«Вельмі шмат ільготнікаў»
Ягор у пазамінулыя выхадныя ездзіў у Літву праз «Лошу» — менавіта тут літоўскі бок можа закрыць пункт пропуску. Часцей за ўсё мужчына мае справу з польскай мяжой, таму навіной для яго была праверка тэхагляду, які там не патрабуецца.
«З незвычайнага магу адзначыць, што літоўцы просяць тэхагляд. Але пра гэта ўсюды пішуць, і мы былі гатовыя. На ўсе працэдуры сышло хвілін 7—10. Усё стандартна. Надгляд звычайны. Два з трох чамаданаў нават не адчынілі. Пытанняў нестандартных не задавалі», — дзеліцца суразмоўца.
Тым не менш у чарзе на мяжы беларус правёў восем гадзін.
«Стаялі доўга. Прыехалі ў 09:30, прайшлі ў 17:30. Але гэта «Лоша». Ехаць туды без ільгот было памылкай. Там ездзіць вельмі шмат ільготнікаў. Таму доўга стаялі. Я раней заўсёды ездзіў праз Польшчу. Там такой праблемы не заўважаў. У «Лошы» такая сітуацыя ў сувязі з тым, што пераход маленькі і не паспявае ператравіць такую колькасць людзей. Думаю, на вялікіх КПП гэта будзе праяўляцца не так відавочна», — разважае кіроўца.
Па адчуваннях мужчыны, замежныя памежнікі не сталі ўдзяляць беларусам больш увагі. А суайчыннікам ён даў некалькі рэкамендацый.
«Лепш за ўсё загадзя вывучаць сітуацыю на пунктах пропуску і аб'язджаць Лошу бокам, калі няма льгот. Яшчэ раз я б паехаў праз «Каменны Лог», «Катлоўку» або «Беняконі», — кажа Ягор.
«Развярнуўся і паехаў дадому»
Максім чацвёрты год працуе кіроўцам у Літве. Два месяцы ён працуе, а месяц — дома, але графік зменны: работнікі могуць дамовіцца з фірмамі.
Часцей за ўсё мужчына ездзіць у суседнюю краіну праз «Лошу», радзей — праз «Катлоўку». Але менавіта гэтым пунктам пропуску ён вырашыў скарыстацца 14 жніўня.
З 22:30 беларус стаяў амаль да 10-й раніцы — такога з ім яшчэ не было.
«У выніку перад самай беларускай мяжой я развярнуўся і паехаў назад. Мне трэба было прыехаць у Літву да 8 раніцы, а прыкладна а палове дзясятай я яшчэ стаяў перад шлагбаумам. Прычым мая машына была далёка не першай — перад сабой бачыў яшчэ каля 10-ці аўтамабіляў. На маёй памяці гэта самае доўгае чаканне. Нават не ведаю, з чым былі звязаныя гэтыя праблемы. Я падышоў да беларускіх памежнікаў і спытаў: «Чаму так доўга?» Яны кажуць: «Як літоўцы запускаюць, так прапускаем і мы. У нас усё праходзіць хутка». Мне ж, так як я сёння спазніўся, цяпер на працу толькі ў пятніцу, таму паехаў дадому».
Але Максім запэўнівае: да гэтага выпадку праблем з трапляннем у Літву ў яго не было. Памежнікі з абодвух бакоў заўсёды працавалі карэктна і пазбягалі залішняй пратакольнасці, бачачы нязначныя парушэнні.
«У прынцыпе, за некалькі гадоў працы не магу ўспомніць негатыўнага досведу. Можа быць, да тых, хто часта ездзіць на закупы, стаўленне на мяжы іншае. Мы ж раз на пару месяцаў праязджаем мяжу, не набіраючы вельмі шмат рэчаў, — не скажу, што нас узмоцнена надглядаюць. Наадварот, бывае, што на нейкія дробязі памежнікі — як літоўскія, так і беларускія — заплюшчваюць вочы. Напрыклад, на пару кілаграмаў лішку.
