Vital Jahoraŭ. Fota: zelenyikot.com
Vital Jahoraŭ kaža, što vyrašalnym momantam stała vajna. Jon pryznaje, što na samaj spravie jana pačałasia jašče ŭ 2014 hodzie, i adkazvaje na pytańnie, dzie ŭsie byli vosiem hadoŭ?
«My vosiem hadoŭ rabili vyhlad, što hetaha niama. Maŭčali, tamu što heta mahło mieć nastupstvy dla našaj karjery, biaśpieki. Paśla 24 lutaha 2022 hoda heta stała biessensoŭna. Pačałasia poŭnamaštabnaja vajna. Z frantami. Ukrainski front — hetaha 70 hadoŭ nie było».
Usie hetyja vosiem hadoŭ rasło razumieńnie, što treba źjazdžać.
«Pačałosia ŭ 2014 hodzie, kali rasijskaja kasmanaŭtyka apynułasia pad sankcyjami Amieryki i Jeŭropy, a heta vialikaja častka suśvietnaj kasmanaŭtyki», — kaža błohier.
Kampanija, u jakoj jon pracavaŭ, šmat u čym z-za sankcyj i zakryłasia, tamu što jaje biznes-płan budavaŭsia na ŭzajemadziejańni amierykanskaha i rasijskaha padraździaleńniaŭ.
Ale «zvanočki stali źvinieć ŭsio čaściej».
Adrazu paśla ŭziaćcia Kryma ŭ Rasii ŭviali rehistracyju błohieraŭ jak ŚMI.
«Ja zabiŭ na heta, prosta praihnaravaŭ».
Zakon ab ŚMI jon viedaŭ i vykonvaŭ, i jak by jaho heta nie tyčyłasia.
«Ale ŭ apošnija hady stała pryciskać usio macniej. Ja bačyŭ, što z Navalnym adbyvałasia. Ja razumieŭ, što ja — nie Navalny, ale kali takoje dazvalajuć z apazicyjanierami, to čamu b takoje nie dazvolić z błohierami», ‒ kaža jon.
Potym byŭ 2020 hod, kali z roźnicaj u 1—2 miesiacy dva čałavieki ź jaho telefonnaj knihi apynulisia ŭ Lefortavie. Heta žurnalist Ivan Safronaŭ i Andrej Pyž (viadučy jutub-kanała Urbanturizm, na jaki padpisana bolš za 800 tysiač čałaviek. Na kanale ŭ asnoŭnym vychodzili roliki ab praniknieńniach na zakinutyja abjekty).
Jahoraŭ kaža, što jaho kaleh pa papularyzacyi navuki (Safronaŭ zajmaŭsia kosmasam, a Pyž — atamnaj enierhietykaj) zatrymali «za niejkuju bzduru».
«Pryčym nastolki za bzduru, što jaje navat nie ahučvajuć, typu sakretna. Niachaj Ivan, jon šmat pisaŭ pra «vajenku», z boku vajskoŭcaŭ da jaho było šmat pretenzij, tam jon moh nažyć sabie vorahaŭ. Ale Andrucha ta čaho? Łaziŭ sabie pa svaich zaniadbańniach. Ale akazałasia ‒ tut u nas znoŭ uźnikaje pryvid Ukrainy ‒ jon atrymaŭ dostup da sakretnaj infarmacyi i zvaziŭ jaje va Ukrainu. Jon nie pradaŭ infarmacyju, nie pieradaŭ, nie vykraŭ i nie advioz voraham Rasii, jon prosta pakataŭ noŭtbuk».
Aficyjna nieviadoma, što było na noŭtbuku. Ale nieaficyjna, kaža Jahoraŭ, tam byli fatahrafii ź Mietro-2 (nieaficyjnaja nazva zasakrečanych maskoŭskich padziemnych zbudavańniaŭ mabilizacyjnaha pryznačeńnia).
«To-bok z taho miesca, adkul možna prakraścisia da «bunkiernaha dzieda», abo praz što jaho buduć evakujavać, kali źvierchu stanie zanadta horača. I ŭ Andruchi byli niejkija fotki. Ź imi jon źjeździŭ va Ukrainu, pryjechaŭ nazad, i jaho tut ža źvincili. 2,5 hoda adsiadzieŭ u Lefortava i jašče niekalki hadoŭ adsiadzić ŭ kałonii», ‒ kaža Zelenyikot.
Ale najbolšaje ŭražańnie na jaho zrabili padziei i zatrymańni ŭ Biełarusi.
