1. Ja — kščony pahaniec, ja — pahaniec, pakolki ŭ našym krai jak nidzie zachavałasia pahanstva. Ja ŭpeŭnieny, što my, kryvičy, — samyja niepasrednyja pahancy, kščonyja pahancy, tamu što ŭ nas, u našym kryvickim krai, na Połaččynie i asabliva na Vušaččynie, jak nidzie zachavalisia pahanskija tradycyi. Pahanskija ž karani trymajuć lubuju nacyju. Kali z naroda vyvieści hetyja karani, jon stanie nikim.
2. Ja chadžu ŭ kaścioł, va ŭnijackija chramy. Kali ŭ Biełaruś pryjazdžaŭ ajciec Nadsan, ja zapytaŭsia ŭ jaho: ci maje značeńnie, što ja kščuś pa-pravasłaŭnamu, jak mianie mama vučyła? (Maje mama i baćka byli stychijnymi pravasłaŭnymi.) Dyk ajciec Nadsan adkazaŭ, što ŭ nas heta značeńnia nie maje. Heta havoryć pra niezakaścianiełaść unijactva. Usio ž taki Boh adzin, a kanfiesii — chaj nie prahučyć heta kaščunski — heta ŭsio-tki prafiesija. Darečy, hetuju dumku ja praviaraju na śviatarach — niekatoryja adrazu nazyvajuć mianie amal ni vieraadstupnikam. Ja im havaru: «Vy ž nie možacie vystupać suprać taho, što Boh — adzin? A kanfiesii — heta sapraŭdy prafiesija».
3. U mianie jość ceły miech epihram, jaki ja nie mahu drukavać mienavita z-za samacenzury — nie sa strachu. Tym bolš što niekaha prosta nie chaču rekłamavać epihramami — navat rezkaja epihrama moža akazacca bolšaj rekłamaj, čymści samyja vytančanyja lostki… Mianie jak pačynaje nieści, dyk ja zabyvajusia na ŭsio, a jak paśla apomniusia, dyk užo pozna… Byvaje, dumaješ: daremna napisaŭ, a paśla padumaješ — chaj budzie!.. U mianie niama takoj upeŭnienaści, što pravilna zrabiŭ, kali niešta takoje napisaŭ. Kali pišaš, dyk dumaješ, što duža treba, a jak napišaš, dyk dumaješ: navošta? Asabliva jak epihrama pajšła i dajšła da taho, pra kaho napisaŭ, i ŭźniaŭsia ceły verchał.
4. Palityka i intelihientnaść — heta, kali hruba havaryć, jak panel i niavinnaść. Intelihientnaść — jana hiennaja. Intelihientnaść nie vyznačajecca ni tym, jak apranaješsia, ni pavodzinami, ni tym, u jakoj ruce trymaješ nož, a ŭ jakoj videlec. Intelihientnaść dajecca pa kryvi, pa rodu… Kali prosta kazać, dyk intelihientny čałaviek — heta narmalny čałaviek, jaki zadumany Boham. I čałaviek nastolki intelihientny, nakolki jamu ŭdałosia zachavać u sabie Boski pačatak.
5. U mianie taki charaktar, što kali biarusia pierakładać, dyk luby pierakład dla mianie adkazny. Praŭda, moj pryncyp — pierakładać nie abaviazkova słova ŭ słova, radok u radok — ciapier heta i kamputar moža zrabić. Ja starajusia pierakłaści tak, kab tekst zahučaŭ pa-biełarusku, byccam jon napisany biełarusam, byccam heta aryhinalny biełaruski vierš. Heta maja, jak by vam skazać, zvyšzadača. Ja ŭsio žyćcio staraŭsia tak rabić. Heta možna nazvać i «pa matyvach». Za vyklučeńniem, kaniešnie, kłasiki, bo kali pierakładaješ Puškina ci Jasienina, tut užo nie adkrucišsia, tut daloka nie pojdzieš. A voś kali pierakładaŭ inšych paetaŭ, jakraz imknuŭsia, chutčej, da taho, kab jany hučali pa-biełarusku.
6. Sapraŭdnaja paezija pa-za palitykaj. I Jandarbijeva ja pierakładaŭ jak patryjota svajoj movy i svajho kraju, jak vyraźnika dumak i žadańniaŭ svajho naroda, jak ščyraha paeta. Ja nie pierakładaŭ jaho jak palityčnaha dziejača. Palityka — heta takaja reč… Palityka jak viecier — siońnia jon śpiakotny, zaŭtra — chałodny, a paezija — viečnaja… Liču, što i ŭ palityku Jandarbijeŭ pajšoŭ nie ad dobraha žyćcia, — zvyčajna paet tak pastupaje, kali inšych srodkaŭ baraćby ŭ jaho ŭžo niama. Jak by tam ni było, ale ja za toje, kab kožny narod byŭ samim saboju i kab mieŭ svaju niezaležnaść. Ja nie pahłyblajusia ŭ rasijskuju palityku… Kali ŭziaŭsia pierakładać [Jandarbijeva], ja nie raźličvaŭ na «ŭdziačnaść» ni z boku Rasii, ni z boku Biełarusi. Ja pierakładaŭ patryjota svajoj rodnaj ziamli… Usio roŭna «luboŭ» da mianie ŭ našaj krainie — katehoryja pastajannaja.
7. Ja nie lublu nazyvać siabie paetam. Viedajecie taki aniekdot: u hruzina pytajucca: «Vašie socialnoje proischoždienije?» — «A čto eto takoje?» — «Nu, kiem rabotał otiec?» — «Otec rabotał kniaziem!» Kali niechta havoryć, što jon — paet, mnie pryhadvajecca hety «kniaź». Heta duža adkazna havaryć, što ja — paet… Nu, ja pišu vieršy. Heta chaj toj, chto pračytaje ich, skaža, što ja — paet, a sam… Ja nie łamajuś ci, jak heta havorać, kakietničaju… Byvajuć momanty, kali napišaš radki i dumaješ: oj, narmalna atrymałasia, a paśla dumaješ: a ci narmalna? a ci treba? ci tak napisana?.. Samalubavańnia ŭ mianie niama i nikoli nie było — ni ŭ malenstvie, ni ŭ maładości. U mianie było tolki imknieńnie napisać lepš dy i ciapier zastałosia, ja kožny raz dumaju: moža, ja lepš napišu? A voś takoha, što napisaŭ i ŭžo ŭsio — viaršynia! — takoha niama. Nie viedaju, kolki mnie zastałosia, ale nikoli ŭžo nie budzie, kab ja byŭ zadavoleny, — uvieś čas dumajecca, što niešta jašče napišu. Moža, z takoj dumkaj i adydu.
8. Nadta ryzykoŭna havaryć, što ŭ maich vieršach jość hłybinia — isnuje pamknieńnie da hłybini, jano źjaŭlajecca z uzrostam… Raniej chadziŭ taki aniekdot: niechta z maskoŭskich paetaŭ nakštałt Ašanina skazaŭ: «Učora skončyŭ cykł vieršaŭ pra kachańnie. Zakryŭ temu». Adnak ja nie mahu skazać, što dasiahnuŭ u vieršach hłybini i tym samym «zakryŭ temu». Choć časta pieračytvaju Bibliju i napisaŭ psalmy, pierakłady «Pieśni pieśniaŭ», napisaŭ dvanaccać biblejskich baładaŭ… Heta nadta ryzykoŭna tak havaryć, ale rablu, što ŭ majoj mocy, kab sumieć źviarnucca da Boha, — raptam Jon mianie pačuje?
9. Usio-tki ja ŭsio žyćcio žyŭ i žyvu słovam, a nie sa słova. Biełaruskaje słova dla mianie — absalutna ŭsio: ja im dychaju, ja im baču, ja im havaru, ja im žyvu, ja im chadžu. Ja nie ŭjaŭlaju siabie bieź biełaruskaha słova. Adabrać jaho ad mianie — ja budu niamy, hłuchi i nieruchomy. Ja budu miortvy.
10. Luby čałaviek u maładości i ŭ staraści — heta praktyčna dva roznyja čałavieki. Stałamu, biezumoŭna, mnohaje bačna. Ale pamyłki maładości možna tolki pryhadać, paškadavać pra ich — papravić ich niemahčyma. Žyćcio pražyć — nie miech sšyć. Kaniešnie, i ŭ mianie byli ŭčynki, za jakija mnie ciapier soramna… Mnohija chočuć pryšyć sabie ŭ miemuarach kryły aniolskija. Ale ja nie staŭ by prycharošvać siabie, — što było, toje było.