Ведаю, што цяпер на мяжы падаражэла аўтастрахоўка. У банках, якія яе робяць проста каля пераходаў, яна каштуе 60 еўра. Але ўсе гэтыя пытанні вырашаюцца. Можна зрабіць «аўтаграмадзянку» дыстанцыйна, я за гэта плаціў 28 еўра.
Яшчэ варыянт — вырашыць пытанне праз знаёмых з таго боку: дасылаеш ім рахунак — яны аплачваюць, а ты пераводзіш грошы на іх карту. Але гэта, бадай, адзіная праблема — больш нічога глабальнага я не ўспомню. Літоўцы падыходзілі да мяне і пыталіся, як аплаціць збор за перасячэнне мяжы. Банка няма, а зрабіць гэта з літоўскай карты яны не могуць».
Яшчэ некалькі месяцаў таму кіроўца стаяў у чэргах па дзве-тры гадзіны і мяжу праходзіў хутка. З чым былі звязаныя сённяшнія праблемы, застаецца толькі здагадвацца.
«Магчыма, з-за росту курса еўра многія літоўцы пачалі часцей ездзіць у Беларусь па тавары, бо ім больш выгадна закупляцца ў нас. Таму што літоўскіх машын шмат, практычна праз адну. Цяпер завіс у чарзе амаль да 10-ці раніцы. Да гэтага «рэкорд» паставілі месяцы з тры таму: каля «Лошы» стаялі шэсць-сем гадзін. За выключэннем двух гэтых выпадкаў, пераадольвалі гадзіны за дзве-тры максімум любы памежны пераход: «Каменны Лог», «Лошу», «Катлоўку».
Максім дадае: за апошні час праверкі з літоўскага боку не ўзмацніліся. Наадварот, раней яны былі нават крыху больш пільнымі.
«Заўсёды ездзіў у Літву на сваёй машыне — ніколі не карыстаўся грамадскім транспартам. Вядома, аўтобусы і маршруткі мяжу праходзяць хутчэй. Але і на асабістым аўто ў чалавека не будзе праблем, калі ўсё ў парадку з дакументамі. Год-два таму пытанняў задавалі нават больш: вывучалі працоўныя дамовы, цікавіліся, што за фірмы. Цяпер пра гэта ніхто не пытаецца.
У мяне ніякіх пытанняў: няма крыўды або неразумення ні да літоўскага, ні да беларускага боку. Усе памежнікі адэкватныя і ўсё разумеюць. Паўтаруся, магчыма, да тых, хто ездзіць часта, возіць з сабой тэхніку, пытанняў больш. Чуў, што ёсць база даных людзей, якія трапіліся на кантрабандзе. Іх надглядаюць больш уважліва, могуць зняць абшыўку. Я ніколі такім не займаўся, таму праблем не ўзнікала».
Суразмоўца прызнаецца: наступным разам ён выедзе раней.
«Выеду ў чацвер, каб такая сітуацыя не паўтарылася. На працы мне гэта нічым не пагражае. Я проста наездзіў лішнія 700 кіламетраў і, груба кажучы, страціў пару дзён заробку. А санкцый ніякіх не будзе. Працадаўцу папярэдзіў і сітуацыю патлумачыў — ён паставіўся з разуменнем. Усе ж ведаюць, што ў дарозе ўсякае можа быць: паломка, рамонтныя работы на трасе. Хутчэй за ўсё, зноў паеду праз «Катлоўку».
На іншых КПП цяпер сітуацыя ж не лепшая: стаіць уся мяжа. Магчыма, у літоўцаў адбыўся камп'ютарны збой. Такое бывае на нашым і на тым баку. Чуў і пра магчымае закрыццё памежных пераходаў. Па сутнасці, трафік на іншых кірунках пасля гэтага павялічыцца, але тут не адгадаеш».
Чытайце таксама:
У КДБ пачалі выклікаць людзей, якія нядаўна праходзілі польска-беларускую мяжу — крыніцы
Літва паставіла на мяжы шчыты з папярэджаннямі пра рызыкі пры паездках у Беларусь
