Zapisali samaje cikavaje z dyskusii, jakuju arhanizavała płatforma «Bank Idej».
«Paśla zakančeńnia vajny dla Biełarusi budzie svoj płan Maršała»
Andrej Vardamacki, doktar sacyjałahičnych navuk:
— Uvod rasijskich vojskaŭ uchvalajuć kala 10-11 adsotkaŭ biełarusaŭ. Adnak pry hetym abvału ci panižeńnia adsotka pazityŭnaha staŭleńnia da Rasii nie adbyłosia.
— Što budzie dalej? Ujavicie sabie mapu vajennych dziejańniaŭ va Ukrainie. Čym bolš, daŭžej dy masiŭniej buduć strełki kontrnastupu ŭkrainskaha, tym intensiŭniej strełki biełaruskaj hieapalityčnaj śviadomaści pojduć na Zachad.
— Paśla zakančeńnia vajny dla Biełarusi budzie praduhledžany svoj płan Maršała. I mienavita jon akreślić hieapalityčnyja aryjentacyi i elit, i prostych ludziej — asabliva tych, jakija zaraz «chistajucca».
— Što budzie z kaštoŭnaściami? Nie vieru ŭ mahčymaści źmieny kaštoŭnaściaŭ praź ŚMI ŭ karotkaj i doŭhaj pierśpiektyvie. Buduć kankretnyja rečy, zroblenyja Rasijaj, aceńvacca niehatyŭna. I kali jany akumulucca, tolki tady projdzie jakasnaja źmiena.
«Stanovicca bolš biełaruskamoŭnaha kantentu»
Hienadź Koršunaŭ, staršy daśledčyk Centra novych idej, eks-kiraŭnik Instytuta sacyjałohii NAN:
— U Biełarusi idzie praciah kaštoŭnasnaha supraćstajańnia, jakoje zaviazałasia jašče ŭ 2020-m. Pa staŭleńni z adnaho boku da «śpiecapieracyi», z druhoha boku — da paŭnavartasnaj vajny dobra bačna raźmiežavańnie hramadstva. Toje, što adbyvajecca va Ukrainie, — raskoł pamiž Jeŭropaj i Rasijaj — mieła miesca i padčas biełaruskaj revalucyi 2020 hoda. Sieńniašnija ž bajavyja dzieńni robiać bolš kancentravanym kaštoŭnasnaje, «śvietapohladnaje» niesupadzieńnie i ŭnutry Biełarusi.
— Vajna dla Biełarusi — całkam admoŭnaja reč. Adnak toje, što adbyvajecca va Ukrainie, pravakuje bolšy śpiektr staŭleńniaŭ. Padtrymka Rasii ci nie padtrymka Rasii? Musić Biełaruś udzielničać ci nie? I hetak dalej.
I tut možna pravodzić paraleli dy vyznačać dualizm: praŭładny łahier schilajecca da pazityŭnaha staŭleńnia ŭ adnosinach da «śpiecapieracyi», tady jak praciŭniki ŭłady vykazvajuć niezadavolenaść i vajnoj, i ŭładaj.
— Biełarusy ŭciahnuty ŭ infarmacyjnyja naratyvy. Adnak hetyja burbałki nie ščylnyja. Dyskusii ŭ hramadstvie jość — navat na paŭsiadzionnym uzroŭni. Bolš za toje, kali ŭ Rasii nie atrymaŭsia blickryh, spračacca z prychilnikami ŭłady stała značna praściej — tyja hublajuć častku arhumientaŭ dy pačynajuć zadumvacca pra prychilnaść da Rasii. I heta paćviardžali našyja respandenty. Tut ža adznačym, što adnačasova vielmi efiektyŭnuju palityku pravodzić Ukraina. Častku apalityčnaj moładzi, naprykład, nakryvała infarmacyjnaja płyń padčas pierahladu Jutubu — «preroły» z kadrami vajny dy paviedamleńniami pra jaje prabivali izalacyju.
Da darosłaha nasielnictva vajna dahrukajecca praź finansy: heta adčuvajecca ŭžo zaraz i pa cenach, i pa kursu dalara, i pa rynku pracy — niekatoryja prafiesijnyja hrupy ŭžo paciarpieli ad uvarvańnia.
— Saŭdzieł režymu Łukašenki ŭ vajnie adbiŭsia i na biełarusach: i na tych, chto vyjechaŭ, i na tych, chto zastaŭsia. Tak prosta hanarycca tym, što ty biełarus užo nie atrymoŭvajecca.
— Stanovicca bolš biełaruskamoŭnaha kantentu, bolš ludziej pierachodziać na rodnuju movu z-za błakirovak rasijskich resursaŭ. Pytańnie tolki, jakaja dola hramadstva budzie ŭciahnuta ŭ hetyja mietamarfozy, jak chutka pojdzie hetaja transfarmacyja… Asnoŭny ruch prahnazuju ŭ toj častcy hramadstva, jakaja raniej admaŭlałasia vyznačacca ŭ svaich prychilnaściach.
