Jak i naležyć dastaŭcy premium-sušy, znachodzicca jana ŭ modnym rajonie — «Majak Minska». Idziom na kuchniu ŭ čakańni ŭbačyć mituśniu, charakternuju dla hramadskaha charčavańnia. Ale ranicaj budniaŭ abstanoŭka akazałasia bolš čym spakojnaj: u kuchara nie było nivodnaj zamovy. Dla siehmienta premium — heta narmalna, pierakanany ŭładalnik sušeryi Maksim Śvirydaŭ.
— U nas niama patoku, časam moža być usiaho niekalki zamoŭ na dzień. Bolš aktyŭnyja zvyčajna vychodnyja i śviatočnyja dni, a ŭ budni my časta prasiadajem, — raspaviadaje pradprymalnik. — Zatoje ŭ nas davoli vysoki siaredni ček — 130 rubloŭ. Metavaja aŭdytoryja — heta biznesoŭcy, ajcišniki, ale zakazvajuć, jak pakazała praktyka, nie tolki jany.
— Luby siaredniestatystyčny biełarus taksama moža kupić sabie našy sušy na śviaty, — padklučajecca da razmovy žonka Volha (heta ich siamiejny biznes). — Vialiki set kaštuje 120 rubloŭ, kali ŭziać jaho na čaćviarych, to skinucca treba ŭsiaho pa 30 rubloŭ — atrymlivajecca nie tak užo i doraha.
Sety pa 110-120 rubloŭ — heta nižniaja płanka ŭ mieniu Black Pearl Sushi. Jość kompleksy pa 140-150 rubloŭ, a samy darahi set nazyvajecca White Gold i kaštuje 240 rubloŭ. Pa vazie zajaŭlena bolš za dva kiło sušy — u asnoŭnym tut roły z krevietkami, taksama ŭ apisańni milhajuć tuniec, čornaja ikra tabika, karakacicy, hrabieńčyk.
Ceny na asobnyja roły startujuć ad 25 rubloŭ. Zusim tannych sušy z ahurkom abo avakada vy tut nie ŭbačycie, u kožnym jość načynka z ryby ci morapraduktaŭ. Samy darahi roł kaštuje 53 rubli — u składzie rys z łasosiem, syr «Fiładelfija» i tartar z hrabieńčyka.
Dla paraŭnańnia: u samaj zvyčajnaj sušeryi kala doma za hetyja hrošy možna kupić vielizarny set vahoj 1250 hramaŭ i nakarmić usiu kampaniju. A asobna roły z łasosiem, tuncom i syram «Fiładelfija» možna zamović za 15-18 rubloŭ.
«U nas nie rys z morapraduktami, a morapradukty z rysam»
Z cenami razabralisia — jany sapraŭdy premijalnyja. Jak akazałasia, maładyja ludzi pieršapačatkova chacieli vyłučacca na fonie astatnich.
— Pa-pieršaje, u nas restarannaja padača. Sušy my pryvozim nie ŭ zvyčajnym boksie, a ŭ pryhožaj skryncy — kab čałaviek adčuŭ siabie jak byccam u restaranie. A pa-druhoje, nam chaciełasia zrabić asablivy pradukt, dzie budzie spałučeńnie morapraduktaŭ z rysam, a nie rysu z morapraduktami. My sami vielmi lubim sušy, šmat zamaŭlali ich pa roznych dastaŭkach i vyrašyli, što možam zrabić lepš, — upeŭniena kaža Volha.
Jany nie chavajuć: jašče dva hady tamu ŭ hramadskim charčavańni jany byli «poŭny nul». Volha raniej tancavała ŭ kłubach, potym zasnavała svaju studyju pa naroščvańni vałasoŭ. Maksim prafiesijna zajmaŭsia fatahrafijaj: zdymaŭ viasielli i karparatyvy. Z časam atačyŭ siabie padradčykami i zarablaŭ u bolšaj stupieni pasiŭna.
U maładych ludziej zastavaŭsia volny čas, i jany vyrašyli, što budzie niadrenna zaniacca jašče jakim-niebudź biznesam. Jak heta časta byvaje, vybar spyniŭsia na hramadskim charčavańni.
