23 listapada Batujeva zatrymali ŭ dvary jaho doma ŭ Salihorsku, kali jon išoŭ zabirać dačku ź dziciačaha sadka. Na volu Pavieł vyjšaŭ 26 śniežnia, bolš jak praź miesiac. Jaho zatrymlivali ŭ ramkach kryminalnaj spravy, ale padrabiaznaściaŭ nichto nie viedaŭ.
U razmovie sa «Svabodaj», jakaja adbyłasia adrazu paśla vyzvaleńnia, Batujeŭ raskazaŭ, što ź im było i jak jaho zavierbavaŭ supracoŭnik KDB.
«Zatrymańnie było brutalnaje: mnie robiać padsiečku, załomvajuć ruki, ja ŭžo lažu na ziamli, zakoŭvajuć u kajdanki, nadziavajuć masku na hałavu i kapiušon kurtki, — pačynaje svoj raskaz Pavieł. — Ja navat nie bačyŭ, ni chto mianie zatrymlivaŭ, ni kolki było ludziej. Litaralna praź dziesiać siekund mianie zakidvajuć u aŭtobus, dzie pačynajuć bić».
Pavodle jaho, napadniki adrazu zapatrabavali parol ad Telehrama, a taksama ad inšych mesendžaraŭ i sacyjalnych sietak.
«Mnie skazali: «Ty viedaješ, jak my pracujem: vybityja zuby, dubinka ŭ dupie — i heta čakaje ciabie». Heta cikavy mietad kryptaanalizu, jaki dazvoliŭ mnie chutka ŭspomnić usie paroli.
Ich vielmi cikaviŭ Telehram, jaki byŭ zarehistravany na moj polski numar. Hety akaŭnt vykarystoŭvaŭsia jak srodak suviazi dla haradskoha pablika «Svabodny Salihorsk», jaki niadaŭna pryznali ekstremisckim.
Jany ŭviali ŭsie danyja, kab atrymać dostup da taho Telehrama, ale ja daŭno addaŭ numar inšym ludziam. U mianie pytalisia pra dvuchfaktarku. Kali ja skazaŭ, što nie viedaju parola, to znoŭ pačali bić. Praŭda, čałaviek z druhoha boku chutka spytaŭ, ci sapraŭdy ja zapytvaju parol. Tady jany zrazumieli, što ja nie karystaŭsia tym Telehramam».
Pavieł kaža, što paśla taho, jak atrymać dostup da Telehrama siłavikam nie ŭdałosia, razmova pajšła ŭ inšym kirunku.
«Praz 20-30 chvilin jany pačali pytacca: «Dyk što ŭ ciabie za dypłom?». Sprava ŭ tym, što ŭ 2006 hodzie paśla vybaraŭ ja byŭ vyklučany ź piataha kursa BDATU. Tady ŭ mianie ŭźnikła avanturnaja i nie duža razumnaja dumka kupić dypłom praź internet. Što ja i zrabiŭ. Pryčym kupiŭ pa toj ža śpiecyjalnaści, pa jakoj niedavučyŭsia. Heta byŭ dypłom rasijskaj VNU. Ź im ja pracavaŭ navat na kiraŭničych pasadach».
Jak heta ŭspłyło? Sprava ŭ tym, što Paŭła vybrali staršynioj tavarystva ŭłaśnikaŭ. Paśla hetaha jon musiŭ padać dakumienty ŭ Salihorski harvykankam, siarod ich byŭ i dypłom.
«Ahułam u mianie prajšło piać vobšukaŭ, jany šukali dypłom, ale čamuści zabirali noŭtbuk i telefony. Artykuł 380 (Padrobka, vyrab, vykarystańnie padroblenych dakumientaŭ) nie adnosicca da katehoryi ciažkich, za jaho zvyčajna ludzi atrymlivajuć štraf.
Ułady razdražniała, što pablik «Svabodny Salihorsk» šmat pisaŭ pra milicyjantaŭ, datyčnych da zatrymańniaŭ, a taksama pra staršyń vybarčych kamisij. Mnie skazali, što ja mušu likvidavać hetuju hrupu, choć ja i nie mieŭ da jaje dačynieńnia, i «prapanavali» pasiadzieć u turmie i niešta prydumać».
Batujeva zatrymali ŭ ramkach kryminalnaj spravy na troje sutak, za hety čas adbyvalisia peŭnyja śledčyja dziejańni.
«Była videafiksacyja dopytaŭ, u pakoi byli tolki ja, śledčy Michnaviec i advakatka. Litaralna praź dzień videa sa śledčych dziejańniaŭ źjaviłasia ŭ salihorskim anałahu «Žoŭtych źlivaŭ». Jany nie parylisia, što heta niezakonna, što śledstva nie skončanaje.
Praz troje sutak ja pavinien byŭ vyzvalicca, ale prychodzić supracoŭnik milicyi, jaki viadzie mianie na sud. Byŭ składzieny pratakoł ab niepadparadkavańni pry zatrymańni. Na sudzie vyśvietliłasia, što mianie zatrymlivali supracoŭniki AMAPa. Vynik — 15 sutak. Na sud mianie vadzili ŭ kajdankach, ja byŭ pryšpileny da supracoŭnika milicyi».
Pavieł raskazvaje, što ŭ kamierach u jaho nie było matraca, uvieś čas hareła śviatło, zabaraniali navat čytać knižki i lažać na nižnich narach. Ale ludzi, navat z kryminalnym minułym, usialak sprabavali jamu dapamahčy — ježaj, ciopłaj vopratkaj. Pa jaho słovach, usie jany razumieli situacyju ŭ krainie.
«Jašče praz 15 sutak mianie znoŭ paviali składać pratakoł. Milicyjant znajšoŭ maju fotku sa śniehavikom, dzie razyhryvałasia scenka, jak byccam ja cichar, a śniehavik z bčb-ściaham, i ja jaho zatrymlivaju. Nibyta heta byŭ pikiet. Fotka była źmieščanaja 11 miesiacaŭ tamu. Nie važna, što termin daŭnaści pa administracyjnaj spravie dva miesiacy, ja atrymaŭ čarhovyja 15 sutak.
Praz paru dzion da mianie pryjšoŭ namieśnik staršyni RAUS Kanapacki, jaki zadavaŭ pytańni pra płany, što ja nadumaŭ. Staŭ havaryć, što vyvučyŭ moj Instahram, viedaje pra maje pajezdki ŭ Minsk, moža zavieści spravu pavodle artykuła 342 KK. Staŭ apisvać maje vielmi zmročnyja pierśpiektyvy».
Pavieł kaža, što ŭ vyniku milicyjant prapanavaŭ jamu pahutaryć z supracoŭnikam KDB, u jakoha «pavinny być cikavyja prapanovy».
«Ja daŭ zhodu na razmovu. Mianie paklikali 22 śniežnia, pryjšoŭ maksimalna vietlivy čałaviek, jaki kantrastavaŭ z pavodzinami milicyjantaŭ. Kali b nie abstaviny, ja b acharaktaryzavaŭ jaho jak pryjemnaha surazmoŭcu. Jon paśmiajaŭsia z majho dypłoma, išła dosyć pryjemnaja razmova.
Potym ja spytaŭ, čaho jon ad mianie choča. Na heta ja pačuŭ: «My čuli, što ŭ vas cikavyja suviazi z zamiežžam». Jon nazvaŭ proźvišča strajkamaŭca Hleba Sandrasa. Staŭ havaryć, što, mahčyma, paprosić ab niejkaj pasłuzie, ale jana nie budzie iści ŭrazrez z maim śvietapohladam. Pasłuha budzie źviazanaja ź dziejnaściu dyjaspar ci štaba Cichanoŭskaj. Ale ja nie maju dačynieńnia da nivodnaj z hetych temaŭ».
Pavieł kaža, što jamu skazali, što «pasłuha» spatrebicca ŭžo pa vychadzie z turmy. Ź im abiacali źviazacca ciaham bližejšaha tydnia ci miesiaca. Paabiacali, što jon zastaniecca kiraŭnikom tavarystva ŭłaśnikaŭ, kryminalnuju spravu spyniać, a milicyja zabudzie pra jaho isnavańnie.
«A kali admoŭlusia?» — «Ničoha, ja prosta sydu. Tady milicyja, mahčyma, pra vas nie zabudzie», — adkazaŭ kadebešnik.
Ja pahadziŭsia na supracoŭnictva. Jon dastaŭ papierčynu i skazaŭ: «Pišycie». Ja prapanavaŭ, kab heta była džentelmenskaja damova. «Nie, prabačcie, biurakratyja».
Dyktuje: «Ja, Pavał Batujeŭ, budu supracoŭničać z KDB, abaviazvajusia zachoŭvać tajnu ab usim, što daviedajusia ciaham supracoŭnictva. Prašu pryznačyć mnie apieratyŭny psieŭdanim…» Ja zaśmiajaŭsia i kažu: «Moža, vy mnie jašče «Astan-Marcin» daścio, u Bonda byŭ, ja bačyŭ». Jon taksama zaśmiajaŭsia: «Kali ŭžo vy Bonda zhadali, to niachaj vašym psieŭdanimam budzie «Bond». Navat tady heta było vielmi śmiešna», — raskazvaje Pavał.
Batujevu nie dazvolili pastavić na papierčynie datu. Jon miarkuje, što heta moža być zroblena dla taho, kab paznačyć zusim inšy dzień.
«Ja razumieŭ, što adzinaja mahčymaść zachavać svajo sumlennaje imia, — heta publična zajavić, što ja padpisaŭ dakumienty na supracoŭnictva z KDB, tym samym u adnabakovym paradku hetuju damovu skasavać. Ja nie moh heta zrabić adrazu pa vychadzie, mnie byŭ patrebny niejki čas, kab sabracca i vyjechać u biaśpiečnaje miesca. Ciapier ja pra ŭsio heta adkryta havaru. Ad momantu vychadu ź izalatara i da vyjezdu z krainy nijakich kantaktaŭ z KDB u mianie nie było».
