Fota Depositphotos.com
Čałaviečy mozh — orhan, u jakim nazirajecca elektryčnaja aktyŭnaść. Usio, što adbyvajecca ŭ mozhu, — vynik chutkaj pieradačy milivoltaŭ ad adnaho niejrona da inšaha ŭ adpaviednaści z peŭnym uzoram. Heta navodzić navukoŭcaŭ na dumki, što kali rasšyfravać hetyja ŭzory, to ich paśla možna navučycca nastrojvać z dapamohaj elektryčnych impulsaŭ tak, kab lačyć psichičnyja zachvorvańni — ad chvaroby Alchiejmiera da šyzafrenii. Da taho ž, heta mahło b dapamahčy palepšyć inšyja jakaści, naprykład, intelekt abo psichałahičnuju ŭstojlivaść, piša The New York Times.
Viadoma, što budova mozhu nastolki składanaja i ciažkadastupnaja, što našmat praściej heta ŭjavić, čym realizavać. Adnak dva daśledavańni, vyniki jakich byli apublikavanyja ŭ studzieni ŭ časopisie Nature Medicine, prademanstravali, što elektryčnaja stymulacyja mozhu moža ź niejmaviernaj chutkaściu pazbavić čałavieka simptomaŭ depresii i absesiŭna-kampulsiŭnych razładaŭ.
Adsočvańnie mazhavoj aktyŭnaści ŭdzielnikaŭ daśledavańnia dazvalała navukoŭcam indyvidualna vyznačać elektryčnuju stymulacyju i tym samym źmianiać nastroj i zvyčki ŭdzielnikaŭ bolš efiektyŭna, čym z dapamohaj terapii i lekaŭ. Bolš za toje, vyniki pakazali, što peŭnyja simptomy, jakimi kłasifikujecca adzin i toj ža psichičny razład, uklučajuć u siabie elektryčnyja pracesy, unikalnyja dla kožnaha čałavieka.
U pieršym daśledavańni kamanda z Kalifarnijskaha ŭniviersiteta chirurhičnym šlacham impłantavała elektrody ŭ mozh žančyny, što chvareła na depresiju ŭ zaciažnoj formie, ź jakoj nie mahli spravicca tradycyjnyja mietady lačeńnia. Na praciahu 10 dzion daśledčyki padavali elektryčnyja impulsy praz elektrody ŭ roznyja ŭčastki mozhu z roznaj častatoj. Pacyjentka, u svaju čarhu, pavinna była zapisvać svoj nastroj, uzrovień tryvohi i enierhii.
Daśledčyki taksama fiksavali, jaki typ mazhavoj aktyŭnaści supadaŭ ź pieryjadami drennaha nastroju i adsutnaści enierhii. Meta była ŭ tym, kab uličvać hetyja reakcyi padčas mietadu, viadomaha jak hłybokaja stymulacyja mozhu. Hety mietad adnaŭlaje stračanyja funkcyi niejronaŭ šlacham elektryčnych impulsaŭ. Na siońniašni dzień hety mietad paśpiachova prymianiaŭsia pry lačeńni chvaroby Parkinsana. Ciapier ža daśledčyki vyjavili jaho patencyjał u lačeńni depresii.
Adnak depresija prajaŭlajecca ŭ roznych ludziej pa-roznamu. Mienavita tamu daśledčyki ličać, što indyvidualny padychod moža zrabić lačeńnie bolš efiektyŭnym. Tamu na asnovie mazhavoj aktyŭnaści žančyny, navukoŭcy zaprahramavali elektrody na vyjaŭleńnie jaje depresiŭnaha stanu i stymulacyju ŭ adkaz na hety stan. Heta padobna da taho, jak kardyjastymulatar uździejničaje na serca. Takoje ekśpierymientalnaje lačeńnie zajmaje doŭhi čas, ale pacyjentka moža zajmacca svaimi štodzionnymi spravami.
Hłybokaja stymulacyja mozhu źjaŭlajecca invaziŭnym mietadam, tamu vykarystoŭvać jaje treba tolki ŭ składanych vypadkach. Adnak u druhim daśledavańni navukoŭcy pasprabavali nieinvaziŭny sposab — transkranijalnaja stymulacyja pieramiennym tokam. Pry hetym mietadzie elektryčnyja impulsy dastaŭlajucca ŭ mozh praz elektrody, raźmieščanyja na skury hałavy.
Meta daśledavańnia była ŭ tym, kab vyjavić, jak hety mietad upłyvaje na absesiŭna-kampulsiŭnyja pavodziny. Papiarednija vyvučeńni pakazali, što arbitalnaja łobnaja kara adyhryvaje svaju rolu va ŭzmacnieńni takich pavodzin, kali čałaviek atrymlivaje niejkuju ŭznaharodu. Daśledčyki prymacavali elektrody da 64 vałancioraŭ i zapisali častatu ŭ hiercach, ź jakoj ich arbitalnaja łobnaja kara spracoŭvała, kali ŭdzielniki daviedvalisia pra hrašovy vyjhryš u hulni.
Častata ŭdzielnikaŭ varjiravałasia niaznačna. Z ulikam hetaj častaty, udzielniki štodnia padviarhalisia elektryčnaj stymulacyi na praciahu 30 chvilin 5 dzion zapar. U vyniku kolkaść prykmiet absesiŭna-kampulsiŭnych pavodzin źniziłasia na 30%. Navukoŭcy miarkujuć, što elektryčnyja impulsy dapamahli arbitalnaj łobnaj kary zachoŭvać svoj zvyčajny rytm, niahledziačy na źniešnija stymuły.
Vyniki daśledavańniaŭ paćvierdzili, što elektryčnaja stymulacyja mozhu patrabuje nie tolki peŭnaha ŭčastka, ale i pravilnaha rytmu, ź jakim pavinny padavacca elektryčnyja impulsy. Navukoŭcy pierakananyja, što takim čynam možna vypravić mnohija psichičnyja razłady, na jakija nie dziejničajuć leki.