«Dva miesiacy ci try prachodzić, u Biełarusi pačynajucca pratesty, i sadziać inšaha majho blizkaha znajomaha, papularyzatara navuki Dźmitryja Hryščanku, jaki vioŭ Ukantakcie niekalki hadoŭ hrupu «Fizika niemahčymaha», raspaviadaŭ pra fizičnyja adkryćci, jon hieafizik pa prafiesii. My ź im vielmi šmat razmaŭlali ŭ internecie i asabista, kali ja pryjazdžaŭ u Minsk, Homiel. Jon dapamahaŭ u arhanizacyi lekcyj pra kosmas, i ŭ cełym čałaviek vielmi cikavicca navukaj i sumlenny. I voś za svaju sumlennaść, za toje, što vykazaŭ toje, što hramadzianin svajoj krainy pavinien byŭ skazać, jaho pasadzili.
I voś jaho prykład mnie pakazaŭ, što kali stanovicca dušna, niefih dumać, treba valić, tamu što jon užo dumaŭ, kab vyjechać».
Jahoraŭ padkreślivaje, što ŭvieś hety čas byŭ pa-za palitykaj. Ale heta nie stała vyratavańniem.
U 2021 hodzie ŭ Rasii ŭviali adrazu niekalki pałažeńniaŭ, jakija paharšajuć papularyzacyju navuki i technałohij i ŭščamlajuć mižnarodnyja kantakty.
Papraŭkami ab aśvietnickaj dziejnaści «ŭviali kuču abmiežavańniaŭ, niejkija ŭzhadnieńni lekcyj, ledź nie ŭčastkovamu prezientacyju svajoj lekcyi pakazvać».
Fota: zelenyikot.com
«Toje, što amierykancy na Miesiacy byli, — heta ž praktyčna antydziaržaŭnaja dziejnaść u Rasii ciapier», — kaža błohier.
«Paŭhoda prachodzić, vychodzić zahad FSB ab kasmanaŭtycy i vajskovaj technicy. Pra kasmanaŭtyku šmat čaho stała nielha kazać. Pra rakiety, kasmadromy, puskavyja pryłady raspaviadać nielha».
Naprykład, u zahadzie prapisana, što nielha pieradavać danyja pradstaŭnikam zamiežnych dziaržaŭ. «Vykažam zdahadku, ja čytaju lekcyju pra kasmadrom «Uschodni» ŭ paviljonie «Kosmas», raspaviadaju dzieciam, jaki heta vydatny kasmadrom.
A siarod dziaciej siadzić, naprykład, dzicia ź biełaruskaj siamji ci ŭkrainskaj, abo luboj inšaj, i atrymlivajecca, što ja pa farmalnaj prykmiecie pieradaŭ infarmacyju pra rasijskija puskavyja sistemy pradstaŭnikam zamiežnaj dziaržavy. Artykuł hatovy. Možna afarmlać».
Akramia hetaha, jość zakon ab inaahientach, «jaki ŭvieś čas ŭskładniajuć».
«Pa sutnaści, luboha błohiera, u jakoha jość Jutub, možna afarmlać inaahientam, tamu što na Jutubie jość rekłama. Rekłama idzie ad «Huhła». Huhł dzie? U Amierycy. Usio, ahient».
«Ja razumieŭ, što koła zvužajecca. Chłopcaŭ sadziać, drennyja zakony ŭvodziać, pieraškadžajuć havaryć navat pra toje, pra što raniej nie zabaraniałasia havaryć».
«I kali pačałasia vajna, ja zrazumieŭ, što nijak nielha zachavać raniejšy ład žyćcia. Ja nie mahu siadzieć i pra zorački i marsachodziki raspaviadać, kali pradstaŭniki majoj krainy zabivajuć ludziej, zachoplivajuć čužyja terytoryi, viaduć ahresiŭnuju vajnu. Ja zrazumieŭ, što kraj pryjšoŭ, i treba valić».
Jahoraŭ kaža, što jaho prosiać i dalej abychodzicca «biez palityki».
«Mnie pišuć, davajcie biez palityki, heta pra kosmas. Dyk, blin, Ziamla — heta taksama Kosmas. I toje, što dziejecca, napramuju ŭpłyvaje na kasmanaŭtyku. U Rasii admieniena kuča prahram, MKS na miažy padzieńnia z-za taho, što Rasija čynić usiakuju dzičynu. I što, ja pavinien ihnaravać usio toje, što adbyvajecca? Nie, ja nie budu. Prosta pra kosmas my pahavorym, kali nastupić mir», — kaža błohier.
