Na ekrany vyjdzie «Tytanik: Praciah». Dy Kapryjo i Kiejt Uinślet znoŭ razam? O nie: hutarka viadziecca pra «mokbaster». Pra fienomien kinapadrobak piša Liza Kavalčyk.
 |
Nievialikaja amierykanskaja kinakampanija The Asylum paviedamiła, što hetym letam vyjdzie stužka «Tytanik: Praciah». Leanarda dy Kapryjo i Kiejt Uinślet znoŭ razam? O nie: hutarka viadziecca pra «mokbaster», typ nizkabiudžetnych filmaŭ, jakija ekspłuatujuć papularnaść viadomych błokbasteraŭ i majuć padobnyja nazvy («Transmorfiery» i «Skarby Da Vinčy» dy inšyja). Pra fienomien kinapadrobak piša Liza Kavalčyk.
1. Misija — vykanalnaja
…Hrupa vajaroŭ, što zmahajecca za volu i žyćcio suprać biazdušnych śmiercianosnych kibarhaŭ z čyrvonymi lampačkami-vačmi, jakija koliś byli raspracavanyja słužyć čałaviečamu rodu, ale paŭstali suprać jaho…
Hučyć znajoma? Nie, hutarka nie idzie pra stužku ź sieryi «Terminatar», jakija ź vialikaj pompaj raz na kolki hadoŭ traplaje na šyrokija ekrany śvietu i Biełarusi, a pra mokbaster (anh. mockbuster, «stužka-pierapieŭka», «stužka-falšyŭka») «Terminatary». Adna zbytnaja litara, ale jakaja roźnica: kino ź siaredniavatymi nieviadomymi aktorami, naciahnutym siužetam, tannymi śpiecefiektami i biezdapamožnymi dyjałohami. Hetyja stužki vychodziać adrazu na DVD, minajučy šyrokaekranny prakat.
«Terminatary» nie adny takija: «Skarby Da Vinčy», «Transmorfiery», « Źmiei na ciahniku» — usie jany z kinabahaža kinakampanii The Asylum apošnich piaci hadoŭ. Ich misija — zarabić na padabienstvie.
2. U promniach čužoj słavy
Mokbastery viaduć svoj radavod z kanca 60-ch, kali pačalisia padrablacca mulfilmy «Dysneja». Ciapierašnija ž «karali mokbasteraŭ», kalifarnijskaja kampanija The Asylum, jakaja była zasnavanaja ŭ siaredzinie 90-ch hadoŭ, trapili na hetuju žyłu amal vypadkova. Na pačatku svajho šlachu The Asylum pradavała tannyja žachałki, potym pašyryłasia i pačali zdymać filmy. U 2005 hodzie kalifarnijcy zachacieli źniać rymejk filma 1953 h. «Vajna śvietaŭ» , ale hrošaj, kab zrabić paŭnakroŭnuju pierapieŭku, jaŭna nie stavała. Adnak ich raspaŭsiudniki, najvialikšaja kampanija ŭ ZŠA pa handli DVD ź filmami, «Błokbaster», paraili im rekłamny chod: zrabić i vypuścić film adnačasova sa stužkaj Styviena Śpiłbierha, jaki taksama tady zadumaŭ źniać rymejk z Tomam Kruzam u hałoŭnaj roli.
Tady ŭsio spracavała jak pa notach: mokbaster firmy «Asajlem», na chvali papularnaści adnajmiennaha błokbastera Śpiłbierha zrabiŭsia chitom.
 |
3. Adias, Adidos dy inš.
Potym paśledavaŭ zmałpavany «Karol stračanaha śvietu», jaki vyjšaŭ paralelna ź piterdžeksanaŭskim «Kinh Konham» (2006). Prodažy znoŭ skoknuli ŭ nieba, kiraŭniki maleńkaj kinastudyi atrymała svaju mianušku «karaloŭ mokbasteraŭ» i pra ich zrabili vialiki artykuł «Ńju-Jork post». Tady kančatkova ŭfarmavałasia biznes-madel usiaho pradpryjemstva:
1. Paralelny vychad mokbastera ź pieršapačatkovaj viersijaj.Rekłamnaja kampanija darahoha błokbastera spryjaje tamu, što nazva krucicca ŭ śviadomaści masavaha hledača. U dadatak spažyŭca jaŭna zacikavić chutki vychad na DVD. Da kanca nie zrazumieły ŭvieś psichałahičny miechanizm: padmienu zaŭvažajuć ładnaja kolkaść spažyŭcoŭ, ale ruka ŭsio adno ciahniecca pa vokładku ź nibyta znajomymi nazvami. A moža, i nie zaŭvažajuć (pryhadajem pośpiech krasovak Adias, Adidos dy inšych, jakija koliś pradavalisia na biełaruskich rečavych rynkach).
2. Nazva, jakaja padobnaja abo nahadvaje pieršapačatkovy film.Ci nie praŭda: «100 miljonaŭ da n.e.» — nu kopija «10000 da n.e.»? A «Ałan Kvatermejn i chram čarapoŭ» adrazu adsyłaje da «Indyjana Džonsa i karaleŭstva kryštalovaha čerapa» dy «Indyjany Džonsa i chrama losu»?
