Za ŭčastak — ahułam tam da jaho adnosiacca 530 sotak — i dom 1890 hodu pabudovy haspadary prosiać kala 42 000 biełaruskich rubloŭ.

Dačka haspadaroŭ Adarka Šut-Jacevič raskazała «Našaj Nivie»:

«Baćki vykupili ziamlu, dzie znachodziłasia siadziba, kab jana nie zahinuła, zarehistravali budynak, atrymali architekturny płan, rasčyścili sažałki. Płanavali tam zajmacca ahraturyzmam, ale nie paciahnuli finansava. Takija miescy Ŭ Biełarusi pavinny być dahledžanymi, siadziba patrabuje i rehularnaha dahladu, i niemałych układańniaŭ. Što datyčycca koštu siadziby, to my hatovyja iści na sastupki i pradavać jaje značna tańniej, aby znajšlisia ludzi, jakija nie abyjakavyja da historyi i jaje zachavańnia».

Sam dom kamienny, adnapaviarchovy, pramavuholny. Taŭščynia ścien dasiahaje 1 mietra. Pakoi majuć vysokija, da 4,5 mietraŭ, stoli.

«Budynak ciapier znachodzicca ŭ napaŭrazburanym stanie: adsutničajuć vokny, dźviery, padłoha, razabrany piečy, nieabchodny ramont dachu», — kaža Adarka.

Padvalnyja pamiaškańni vielmi vialikija, znachodziacca faktyčna pad usimi pakojami.

Pobač ź siadzibaj jość park 18 stahodździa, sad i piać sažałak, jakija raniej vykarystoŭvalisia dla hadoŭli ryby.

Chto takija ŭładalniki siadziby Kastravickija?

«Pieršymi viadomymi ŭładalnikami Kaścianiova byli pradstaŭniki šlachieckaha rodu Aleksandrovičaŭ, — raskazvaje Adarka Šut-Jacevič. — Ź ciaham času Aleksandrovičy stracili svoj upłyŭ, a ich vializnyja ŭładańni pačali drabicca i pierachodzić da inšych uładalnikaŭ. Tak stałasia i z Kaścianiovam, jakoje adna z žančyn rodu Aleksandrovičaŭ, pabraŭšysia šlubam ź Ihnatam Kastravickim, pryniesła jamu ŭ pasah. Z 80-ch hadoŭ ChVIII st. i da 1939 h. majontak znachodziŭsia va ŭładańni mužčynskaj linii rodu Kastravickich».

Adpaviedna siamiejnamu padańniu Kastravickich, Aleksandrovičy mieli ŭ Kaścianiovie vialiki dvuchpaviarchovy draŭlany pałac, jaki byŭ źniščany ŭ časy Paŭnočnaj vajny. Z ucalełych biarvieńniaŭ byŭ pabudavany flihiel, jaki prastajaŭ da druhoj suśvietnaj vajny.

Kastravickija adbudavali siadzibu tolki pad kaniec XIX st.

«Pavodle miascovych padańniaŭ,— praciahvaje Adarja, — budavali dom masony, chacieli zrabić jaho miescam zboru łožy. Paśla raździełaŭ Rečy Paspalitaj Ihnacij Kastravicki pierajechaŭ na stałaje žyćcio ŭ Vienu. Paźniej tudy ž pierajechaŭ i jaho syn. Vidać, naščadkaŭ Kastravickich treba šukać dzieści ŭ Aŭstryi. Apošnim uładalnikam majontka staŭ Lucyjan Kastravicki, jaki naradziŭsia ŭ 1889 hodzie».

U 1930—2002 hh. u majontku Kastravickich znachodziłasia Kaścianieŭskaja bazavaja škoła: da vieraśnia 1939 hoda — polskaja, paźniej — biełaruskaja. U hady vajny škoła była začyniena, adnaviła svaju pracu tolki ŭ 1945 hodzie.

Paśla dla siadziby nastaŭ čas razrabavańnia i zaniapadu. 

U knizie «Pamiać» Ščučynski rajon uzhadvajecca, što da pieršaj suśvietnaj vajny siadzibny dom mieŭ bahaty interjer.

Da najkaštoŭniejšych pradmietaŭ adnosiłasia mebla, u bolšaści pryviezienaja ź Vieny, cikavyja hadzińniki, miednyja lichtary. Miełasia bahata roznaha posudu: servizy ź niamieckaj, rasijskaj i aŭstryjskaj vytvorčaści, serviz z anhlijskaha fajansu, stałovy kryštal i srebra. Kastravickija vałodali značnaj kalekcyjaj žyvapisu, kudy ŭvachodzili kopija fresak Sikścinskaj kapeły, zroblenaja Miałańniaj Kastravickaj, šerah aryhinalnych pastelaŭ, akvarelaŭ, hraviury, zbor siamiejnych partretaŭ. 

U 1915 hodzie, kali rasijskija vojski adstupili pad naporam kajzieraŭskaj armii, Kastravickija vyvieźli z Kaścianiova ŭsie najbolš kaštoŭnyja rečy ŭ miescy bolš biaśpiečnyja. Tolki ličanaja častka paźniej viarnułasia na svajo miesca ŭ Kaścianiova, kab kančatkova źniknuć u časy Druhoj suśvietnaj vajny.

«Vielmi šmat materyjałaŭ pra historyju siadziby padrychtavała maja nastaŭnica biełaruskaj dy polskaj movy Janina Stanisłavaŭna Astap. Bieź jaje ŭniosku histaryčnyja źviestki pryjšłosia źbirać pa drobačkach. Maje baćki kupili siadzibu ŭ 2012 hodzie. I jak ja ŭžo kazała, chacieli zrabić tut turystyčnaje miesca, ale los skłaŭsia inakš», — raskazała Adarka Šut-Jacevič.

Клас
0
Панылы сорам
0
Ха-ха
0
Ого
0
Сумна
0
Абуральна
0

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna?