U Minsku, u Domie Smutku na vulicy Kulašova, prajšło raźvitańnie ź viadomym historykam, archieołaham i hramadskim dziečam Michasiom Čarniaŭskim, jaki pamior u niadzielu 20 studzienia na75-m hodzie žyćcia.
Raźvitacca pryjšli bolš za 150 čałaviek, i ŭ rytualnaj zale było ciesna. Ludzi nieśli žyvyja kvietki. Pryjšli navukoŭcy Anatol Sidarevič, Arsień Lis, Edvard Zajkoŭski, Valancin Hołubieŭ, hramadski dziejač Vincuk Viačorka, hienierał Valer Frałoŭ, piśmieńnik Uładzimir Arłoŭ, mastak Uładzimir Krukoŭski, archieołah Mikoła Kryvalcevič, historyk Aleś Paškievič, moładzievy hramadski aktyvist Źmicier Chviedaruk, pryjšło šmat moładzi, studentaŭ, byłych studentaŭ Čarniaŭskaha.
Ludzi praciahvajuć iści hrupkami pa 5–7 čałaviek.
Ludzi nie toŭpiacca la truny, vychodziać u kalidorčyk.
La truny siadzić žonka Čarniaŭskaha, dačka, syn, plamieńnik — Ihar Čarniaŭski. Da viečka prymacavany
Sp. Čarniaŭskaha adpiavajuć mienavita jak Michasia, a nie Michaiła.
U svajoj raźvitalnaj pramovie a. Siarhiej Hajek nazvaŭ žyćcio Michasia Čarniaŭskaha pakutnickim, niaprostym, skazaŭšy, što jaho cieła budzie addadziena biełaruskaj ziamli, jakuju jon vielmi lubiŭ.Siarhiej Hajek nazvaŭ Michasia Čarniaŭskaha vołatam duchu.
Adpiavańnie skončyłasia, ludzi pačali raźvitańnie. Adzin ź vieteranaŭ demakratyčnaha ruchu Mikałaj Łavicki prynios adzin ź pieršych ściahoŭ
Sp. Łavicki skazaŭ, što žyćcio M. Čarniaŭskaha było jak pošuh małanki.
Hučyć duda, Źmicier Sasnoŭski hraje žałobnyja miełodyi.
Vystupili ziemlaki Michasia Čarniaŭskaha — mastak Vasil Šaranhovič i doktarfizika-matematyčnych navuk Michaś Malko. Jany skazali, što sp. Čarniaŭski byŭpalityčna sfarmavanym čałaviekam jašče sa škoły, i ŭ nastupnyja hady jaho pohlady na Biełaruś mała źmianilisia.
Vystupiŭ historyk Valancin Hołubieŭ. Jon zaznačyŭ, što Michaś Čarniaŭski pakidaje pa sabie nie tolki bahatuju tvorčuju spadčynu, ale i vydatnuju biełaruskuju siamju, jakuju mnohija viedajuć.
Raźvitacca z historykam i hramadskim dziejačam pryjšli viadomyja ludzi:
Staršynia Tavarystva biełaruskaj movy Aleh Trusaŭ zaŭvažyŭ, što Michaś Čarniaŭski pamior u čas, kali adznačajecca jubilej Paŭstańnia Kalinoŭskaha (150 hadoŭ). «Kalinoŭski byŭ prykładam dla Michasia Čarniaŭskaha, jon im natchniaŭsia», — skazaŭ A. Trusaŭ.
«Niekali M. Čarniaŭski skazaŭ: «Ujavi, što było b, kab Kalinoŭski uciok u Paryž, jak mnohija», — skazaŭ A. Trusaŭ.
Arsień Lis zaznačyŭ, što Michaś Čarniaŭski rasstrojvaŭsia i navat raśpiaciorvaŭsia, kali hladzieŭ na situacyju ŭ Biełarusi.
«Da biełaruščyny jašče rabić i rabić, arać i arać», — pryvioŭ słovy pamierłaha Arsień Lis.
Piśmieńnik Uładzimir Arłoŭ vykazaŭ asabistuju padziaku Michasiu Michajłaviču, jaki šmat dapamahaŭ jamu ŭ studenckija hady. «Dapamahaŭ sp. Čarniaŭski i ŭ apošnija miesiacy, u pryvatnaści, kansultavaŭ padčas pracy nad knihaj «Kraina Biełaruś», — skazaŭ U. Arłoŭ.
Uładzimir Niaklajeŭ zhadaŭ akcyju ŭ Kurapatach u 1988 h., kali paśla jaje jon napisaŭ radki «Maŭkliva ściaŭšy rot, hlanuŭ lud, amal narod». Sp. Čarniaŭski patelefanavaŭ jamu tady i skazaŭ, što chutka ŭžo budzie hladzieć i biełaruski narod.
Z zały dla raźvitańniaŭ vynosiać vianki, vynosiać trunu. Chutka Michasia Čarniaŭskaha paviazuć u apošni šlach.Napačatku buduć raźvitvacca ŭ vioscy Niekasieck Miadzielskaha rajona, dzie jon žyŭ u dziacinstvie, a pachavany jon budzie ŭ vioscy Kruci, dzie naradziŭsia ŭ 1938 hodzie.
