Sacyjołahi zafiksavali cikavy fakt: u siamji, u chacie pa-biełarusku havoryć našmat bolš ludziej, čym ź nieznajomymi ludźmi, u transparcie, u kramach. Heta pieražytak kałanijalnaha minułaha. Havaryć pa-biełarusku publična było «nie pryniata». Mova mahła naklikać biadu ci, prynamsi, pałamać karjeru. Kab naša mova — a ź joj i my sami — vyjšli ź mientalnaha hieta, treba rabić tak, kab jana hučała ŭsiudy. U ofisach, va ŭstanovach. Tyja ludzi, chto naležyć da biełaruskamoŭnaha kalektyva — pa pracy, ci ŭ palityčnaj partyi, ci moładzievaj supołcy — im pierachod na biełaruskuju movu ŭ publičnaj kamunikacyi dajecca praściej. Ale asablivaj pavahi zasłuhoŭvajuć tyja, chto pa-biełarusku pačynaje havaryć sam adzin, navat nie majučy adpaviednaha koła. Viadoma, havaryć pa-biełaruskutreba biez demanstracyi, biez pakazuchi, spakojna i vietła. Tady vy budziecie zdabyvać sabie siabroŭ, a nie vorahaŭ.
Sustreli my jaho na pracoŭnym miescy — u adnoj z kramaŭ Kazimiraŭki. I paznali adrazu, choć da hetaha nie viedali, jak jon vyhladaje.
«Vitaju», — kaža jon usim, kaho bačyć.
— Kali pačaŭ razmaŭlać na biełaruskaj movie?
— Dzieści dva miesiacy tamu. Navat krychu bolš — amal try.
— Čamu?
— Raniej razmaŭlaŭ ź niekatorymi tolki. Hutaryŭ Ukantakcie, pisaŭ paviedamleńni. A ciapier pačaŭ z usimi.
— A što padšturchnuła?
— Dy ŭsio. Asiarodździe… Ja zadaŭ siabie pytańnie — čamu ja biełarus, a razmaŭlaju pa-rasiejsku? Heta było asnoŭnaje.
— Jak reahujuć kupcy?
— Niekatoryja — stanoŭča, niekatoryja — admoŭna. Pa-roznamu.
— A ci adkazvajuć na biełaruskaj movie?
— Niekatoryja — tak.
— Chodzić bajka, što da ciabie navat čerhi vystrojvajucca…
— Nu tak… Byvaje, što tak!
— Jakija cikavyja vypadki byli, źviazanyja ź biełaruskaj movaj? Moža nie razumieli?
— Było i takoje. Pryjazdžali chłopcy z našaj bratniaj Rasii i kazali: ty što — chachoł? Čamu pa-chachlacku z nami razmaŭlaješ?
— A jak u kramie staviacca?
— Jany nie suprać.
— Nu tak, hałoŭnaje ž — jak čałaviek pracuje. Isnuje navat mierkavańnie, što biełaruskaja mova vykarystoŭvajecca jak vydatny markietynhavy chod…
— Heta nie pra našu kramu.
— Jak aceńvaješ stan movy ŭ krainie i što treba zrabić, kab pašyryć jaje?
— Pa-pieršaje, heta toje, što papularna ciapier u moładzi. Naprykład, sacyjalnyja sietki. Usim padabiecca siadzieć UKantakcie, u Fejsbuku. Treba tam papulizavać. Stvarać, viadoma, biełaruskamoŭnyja škoły, kłasy — heta ŭsio fajna. A moładź ruchajecca napierad, tudy, dzie modna. Mienavita tam i treba dziejničać.
Pavodle: Alaksandr Burakoŭ, Dyjana Jakaŭleva, Svabodny farmat
Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna?
Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH
