Fota: kadr z multfilma «12 miesiacaŭ»
U kazcy Samuiła Maršaka zakony času parušylisia z-za naravistaj karalevy, jakoj zachaciełasia atrymać pad Novy hod padśniežniki. Supraćstajać dziaŭčynie nie zmoh navat prafiesar, jaki ŭvasablaŭ viedy, vopyt i ćviarozy rozum. U vyniku kapryz junaj karanavanaj asoby ź nieabmiežavanymi paŭnamoctvami pryvioŭ da pryrodnaj anamalii.
U biełaruskaj ža situacyi meta režysiora padziej nievidavočnaja. Niama takoha košyka padśniežnikaŭ, jaki b jeho zadavoliŭ… Bo lehitymnaść niemahčyma zdabyć z dapamohaj hvałtu, cisku i biaskoncych abrazaŭ. Zapužanyja, asudžanyja, źbityja, kaniečnie, zamaŭčać, ale moŭčki buduć i nienavidzieć.
Azirnicisia nazad i vy raptam zrazumiejecie, kolki ŭsiaho zdaryłasia nie tolki ŭnutry krainy. Za apošnija paŭtara hoda Biełaruś vydała stolki infarmacyjnych povadaŭ, kab być zhadanaj u mižnarodnaj presie, kolki nie vydavała za apošnija tryccać hod. Kraina, akramia ŭnutranaj situacyi, pryciahvała suśvietnuju ŭvahu prymusovaj pasadkaj samalota, mihranckim kryzisam, skandałam na Alimpijskich hulniach i h.d.
Zdajecca, kalejdaskop padziej zakručany tolki dziela samoha šalonaha tempu. Kab u nas nie było času asensavać, zrazumieć i dziejničać. Taktyka ŭzmacnieńnia napružańnia nakiravanaja na toje, kab nie paśpieli spachapicca.
Tak dziejničaje baksior, razumiejučy, što supiernik voś-voś zvalicca ŭ nakaŭt. Jon układvaje ŭsiu moc u sieryju finalnych udaraŭ, spadziejučysia daterminova skončyć boj. Adnak my nie na rynhu, i baraćba nie abmiažoŭvajecca dvanaccaciu raŭndami.
Niekatoryja ekśpierty ličać, što taktyka pryviadzie da abjadnańnia siłavikoŭ i prychilnikaŭ ułady. Ale ž, jak śviedčyć daśledavańnie Chatham House, bystyjon Łukašenki i tak mabilizavany, nakolki heta mahčyma dla davoli inertnaj častki nasielnictva.
Adnačasova palaryzacyja ŭ biełaruskim hramadstvie dasiahnuła piku: pratestoŭcy nienavidziać prychilnikaŭ ułady i naadvarot. Takich varožych uzajemaadnosinaŭ nie nazirajecca pamiž inšymi sacyjalnymi hrupami.
Hradus pavyšajecca. Pa danych sacyjołahaŭ, 87% pratestoŭcaŭ nie ličać, što znachodziacca ŭ biaśpiecy, toje ž samaje adčuvajuć 39% «niejtrałaŭ» (32% ź ich nie zmahli ci nie zachacieli adkazać na pytańnie).
Na hetym niespakojnym fonie Łukašenka ŭ Pasłańni narodu bolš za tryccać razoŭ uzhadvaje vajnu. Samy čas zaniepakoicca i prychilnikam ułady…
Ale ž uzdymać staŭki biaskonca niemahčyma. Napružanaść u hramadstvie znachodzicca na piku, i my padychodzim da čyrvonaj rysy. Voś-voś pačnucca biełaruska-rasijskija vajskovyja vučeńni, a mienš čym praź miesiac pavinien adbycca refierendum.
To-bok kraina znachodzicca na rostaniach. Vierahodnymi padajucca niekalki scenaryjaŭ. Naprykład, kali biełaruskija vajskoŭcy prama ci ŭskosna voźmuć udzieł u ahresii suprać Ukrainy, to heta moža vyklikać abureńnie nie tolki Zachadu, ale navat «bastyjona Łukašenki» i, samaje žudasnaje dla ŭłady, — častki namienkłatury. Vajskovaja apieracyja moža parušyć chistkuju raŭnavahu i vyklikać niepradkazalnyja dziejańni. Dakładna niemahčyma sprahnazavać reakcyju na achviary z taho ci inšaha boku, ale heta bačycca rubikonam, paśla jakoha kraina ŭvojdzie ŭ zonu macniejšaj turbulentnaści.
Chutčej za ŭsio (spadziajusia, što tak i adbudziecca), vučeńni skončacca firmovym brazhańniem zbrojaj, adnak adrazu ŭźniknie novaja raźviłka: ci syduć rasijskija vojski z terytoryi Biełarusi? Kali zastanucca, to kolki? Što jany buduć kantralavać? Dzie prysutničać? Ad adkazaŭ zaležyć, ci možna budzie nazvać hety manieŭr akupacyjaj. Vidavočna, što reakcyja biełarusaŭ budzie mienš niervovaj, ale napružanaść pavialičycca, Zachadu pryjdziecca reahavać, dy i ŭłada sama budzie nie ŭ zachapleńni.
Narešcie, treci varyjant praduhledžvaje, što vučeńni zakančvajucca i rasijskija vojski pakidajuć terytoryju Biełarusi. Pryjdziecca pravodzić refierendum, jaki skončycca pradkazalnym vynikam i naŭrad ci zdymie napružanaść. A voś što budzie potym, pytańnie cikavaje, bo my viartajemsia da ciapierašniaha stanovišča z represijami, niavyrašanym sacyjalna-palityčnym kryzisam i adtokam ekanamična aktyŭnaha nasielnictva.
Aŭtar «Dvanaccaci miesiacaŭ» nie vyrašyŭsia parušać čarhu ŭ porach hoda, a tolki paskoryŭ źmieny. Paśla leta paliŭ vosieński doždž, potym pačałasia zavirucha, a karaleva zastałasia biez prydvornych, na marozie, bieź ciopłaha adzieńnia.
Pa ironii losu joj pryjšłosia prasić dapamohi ŭ prostaj dziaŭčynki, jakaja vykonvała jaje kvietkavyja kapryzy, što supiarečyła ŭsim zakonam pryrody.
Čytajcie taksama:
A vy niejtrał? Ad dvuch faktaraŭ zaležyć, jak projdzie refierendum
