Vystup Emamali Rachmona
Emamali Rachmon na samicie ŭ Astanie vykazaŭ nastupnaje:
«My chočam, kab nas pavažali. Dzie my niešta parušyli? Dzieści nie tak pavitalisia? My zaŭsiody pavažali intaresy svajho hałoŭnaha stratehičnaha partniora (u asobie Rasijskaj Fiederacyi. — NN). My chočam, kab nas pavažali… Nie treba ŭ nas šmat hrošaj układać. Uładzimir Uładzimiravič, prośba da vas, kab nie było palityki da krain Centralnaj Azii jak da byłoha Savieckaha Sajuza».
«Tut dva važnych momanty. Pa-pieršaje, ahulnaja situacyja vakoł vajny va Ukrainie, jakuju Pucin abhruntoŭvaŭ tym, što raspad SSSR byŭ niespraviadlivym i postsavieckija miežy Rasija ciapier ličyć niapravilnymi, — zaŭvažaje Karbalevič. — Heta naściarožyła ŭsich lidaraŭ postsavieckich krain.
Nu i sama pa sabie niaŭdałaja vajna Pucina: heta taksama dadało žarści ŭ adnosiny Rasii ź dziaržavami postsavieckaj prastory. Asabliva dałučeńnie da Rasii ŭkrainskich abłaściej — heta vyklikaje dyskamfort u postsavieckich lidaraŭ.
Tamu toje i vylivajecca ŭ publičnyja zajavy. Raniej byli zajavy ad prezidenta Kazachstana Takajeva, ciapier voś zajava Rachmona.
Emamali Rachmon
Druhi momant — niadaŭni kanflikt pamiž Tadžykistanam i Kyrhyzstanam. U vyniku jaho, miarkuju, zastalisia niezadavolenymi abodva baki, jakija ciapier majuć pretenzii na adras Rasii i ADKB. Maŭlaŭ, što heta takoje, sajuźniki pamiž saboju vajujuć, ale nichto nie moža ŭmiašacca i niejkuju spraviadlivaść ustanavić.
Prezident Kyrhyzstana Žaparaŭ navat nie pajechaŭ na niefarmalny samit u Pieciarburhu, dzie vinšavali Pucina ź jubilejem. Heta śmieły demarš z boku Žaparava — ja dumaju, što jaho zaprašali, jak i ŭsich astatnich. Ale nie pryjechaŭ Žaparaŭ i nie pryjechała prezidentka Małdovy Maja Sandu. I paśla Kyrhyzstan admoviŭsia ad vučeńniaŭ ADKB.
A ciapier svoj demarš zrabiŭ i Rachmon».
Analityk miarkuje: pramova Emamali Rachmona była nakiravanaja na zamiežnuju aŭdytoryju. Jana sapraŭdy mieła vialiki rezanans i narabiła šumu.
«Heta, mahčyma, taksama sihnały Kitaju. Žadańnie prademanstravać, što Tadžykistan hatovy da kitajskaha ŭpłyvu, — adznačaje Valer Karbalevič. — Dla Pucina słuchać usio heta vidavočna było niepryjemna.
Pucin padčas pramovy Rachmona
Ale za zajavami Rachmona pakul niama nijakich dziejańniaŭ — a dla Rasii siońnia važnyja dziejańni, a nie zajavy. I zaraz Rasii ŭ cełym nie da hetaha — jana nadta mocna zachrasła va Ukrainie i bałocie vajny, tamu nie dumaju, što Rachmonu i Tadžykistanu varta čakać niejkich nastupstvaŭ paśla hetaj pramovy».
Ale vajna va Ukrainie naniesła mocny ŭdar pa postsavieckaj intehracyi, pa ŭsich intehracyjnych abjadnańniach, jakija inicyjavała Rasija, adznačaje Karbalevič. I ciapier usie lidary SND buduć jašče bolš naściarožana reahavać na prapanovy pahłybleńnia intehracyi ci stvareńnia nadnacyjanalnych orhanaŭ.
«Bo siońniašniaja Rasija, z adnaho boku, užo nie taki mocny čyńnik padtrymki, jana ciapier sama nie ŭ vielmi dobrym stanie. Ale pry hetym, z druhoha boku, jana moža być i pahrozaj, — kaža Valer Karbalevič. —
Rasija doŭhi čas padtrymlivała postsavieckija dziaržavy i ekanamična, i enierhietyčna, čamu ź joj zaŭsiody namahalisia padtrymlivać adnosiny. Nafta i haz pa lhotnych cenach, zbroja pa lhotnych cenach… Ciapier ža hety faktar padtrymki źmianšajecca, ale pavialičvajecca faktar pahrozy. Idei pra niaspraviadlivy raspad SSSR vielmi naściarožvajuć. I Rasija chutka niasiecca na skały, na ajśbierh — heta patencyjnaja pahroza, jakuju dobra adčuvajuć postsavieckija lidary. Tamu ja prahnazuju, što z dalejšymi intehracyjnymi pracesami na postsavieckaj prastory ŭźniknuć vialikija prablemy».
