Depositphotos.com
Rösti, rošci — hetaja šviejcarskaja strava lohka moža stać štotydniovaj na vašym stale.
Nacirajem bulbu, ale nie na drobnuju, a na bujnuju tarku. I smažym. Možna dranikami, možna vialikim plackam.
Jeści heta možna i prosta tak, sa śmiatanaj i čajem, jak draniki, i z hrybami ci miasam.
Učarašniuju rösti kruta razahravać ź jaječniaj na śniadanak. A ŭ spałučeńni z čyrvonaj ikroj — heta efiektnaja śviatočnaja strava.
Uvohule, u asnovie tradycyjnaj šviejcarskaj kuchni — bulba i małočnyja pradukty, zusim jak u biełarusaŭ. Pryčym, jak i my, šviejcarcy ŭžyvali minimum śpiecyj. Ale kali biełarusy jeli biełyja syry i tvarahi, to šviejcarcy — žoŭtyja syry, najpierš kłasičnyja «šviejcarskija syry» Emmental (emiental) i Gruyere (hrujer). I toj, i toj vyrablajucca z karovinaha małaka.
Šviejcarski syr
Jakaść šviejcarskaha syru emiental znaŭca lohka vyznačyć pa struktury dzirak i tekstury.
Dzirki pavinny być vialikija i hładkija, a syr na zrezie zusim nie pavinien ziarnicca, a maje roŭna bliščeć.
Samy smačny emiental — ad maja da kastryčnika, a aptymalny pieryjad jaho vytrymki — try miesiacy.
Darečy, dobry šviejcarski syr vielmi smačny ź vinahradam.
Pravilny emiental, u adroźnieńnie ad pravilnaha parmiezanu, adnosna miakki.
Šviejcarski syr vyrablajecca hihanckimi — pa 90 kh, mužyk nie padnimie — hałoŭkami.
Tak skłałasia histaryčna: u XIX stahodździ myta[1] za vyvaz hetaha syru płacili nie pa vazie, a pa kolkaści hałovak. Prahmatyčnyja šviejcarskija sialanie cudoŭna prystasavalisia da takoj zakanadaŭčaj normy.
Peŭny čas niakiepskaje padabienstva šviejcarskaha syru vyrablali ŭ Biarozie pad brendam «Radzivił», ale, zdajecca, ciapier jon kančatkova źnik z palic.
Zahadka dzirak u syry
Zahadku dzirak u syry, darečy, razhadali zusim niadaŭna, usiaho piać hadoŭ tamu. Navukoŭcy raskusili, što dzirki ŭtvarajucca ŭ vyniku traplańnia ŭ małako padčas dajeńnia karoŭ mikraskapičnych čaścinak siena. U pracesie fiermientacyi syru pa takoj technałohii, pa jakoj robicca emiental, hetyja čaścinki vydzialajuć niekatoruju kolkaść hazu. U hetych miescach i robiacca dzirki. Kurjoznaje, zdavałasia b, adkryćcio miećmie i niemałoje ekanamičnaje značeńnie. Zaraz vytvorcy zmohuć rehulavać kolkaść dzirak u syry na kožny hust.
Kupicie sapraŭdny emiental, uhledźciesia ŭ jaho ŭ razrezie i pamacajcie palcam, niby sprabujučy pradušyć. Tak musić vyhladać dobry, jakasny žoŭty syr hetaha typu. Jon nie pavinien kryšycca i nie pavinien prahinacca pad palcam.
[1] Bieł. myta (jano), myt (jon) = rus. tamožiennaja pošlina. Ad słova «myta» i pajšło biełaruskaje słova «mytnia» — miesca, dzie spahaniajuć myta.