3. Padobny siužet.Naprykład, archieołah i avanturnik Ałan Kvatermejn, apranuty ŭ kaŭbojskija nahavicy i šyroki kapialuch, nahadvaje prafiesara Indyjanu Džonsa, dy nie raŭnujučy jak jaho bolš šanavany kaleha šukaje schavanyja skarby (chiba ŭ Paŭdniovaj Afrycy).
4. Schiema amal biasprojhryšnaja, bo
hrašovyja ŭkładańni adnosna nievialikija. Navat kali «darahi» błokbaster, jak to «Terminatar-4: Chaj pryjdzie Zbaviciel» — niepaśpiachovy ŭ prakacie, viarnuć nazad nievialiki (250-700 tys. dalaraŭ) biudžet za «Terminatary» možna amal zaŭsiody.
Z usioj toj spravavoj kiemlivaściu, mokbasterami zadavolenyja nie ŭsie. Sieciva poŭnicca skarhami aburanych klijentaŭ, jakija kupili ci pazyčyli ŭ videamatach druharadnyja stužki, dumajučy, što ŭziali aryhinał. Kinamastactva takija opusy dakładna nie daskanalać. Vialikija kinastudyi taksama aburanyja: čas ad času hroziacca padać na padrobščykaŭ u sud, ale nie zusim kab viedajuć jak dać rady. Nazvy filmaŭ ža, choć i padobnyja, ale nie identyčnyja i ŭ dadatak siužet nie zaŭsiody paŭtarajecca.
Peŭna, adzinaja karyść ad mokbasteraŭ: ich biznes-schiema dapamahaje, takim jak firmam, jak Asylum trymacca na nad vadoju. Nu, i hledaču - siak-tak prabavić viečar.
«My maleńkaja kampanija: zdymajem žachałki, trymcieńniki, i kali treba — mokbastery. My robim toje, na čym možna zarabić», — kaža dyrektar firmy The Asylum Dejvid Lean.
I darečy, chto skazaŭ, što takija filmy, jak rymiejk Pitera Džeksana «Kinh Konh» (jaki tam užo pa liku?) — nie pieraśledujuć tyja ž samyja mety?
 «Tolki miortvyja ničoha nie bajacca» |
4. Biełaruski śled
U Biełarusi jość svaje mokbastery.Heta pradukcyja paŭamatarskaj kinakampanii Navinki Home Video: «Słučaj z pacanom», «Hudbaj, baćka!», «Tolki miortvyja ničoha nie bajacca». Umovy vykananyja: heta nizkabiudžetnyja abo amalbieźbiudžetnyja stužki. Nazva, jakaja padobnaja abo nahadvaje viadomyja błokbastery + nacyjanalnaja śpiecyfika — pierapieŭki savieckich nazvaŭ: «Słučaj z pacanom» hučyć jak sučasny praciah «Los čałavieka», a «Hudbaj, baćka!» -- jak nieprychavanaja aluzija na niamiecki film «Hudbaj, Lenin!». Siužety, jakija ŭtrymlivajuć žanravyja kliše bajavikoŭ abo filmaŭ žachaŭ. Darečy, kali «Słučaj z pacanom» u 2001 h. trapiŭ na videakasiety, dyk jaho pazicyjanavali jak hodny adkaz tendencyjnamu rasijskamu bajaviku «Brat-2».
Nie chavajuć taksama «navinkaŭcy» i svaju žadańnie zarabić: «Słučaj z pacanom» byŭ vydadzieny (tady jašče na videakasietach), ažno ŭ dźviuch viersijach vokładki: dla biełaruskaha i rasijskaha rynku.
«Tak, u nazvach i siužetach vykarystoŭvajem aluzii, adsyłki da peŭnych žanraŭ: žachałak, savieckaha kino, — kaža adzin z kiraŭnikoŭ tvorčaje supołki Navinki Home Video Paŭluk Kanavalčyk. — Reč u tym, što całkam samastojny pradukt patrabuje šmat vysiłak. A tak, nazyvajučy i ŭstaŭlajučy niejkija siužetnyja kliše i robiačy nazvu paznavalnaj, my vyrašajem šmat pytańniaŭ, źviazanych z pramocyjaj filma».
Novy zajaŭleny na 2010 hod film ad Navinki Home Video — «Tolki miortvyja ničoha nie bajacca»/Only Dead Are Afraid Nothing. Znoŭ tradycyjny nabor chorar-banalnaściaŭ: zombi i kryvasmokami. U filmie zadziejničany viadomyja postaci kulturnaj prastory: Adam Hłobus i Valancin Akudovič, jakija hrajuć rolu sanitaraŭ. Adnak, u adroźnieńnie ad halivudskich žachałak, pakazanaja sučasnaja Biełaruś z usimi jaje supiarečnaściami i kanfliktami. Chiba i dajecca svajo, kamiercyjna-zabaŭlalnaje bačańnie biełaruskaj palityčnaj źjavie — vykradańniu ludziej.
«My, zrazumieła, tolki ŭściešymsia, kali zarobim na hetym filmie, ale prybytkovaść nie jość našaj najpieršaj zadačaj, — dadaje Paŭluk Kanavalčyk. — Kali vypieradzim «Masakru» Kudzinienki, dyk naša meta — atrymać asałodu tvorcy i stvaryć pieršy biełaruski film žachaŭ».
Hladzieć jašče: kina-papiarednik (trejler) na «Tolki miortvyja ničoha nie bajacca».