— Mnie ŭ hałavu niečakana pryjšła hetaja ideja, ale ja nie adrazu raspaviała pra jaje Maksimu. Było niezrazumieła, jak jon da hetaha pastavicca, bo svoj biznes u hramadskim charčavańni — heta vielmi adkazny krok. Ale Maksim mianie padtrymaŭ, skazaŭ: «A davaj!» Kancepcyju my vynošvali jašče paŭhoda, i pieršaje, čym my zanialisia, — heta stvareńnie pryhožaj upakoŭki. Užo potym šukali pamiaškańnie, kuchara i raspracoŭvali mieniu.
— Pieršy čas nam zusim nie šancavała, — praciahvaje Maksim. — My pieršapačatkova damovilisia z kucharam, jaki byŭ u zachapleńni ad idei, a potym, kali my ŭžo źniali pamiaškańnie i byli hatovyja zapuskacca, jon prosta źnik, nie zdymaŭ słuchaŭku! U vyniku ŭ nas byŭ prastoj, častka praduktaŭ sapsavałasia, a heta niervy, stres. Potym my znoŭ znajšli talenavitaha kuchara, ale, kali ŭžo byli hatovyja da zapusku, usia kamanda zachvareła na karanavirus! Adkryćcio znoŭ zrušyłasia na miesiac.
«Pajšli va-bank i zastalisia ŭ daŭhach»
Pieršapačatkova muž i žonka raźličvali ŭkłaści ŭ biznes kala $10 tys., ale ŭ vyniku hetych hrošaj chapiła tolki na zakupku praduktaŭ i abstalavańnia: chaładzilnika, marazilnaj kamiery, rysavarki, stełažoŭ i inšaha invientara.
A dalej byŭ całkam pravalny start. U pieršy miesiac dastaŭka spracavała ź minusam u $3 tys., u druhi — u $2 tys. Maładyja ludzi nie zaŭsiody suvymiarali čakańni z realnaściu: vyvodzili na źmienu niekalki kucharaŭ (choć zakazy mahli pryjści adzinkavyja), a jašče pastajanna rabili narychtoŭki, z-za čaho častka praduktaŭ lacieła ŭ śmietnik. Stała zrazumieła, što ŭ biznes pryjdziecca znoŭ i znoŭ układvać hrošy.
— My parailisia z Olaj i zrazumieli, što treba iści va-bank. Vyrašyli pradać mašynu i studyju naroščvańnia vałasoŭ. Plus jašče pryjšłosia zajmać hrošy, tamu što na zarpłaty ludziam nie chapała. Abstalavańnie łamałasia — treba było kuplać novaje. Uvohule, prablema za prablemaj.
Zajmacca tolki sušy, padtrymlivajučy imidž krutych pradprymalnikaŭ, biełarusy ŭžo nie mahli. Volha ŭładkavałasia paźmienna pradaŭcom u kramu, a Maksim — u biznes-taksi.
— My mianialisia: kali Maksim pracavaŭ u taksi, ja była administrataram u sušeryi, i naadvarot. Akramia taho, ja praciahvała naroščvać vałasy svaim pastajannym klijentam — takim čynam my siak-tak zakryvali finansavyja dzirki.
— Ale ja pajšoŭ u biznes-taksi nie tolki za hrašyma. Ja razumieŭ, što tam budu mieć znosiny sa svajoj metavaj aŭdytoryjaj i raspaviadać ab pradukcie.
— I heta dapamahło?
— Dumaju, tak. My taksama aktyŭna pracavali z błohierami, pravodzili rozyhryšy siarod padpisčykaŭ. Znajomyja taksama dapamahali: my prasili ich raspaviadać pra nas, rabić reposty ŭ instahramie. Jašče sa startu my zajavili nievysoki košt, pradavali sušy ledź nie pa sabiekošcie (samy darahi roł kaštavaŭ 25 rubloŭ). Dumaju, heta taksama adyhrała svaju rolu. Tolki z časam my padniali canu.
«Ty pračynaješsia i dumaješ pra sušy, nočču tabie śniacca sušy»
Muž i žonka zapeŭnivajuć, što praz paŭhoda paśla adkryćcia vykanali pracu nad pamyłkami i pierastali tak mocna minusavać. Tym nie mienš «maralna vielmi mocna asieli».
— U Oli navat pačalisia psichałahičnyja prablemy, paničnyja ataki…
— Ty pračynaješsia i dumaješ pra sušy, ceły dzień zajmaješsia sušy, nočču tabie śniacca sušy, — tłumačyć dziaŭčyna. — A jašče ŭ nas byŭ adnosna vysoki ŭzrovień žyćcia, a potym ty rezka razumieješ, što ŭžo nie možaš dazvolić sabie toje, što moh raniej. My nie mahli stabilna jeździć u adpačynki, vymušanyja byli ekanomić pry kupli praduktaŭ, adzieńnia, i ŭ cełym mnohaje pryjšłosia vyklučyć. My ryzyknuli i dumali, što biznes pojdzie chutčej, ale našy nadziei nie apraŭdalisia.
U niejki momant my zrazumieli, što dalej nie vyciahniem, treba pradavać dolu ŭ biznesie.
Saŭładalnicaj biznesu pa supadzieńni stała jašče adna błandzinka — Volha Tendera. Raniej hramadskim charčavańniem jana nie zajmałasia, ale ideja z sušy jaje zachapiła. Tak, da byłoha fatohrafa i majstra pa naroščvańni vałasoŭ dałučyłasia fitnies-trenier.
Źleva — Volha Śvirydava, zasnavalnica biznesu; sprava — Volha Tendera, saŭładalnica
Pa słovach muža i žonki, z momantu prychodu ŭ ich biznes novaha čałavieka spravy pajšli ŭharu, śviežaje bačańnie pryjšłosia darečy. Ciapier dastaŭka pracuje sa stabilnym prybytkam.
— Sama pa sabie hetaja biznes-madel rabočaja? Premium-sušy patrebnyja biełarusam?
— Adnaznačna tak. U nas užo nabrałasia dastatkovaja kolkaść pastajannych klijentaŭ, i maržynalnaść ŭ biznesie dobraja. Sabiekošt seta za 120 rubloŭ składaje rubloŭ 70. Kali ŭličyć usie vydatki — arendu pamiaškańnia, zarpłaty kucharam, vydatki na kurjerskuju słužbu, raźliki z pastaŭščykami, — našy dachody varjirujucca ad 10 da 20% ad kožnaj zamovy. My ličym, što heta niadrenny vynik.
— Navošta ludziam pierapłačvać za vašy sušy?
— U nas zaŭsiody jakasnyja i śviežyja pradukty, tamu što my nie pracujem na patok. A jašče naš klijent atrymlivaje emocyi, tamu što my pradajom nie prosta ježu. Vam treba pahladzieć na našy sušy, kab heta zrazumieć.
«Załaty roł» — dla tych, chto lubić usio premijalnaje
Zachodzim na kuchniu, dzie śpiecyjalna dla nas vyrašyli pryhatavać niekalki rołaŭ: «čyrvony» i «załaty» — takija ŭ ich kodavyja nazvy.
— Pieršy roł idzie z tartaram z hrabieńčyka, manha i abpalenym łasosiem z padliŭkaj teryjaki, čyrvony rys. U druhim u nas krevietki, manha, syr, mikrazielanina, i pasypajecca roł charčovym zołatam, — raspaviadaje kuchar.
Vizualna morapraduktaŭ tut sapraŭdy kładuć šmat. Pytajemsia, jakija mienavita atrymlivajucca suadnosiny z rysam.
— Kankretna ŭ hetym role 110 hramaŭ krevietak i 130 hramaŭ rysu, i jašče inšyja inhredyjenty buduć. Kali ŭnutry morapradukty, to zvyčajna ich kładziom 80-90 hramaŭ, kali «viečka» z ryby, to moža być navat 140-150 hramaŭ.
