karespandenty!», — pieradavali infarmacyju z vusnaŭ u vusny. «Ničoha nie budziem havaryć, ničoha! Zaraz taki čas, što lepš maŭčać, a to zadušać jašče!», — adrezała miascovaja žančyna la kramy.
«Zadušać. Zastrelać. Zabjuć. Spalać chatu!» — tak arhumientavali svaju admovu padzialicca mierkavańniami nakont načalnikaŭ-brakańjeraŭ miascovyja.
Praŭda, nie ŭdakładniali — chto mienavita moža vykanać takija strašnyja pahrozy. A na pytańnie: «A što — užo palili niekamu chatu, niekaha dušyli?», miascovyja advodzili vočy i admaŭlalisia dalej razmaŭlać. «Zaraz taki čas – začynisia ŭ chacie, i siadzi moŭčki», - jašče raz padviała rysu pad razmovaj miascovaja kabieta.
Achvotna adhuknułasia na prapanovu parazmaŭlać piensijanierka Viera Ivanaŭna, susiedka zatrymanaha jehiera.
«Stralali jany źviera pa lasach uvieś čas! Kožny tydzień tut, u ich pad chataj mnostva mašyn źbirałasia, rasijanie pryjazdžali. Potym užo smalili tut na panadvorku, ci łasioŭ, ci kabanoŭ – ja nie viedaju. Tut i smalili na panadvorku, i tušonku rabili. A dzie pradavali miasa i tušonku – ja nie viedaju, nam nie pradavali. Moža, u Rasiju vazili. Dobra, što ich narešcie pakarali! Strašnyja ludzi byli», —dzielicca staraja.
Sustrety la jaje chaty małady žychar Śviaciłavičaŭ Jaŭhien naadvarot pra zatrymanych – baćku-jehiera i syna-načalnika z achovy pryrody adhukajecca tolki ŭ stanoŭčym klučy.
«Mnie jany ničoha błahoha nie rabili. A jak ludzi jany byli dobryja, i nikomu ničoha błahoha nie rabili. Ja voś prosta skažu – ja ich pavažaju! Moža, ich padstavili, darohu niekamu pierajšli», - ličyć Jaŭhien.
Laśnik Mikałaj Hatalski, jaki raspaviadaŭ pa BT pra toje, što zatrymanyja trymali viosku ŭ strachu, u razmovie z nami bolš strymany ŭ acenkach. «Viosku trymali ŭ strachu? Takoha nie było. Jany sabie niedzie ŭ lesie palavali. Što nam da ich. Plotki roznyja chodziać, heta ž vioska. I miasa jany tut nie pradavali, prynamsi, ja takoha nie viedaju», - adznačyŭ laśnik.
Tearetyčna jon moh by viedać — chto čym dychaje, jašče da zatrymańnia brakańjeraŭ supracoŭnikami KDB. «Nu ŭ lesie ja pracuju, ale ŭ mianie bolš za paŭtary tysiačy hiektaraŭ učastak. Dzie ja ŭsio ubaču? My hladzim, kab parubak nie było niezakonnych, naša zadača – les zachavać, kab pažaraŭ nie było. My i zatrymlivać nikoha nie majem prava», - dadaje Mikałaj.
Łasioŭ jamu škada. «Jany ž takija davierlivyja! Padychodziać choć za 20 mietraŭ, stajać i hladziać. Tak i kazuli. Spałochajucca niečaha, adbiahuć, a potym abaviazkova viernucca na hetaje miesca kab pahladzieć – čaho jany spałochalisia. Heta ž pryroda. Čałaviek zaležyć ad pryrody», — tłumačyć laśnik.
Tearetyčna mnohija pavinny byli viedać pra brakańjerstva čynoŭnikaŭ. Ale maŭčali.
Pa roznych, napeŭna, pryčynach. Naprykład, u «zonie» pracujuć leśniki, jakija mahli paviedamić u «orhany» pra niezakonnaje palavańnie. Naziraje za paradkam na terytoryi adčužeńnia i adsialeńnia admysłovy ŭzvod pry miascovaj milicyi. Sočać, kab nie parušali zakanadaŭstva, asobny pravavy statut radyjacyjnych terytoryj, supracoŭniki Administracyi zon adsialeńnia i adčužeńnia. I jany, i śpiecyjalny ŭzvod milicyi pieryjadyčna ładziać rejdy pa zabrudžanaj radyjenuklidami terytoryi. Ale ničoha nie bačyli, nie čuli?
Usio-taki nie z pustoha miesca, vidać, źjaviłasia ŭ kastryčniku publikacyja ŭ rajonnaj haziecie «Hołas Vietkaŭščyny» — zvarot da palaŭničych ad supracoŭnikaŭ Administracyi zon adsialeńnia i adčužeńnia. Varta pryvieści niekatoryja vytrymki.
Administracyja zon nahadała praz hazietu, što Vietkaŭskaja rajonnaja arhanizacyjnaja struktura «Biełaruskaha tavarystva palaŭničych i rybałovaŭ» maje «niadrennyja palaŭničyja ŭhodździ, što dazvalaje palaŭničym paśpiachova zajmacca palavańniem».
