Toje, što fihuranty spravy publicystaŭ rasijskaha infarmacyjnaha partała «Rehnum» nie apynucca ŭ turmie, stała viadoma zadoŭha da prysudu. Heta značyć, što ich vyzvalać jašče ŭ zale suda. U takim razie začytvańnia prysudu całkam naŭrad ci b niechta chacieŭ — usio ž strata niekalkich hadzin voli.
Siarhiej Šyptenka. Fota Siarhieja Hudzilina.
Vynikovaja častka prysudu začytanaja była litaralna za paru chvilin. Jak i prasiŭ prakuror, kožnamu pa piać hadoŭ z adterminoŭkaj na try. Kanvoj adčyniaje dźviery krataŭ. I Dźmitryj Alimkin ź Juryjem Paŭłaŭcom chucieńka vychodziać, a voś Siarhiej Šyptenka jašče kolki imhnieńniaŭ źbiraŭ svaje rečy. U zale danosiacca apładysmienty, lohkija, biez asablivaha fanatyzmu. «Słava Rasii» ci «Słava KPSS» nichto nie kryčyć. Milicyja stroha papiaredžvaje zachoŭvać cišyniu.
Paŭłaviec adrazu pasprabavaŭ sieści na łavu ŭ zale, ale sudździa skazaŭ, što rana. Žonka Juryja šturchaje jaho za rukaŭ. Jašče paru chvilinaŭ jany padpisvajuć dakumienty. Pakul ich čakajuć u faje, z zały vylataje pradstaŭnik rasijskaj ultranacyjanalistyčnaj arhanizacyi NOD Uładzimir Ryžankoŭ. Zdajecca, jon viadzie anłajn u fejsbuku. Ź jahonych vusnaŭ dalataje pra «nacyjanalistyčnych vyradkaŭ».
Važna prahulvajucca inšyja prarasiejskija dziejačy Arciom Ahafonaŭ i Jaŭhien Kanstancinaŭ. Heta vychadcy z apazicyi, jakija ŭstali na pazicyi «ruskaha śvietu». Pryjšoŭ padtrymać kaleh historyk-zachodnierusist Alaksandr Hronski, jon pracavaŭ u BDUIRy razam z Paŭłaŭcom. Ale ciapier Hronski pracuje ŭ Maskvie.
Adzinym, chto spyniŭsia parazmaŭlać z presaj, byŭ Siarhiej Šyptenka. Alimkin nibyta praź ziamlu pravaliŭsia, a Paŭłaŭca paciahnuła za saboj žonka. Chiba paśpieŭ skazać, što pavažliva stavicca da biełaruskaj movy, a ŭ BNF nikoli nie byŭ, chacia Buchvostaŭ śćviardžaŭ advarotnaje.
«Ja vykazvaju svaje pohlady, svajo staŭleńnie da tych źjaŭ, jakija my ŭsie nazirajem. Kamuści nie padabajecca majo staŭleńnie da hetych źjavaŭ. Ale reakcyja nieadekvatnaja na toje, što napisana, na toje, što vykazana. Ja miarkuju, što my pavinny zrabić vysnovy z usiaho hetaha i niejak palepšyć situacyju. Miarkuju, što naš praces stanie pačatkam źmienaŭ da lepšaha», — kaža Šyptenka.
«Moža być, kamuści daviadziecca pierastupić praź siabie i pieraadoleć unutranyja supiarečnaści. Ja spadziajusia, što ŭ cełym tyja fundamientalnyja hramadzianskija pravy i svabody, jakija dalisia nam darahim koštam, nie buduć stračanyja. I ŭ vyniku my zrobim pravilnyja vyvady z taho, što adbyłosia».
Ci budzie aŭtar nadalej krytykavać Alaksandra Łukašenku ŭ svaich publikacyjach? «Ja nikoli nie akcentavaŭ svaju ŭvahu na niejkaj piersonie, ja byŭ nakiravany na źjavy, jakija adbyvalisia.
Ja nie maju namieraŭ chavać svaje pohlady, ale budu bolš akuratna ich vykazvać. Ja pryncypovaha staŭleńnia nie źmianiŭ. Vieści dyjałoh z turemnaj kletki vielmi składana. Nie taja placoŭka, dzie možna abmieńvacca pohladami. Jak tolki my pačniom stasavacca cyvilizavana, to tady my nablizimsia da vyrašeńnia składanych prablem».
U pieršy dzień suda Šyptenka zajaviŭ, što jon hramadzianin SSSR. Ci zastajecca jon takim nadalej? «Tak, u mianie jość pašpart hramadzianina SSSR, navat dva. Adzin ź ich zahranpašpart».
A jašče jon zapeŭniŭ, što nie budzie źjazdžać ź Biełarusi.
Na vulicy «rehnumaŭcaŭ» čakaje hrupa badziorych dziadulaŭ, kožnamu ź jakich hadoŭ 75. Usie jany ŭ čornych kiepkach, nibyta niejkaja ŭniforma. Samy aktyŭny ź ich pradstaŭlajecca lidaram arhanizacyi «Ajčyna» Vasilom Zielikavym.
«Baraćba budzie praciahvacca!» — rašuča kaža jon.
«Heta dla vas kamiera vyzvaliłasia, što vy tak śmieła intervju razdajacie?» — žartuje z kalehi pradstaŭnik niezarehistravanaj Biełaruskaj kamunistyčnaj partyi pracoŭnych.