— A ryba ŭ vas achałodžanaja abo zamarožanaja?
— Kuplajem achałodžanuju, ale zamarožvajem adzin raz, heta dapuščalna, — adkazvaje Maksim. — Voś druhi raz zamarožvać užo nielha.
Spałučeńnie praduktaŭ u sušy davoli śmiełaje: akramia morapraduktaŭ i ryby, da rysu dadajuć jabłyki, manha, ananasy, kłubnicy, sparžu i navat vialenyja tamaty. U jakaści padliŭki moža vykarystoŭvacca karamiel. Pry hetym samyja chadavyja na praktycy — kłasičnyja rołły «Fiładelfija».
— Ludzi ŭsio-tki pryvykli da kłasiki. Niezvyčajnych načyńniaŭ spačatku bajacca, dumajuć, što heta zanadta ekzatyčna. Choć, kali rassmakujuć, biaruć roznyja roły. Jany ŭ nas, darečy, usie aŭtarskija, my ni ŭ koha mieniu nie kapijavali. Kuchar prydumlaje, my sprabujem, aceńvajem pa smaku, raim, što možna dadać.
«Sprabujem vyznačycca, pradumvajem fotasiesii»
Hatovyja roły kuchar razrazaje i akuratna składaje ŭ čornuju skrynku. U siaredzinu kładzie vasabi z brendavaj piačatkaj — pa słovach Volhi, heta fiška mienavita ich sušeryi.
Survetki, soŭśnica ŭ kampaniju da sušy iduć taksama brendavanyja i abaviazkova čornaha koleru.
— My atrymlivali i niehatyŭnyja vodhuki z hetaj nahody. Chtości nazyvaŭ našy survetki žałobnymi, chtości kazaŭ, maŭlaŭ, niezrazumieła, kolki padliŭki ŭ takuju jomistaść nalita. Ale my ŭ takich vypadkach razumiejem, što heta prosta nie naš klijent. Našy klijenty ceniać asablivy padychod da ŭpakoŭki.
U instahramie taksama imknucca vyłučacca. «Šykoŭnym damam —šykoŭnyja sušy» — voś podpis da adnoj z fatahrafij. Pytajemsia, ci naŭmysna ŭ pazicyjanavańni brenda vykarystoŭvajecca seksualny padtekst. Dziaŭčaty biantežacca i ŭsio admaŭlajuć.
— Oho! Nie … Jaki tam seksualny padtekst? Nie moža być…
— Heta, napeŭna, tak prosta vyjaŭlajecca ŭnutranaje «ja», — uśmichajecca Maksim.
— My sprabujem vyznačycca, viadoma. U inšych dastavak zvyčajna tolki fatahrafii rołaŭ albo čałavieka, jaki padymaje ich pałačkami. My navat śpiecyjalna prydumlali brutalnuju fotasiesiju z dabiermanam dla sacyjalnych sietak. Ale naohuł, starajemsia pavodzić siabie ścipła, — tłumačyć Volha.
Zatoje ŭ biznesu płany niaścipłyja. Zaraz pradprymalniki rychtujuć dakumienty dla zapusku franšyzy i źbirajucca viasnoj adkryć terasu z pasadačnymi miescami i vidam na Nacyjanalnuju biblijateku.
— A da minułaha ŭzroŭniu žyćcia vy viarnulisia?
— Tak, całkam. Choć mašynu my nie viarnuli, jak i studyju pryhažości, — z sumam adznačajuć muž i žonka, padkreślivajučy, što hramadskaje charčavańnie — heta vielmi składany biznes dla pačatkoŭcaŭ. — Pierš čym pačynać, raim usio abdumać i ŭzvažyć dla siabie, padrychtavacca da taho, što treba budzie šmat składanaściaŭ — usio roŭna, kafe heta, restaran abo dastaŭka. Asabista my ŭspaminajem pieryjad zapusku z žacham, ale spadziajomsia, što ŭsio samaje drennaje ŭžo ŭ minułym.
a dzie pryhožaja chacia b upakoŭka?
nie kažučy ŭžo pra pryhožyja naroščanyja vałasy