Razam z tym terytoryja palaŭničaj haspadarki miažuje z zonami pieršačarhovaha i nastupnaha adsialeńnia, dzie ŭzroŭni zabrudžvańnia radyjenuklidami składajuć bolš za 15 kiury na kvadratny kiłamietr, i palavańnie tut zabaroniena. «Na žal, jość častka palaŭničych, dla jakich praviły viadzieńnia palaŭničaj haspadarki i palavańnia da vykanańnia nie abaviazkovyja. Čaściakom jany naŭmysna nie chočuć viedać miežaŭ palaŭničaj haspadarki, što va ŭmovach Vietkaŭskaha rajona vielmi aktualna. Śpiecyjalisty Administracyi zon adčužeńnia i adsialeńnia prosiać i kiraŭnictva Vietkaŭskaj RAS RDHA «BTPR» nie dapuskać vypadkaŭ, kali jehiera, źjaŭlajučysia kiraŭnikami kalektyŭnych palavańniaŭ, nienaŭmysna, mahčyma, z-za niedastatkovaha viedy miežaŭ palaŭničaj haspadarki, sami parušajuć patrabavańni Zakona «Ab pravavym režymie terytoryj, jakija padvierhnulisia radyjeaktyŭnamu zabrudžvańniu ŭ vyniku katastrofy na ČAES», - akcentavali ŭvahu supracoŭniki Administracyi.
Takija aściarožnyja vyrazy kštałtu «nienaŭmysna, mahčyma, z-za niedastatkovych viedaŭ miežaŭ» hučali jak papiaredžańnie brakańjeram.
Ale, jak vidać, «kniaźki zony» nie ŭspryniali surjozna i na svoj rachunak dadzieny artykuł ŭ rajoncy. Chacia kaniečnie publikacyja źjaviłasia nievypadkova.
«Dy ŭ ich była «dach» - u Homieli i Minsku! Nikoha jany nie bajalisia. Voś tamu ich raniej nichto i nie braŭ. A zaraz čamu ŭziali? Niejki pieradzieł idzie», - padzialiŭsia dumkami adzin z žycharoŭ Śviaciłavičaŭ.
Varta adznačyć, što zdabytyja ŭ zonie adsialeńnia palaŭničyja trafiei ŭtrymlivajuć radyjenuklidy, kancentracyja jakich u miasie pieravyšaje dapuščalnyja ŭzroŭni ŭ dziesiatki i sotni razoŭ. Voś tolki na čyj stoł traplali hetaje «tannaje» miasa?
Darečy, Dziaržaŭnaja inśpiekcyja pa achovie žyviolnaha i raślinnaha śvietu pry prezidencie dała svaju acenku dziejnaści «piarevaratniam» jašče da aficyjnaha kamientara KDB, raźmiaściŭšy na svaim sajcie paviedamleńnie «Niedatykalnych niama». U styli pra «unter-aficerskuju ŭdavu, jakaja sama siabie vysiekła». «Raniej kiraŭnictvam Dziaržaŭnaj inśpiekcyi adznačalisia niedachopy ŭ kiraŭnickaj dziejnaści Homielskaj abłasnoj inśpiekcyi. Za niedachopy ŭ pracy ŭ kastryčniku 2014 hoda pa vynikach praviedzienaj pravierki byŭ zvolnieny načalnik abłasnoj inśpiekcyi. 12 śniežnia kalehija Dziaržaŭnaj inśpiekcyi pryniała rašeńnie ab zvalnieńni namieśnika načalnika abłasnoj inśpiekcyi, panižeńni ŭ pasadzie načalnika Homielskaj mižrajonnaj inśpiekcyi», — dała spravazdaču Dziaržaŭnaja inśpiekcyja.
Darečy, hrašać brakańjerstvam u Homielskaj vobłaści nie tolki inśpiektary achovy pryrody, supracoŭniki DAI i inšyja.
Tak, zaraz Śledčy kamitet pravodzić rasśledavańnie kryminalnaj spravy ŭ dačynieńni prakurora Pietrykaŭskaha rajona. Dziejańni padazravanaha kvalifikavanyja pa pa č. 4 art. 281 - niezakonnaja zdabyča ryby.
A piać hadoŭ tamu na ŭsiu krainu prahrymieła inšaja «palaŭničaja sprava», jakaja stała vynikam kanfliktu KDB z MUS.
U hłuchim kutku Žłobinskaha rajona było znojdziena palaŭničaja chatka, kudy pryjazdžali adpačyć dy dzikich žyvioł pastralać miascovyja načalniki i milicyjaniery. Milicyjanieraŭ, u tym liku vysokich čynoŭ z homielskaha UUS abvinavacili ŭ pieravyšeńni ŭłady i arhanizacyi niezakonnaha palavańnia. Milicyjaniery pazbavilisia pasad i pahonaŭ, niekatoryja atrymali turemnyja terminy.
