«Nasielnictva, jakoje ciapier moŭčki hladzić, jak ad ich imia bambiać Ukrainu, — heta statak, u jakoha ruki ŭ kryvi. Chaj kvietak padorać svaim miantam i na łavački ŭ škarpetkach ustanuć u znak pratestu», — padobnaje paśla pačatku vajny pačuŭ šmat chto ź biełarusaŭ ad znajomych i nieznajomych ukraincaŭ.
Šmat chto ź biełarusaŭ nie strymaŭsia i adkazaŭ na hetyja abvinavačvańni. Sabrali z sacsietak niekatoryja vykazvańni.
U ludziej apuskajucca ruki praz takoje staŭleńnie
«Na pačatku vajny chvala praviednaha hnievu ŭ dačynieńni da Biełarusi — krainy saahresara była całkam zrazumiełaja i vidavočnaja.
Čamu jana tyčyłasia biełarusaŭ, jakija znachodziacca va Ukrainie i tym bolš uciekačoŭ ad pieraśledu na radzimie — nie zusim zrazumieła, vidavočna, niespraviadliva, ale možna patłumačyć emocyjami.
Mnie zdavałasia, što praz čatyry miesiacy vajny, antyvajennyja pratesty ŭ Minsku z tysiačami aryštavanych, rejkavych partyzan z prastrelenymi kaleniami, tysiačy ludziej, zatrymanych za antyvajennyja vykazvańni ŭ internecie i fatahrafavańnie rasijskaj vajskovaj techniki, dobraachvotnickich bataljonaŭ, jakija vajujuć na baku Ukrainy, dziasiatki ton humanitarnych hruzaŭ, amunicyi i abstalavańnia, tysiač i tysiač biełaruskich vałancioraŭ i struktur dapamohi, možna było b užo zrazumieć, chto vorah, a chto siabar.
Ale nie. Da hetaha času, biełarusy va Ukrainie sutykajucca z dyskryminacyjaj pa nacyjanalnaj prykmiecie, u bolšaści zabłakavanyja bankaŭskija rachunki, numary telefonaŭ, mahčymaść praciahnieńnia lehalnaha statusu znachodžańnia. Kahości nie puskajuć va Ukrainu, kahości departujuć i staviać štamp z zabaronaj na ŭjezd. Vorahi i zdradniki ŭ vas siarod ukraincaŭ užo, napeŭna, skončylisia, praŭda?
I ja chaču vam skazać, darahija ŭkraincy. Što ŭsimi hetymi dziejańniami vy robicie sabie tolki horš, mietadyčna adbivajučy žadańnie dapamahać.
Ja viedaju niekalki vielmi dobrych ludziej, u jakich apuścilisia ruki i jany pierastali dapamahać, bačačy takoje staŭleńnie.
Ja chaču nahadać vam, što paśla pratestaŭ 2020 u Biełarusi pa palityčnych pryčynach siadzić kala 5 tysiač čałaviek, dziasiatki zabitych, dziasiatki tysiač jakija prajšli praz turmy i katavańni, sotni tysiač vymušanyja byli źjechać.
Bolš za 80% biełarusaŭ suprać vajny, ale mała što mohuć źmianić prosta ciapier, tamu što kraina faktyčna znachodzicca pad akupacyjaj.
Nam vielmi balić usio toje, što adbyvajecca va Ukrainie, ale adkryty pratest u takich umovach raŭnasilny samahubstvu abo turmie.
Pamiž nami staranna sprabujuć ubić klin i pasvaryć, ale nam vielmi važna nie paddavacca i razam zmahacca, tamu što vorah u nas ahulny», — napisaŭ aktyvist Andrej Tkačoŭ.
Treba hladzieć na ŭsio praz nacyjanalnyja intaresy
«Ukrainu treba padtrymać, bo jaje pieramoha daje šaniec i nam, a paraza zacemientuje status kvo na dziesiacihodździ.
Ale treba pamiatać, što heta robicca nie va ŭkrainskim, a ŭ biełaruskim nacyjanalnym intaresie. I ŭsio, što my robim, maje rabicca dla Biełarusi.
I kali ad nas patrabujuć spynić bambardziroŭščyki z Mačuliščaŭ — nahadvać, što čamuści patrabavańnia spyniać rakiety z Chiersona Kijeŭ tamtejšym žycharam nie vystaŭlaje.
I taksama treba pamiatać, što kali z taho boku ŭ naš lacić nianaviść u vyhladzie łozunhaŭ, nie treba maŭčać i abciracca. Biełarusy robiać bolš čym dastatkova, kab takoje staŭleńnie nie mieła prava mieć miesca», — napisaŭ Alaksiej Lavončyk, suzasnavalnik i kiraŭnik BY_help.
Kali heta treba niekamu tłumačyć, to tłumačyć nie treba
«Zašmat emocyj. A tam, dzie emocyi, jak praviła mała sensu i rozumu.
Nie byvaje nijakich brackich narodaŭ, siabry. Daŭno ŭžo čas heta zrazumieć. Usie my pieravažna suprać vajny, i viedajem, chto jaje raspačaŭ, a chto z usich siłaŭ sprabuje siabie abaranić. Vialikaja kolkaść biełarusaŭ užo ciapier vajuje za Ukrainu, šmatkroć bolšaja dapamahaje ŭkraincam inšym čynam.
I nie tamu, što jany nam braty dy siostry, a bo ŭsio jasna i biez rodnasnych suviaziaŭ. Kali heta treba niekamu tłumačyć, to tłumačyć nie treba.
Nam samim varta rabić ciapier najpierš try rečy. Pakłapacicca pra palitviaźniaŭ i ich rodnych, vyvučyć biełaruskuju i bierahčy siabie.
Padajecca, što napieradzie jašče šmat usiaho niadobraha», — piša žurnalist Aleś Pilecki.
Kałaž z sacsietak. Aŭtar nieviadomy
Z paharšeńniem adnosin z ukrainskimi siabrami sutyknulisia i inšyja biełarusy.
«Mnie taksama prylacieła ad znajomaj ukrainki, što my nichiera nie robim i h.d., až na niervy padniała.
Nu ŭ mianie adkaz zaŭsiody adzin: ci šmat jana pytałasia i cikaviłasia maimi spravami za hetyja dva hady i naohuł ci razumieje, što tut adbyvajecca», — raspaviała ŭ sacsietkach adna ź biełarusak.
«Budziem ehaistyčna kłapacicca pra svaju siamju». BČB-niaviesta pradaje rečy i vymušana źjadžaje z Ukrainy
