Kancepcyju zabieśpiačeńnia biaśpieki darožnaha ruchu «Dobraja daroha» Minski haradski Saviet deputataŭ zaćviardžaŭ dvojčy: u 2011 i 2016 hadach. Raspracoŭščyki prahramy tady paznačyli stratehičnuju metu: źnizić śmiarotnaść ŭ avaryjach, źvieści da nula hibiel dziaciej. Nieŭzabavie stała jasna: «Dobraja daroha» pracuje, pryjšoŭ čas raspaŭsiudzić pieradavy vopyt u inšych rehijonach krainy.
U 1990—2006-ch u stalicy štohod hinuli ŭ aŭtaavaryjach kala 110 čałaviek, hety ŭzrovień praktyčna nie mianiaŭsia. Ale za nastupnyja 12 hadoŭ ličba źniziłasia ŭ 4,5 raza: z 128 u 2006-m da 28 u 2018 hodzie.
Tempy źnižeńnia avaryjnaści ŭ nas siońnia vyšej za siaredniejeŭrapiejskija. U cełym pakazčyki biaśpieki ruchu ŭ Minsku supastaŭnyja z pakazčykami samych biaśpiečnych miehapolisaŭ — Bierlina, Vieny, Prahi, Stakholma.
Kolkaść zahinułych na 1 miljon čałaviek:
- Rasija — 130
- Kazachstan — 122
- ZŠA — 116
- Ukraina — 76
- Polšča — 75
- Łatvija — 70
- Litva — 67
- Biełaruś — 61
- Estonija — 36
- Šviecyja — 25
Tempy źnižeńnia avaryjnaści ŭ cełym pa Biełarusi nižej za staličnyja. Kali ŭ 2006-m na darohach zahinuli 1650 čałaviek, to ŭ 2018-m — 580: źnižeńnie ŭtraja.
Pavodle acenki śpiecyjalistaŭ, realizacyja kancepcyi da 2025 hoda daść mahčymaść značna źnizić śmiarotnaść na darohach. Jak heta adbudziecca?
Na avaryjna-niebiaśpiečnych učastkach vulična-darožnaj sietki praciahnuć ŭstaloŭvać astraŭki biaśpieki, «śpiačych palicejskich», zavužać prajeznuju častku. Palepšycca i vuličnaje aśviatleńnie. Piešachody stanuć bolš prykmietnymi dla kiroŭcaŭ nie tolki na prajeznaj častki, ale i la ziebry. U dvarach praciahnuć navodzić paradak z parkoŭkami, kab źbierahčy minakoŭ, asabliva dziaciej, ad niaščasnych vypadkaŭ.
«Darožny ruch pavinien być adaptavanym dla ludziej, a nie dla mašyn, — ličyć načalnik adździeła arhanizacyi darožnaha ruchu i darožnaj inśpiekcyi UDAI MUS Dźmitryj Navoj. — Naprykład, padziemnyja pierachody. U metach biaśpieki mienavita piešachody pavinny spuskacca pad ziamlu, choć u niekatorych jeŭrapiejskich krainach adrezak šlachu pad ziamloj prajazdžajuć mašyny. U nas u padziemny pierachod nie imknucca pažyłyja ludzi — im ciažka spuskacca, tamu my vymušany ŭ niebiaśpiečnych miescach ustaloŭvać aharodžu. Miera nie vielmi papularnaja, ale ratuje žyćci ludziej.
U dalejšym budziem aktyŭna pierajmać jeŭrapiejski vopyt, jaki zabiaśpiečvaje zručnaść dla piešachodaŭ, u tym liku pažyłych, ludziej ź invalidnaściu i inšych. Pryjarytet čałavieku, a nie aŭtamabilu.
Siońnia čaściej zadajomsia pytańniami: što pryvodzić da hibieli ludziej? Čamu adbyłasia trahiedyja? Što treba zrabić, kab takoje nie zdaryłasia znoŭ?»
«Śpiačyja palicyjanty» i astraŭki biaśpieki, na dumku pradstaŭnika DAI, hrajuć značnuju rolu na darohach. Chacia siarod kiroŭcaŭ niamała skieptykaŭ.
Zavužeńnie prajeznaj častki, jak, naprykład, na bulvary Šaŭčenki, nie ŭpłyvajuć na prapusknuju zdolnaść. Pieršaja pałasa i tak zaniataja pryparkavanym transpartam.
«Da nas nie raz pastupali prapanovy źnizić u haradach chutkaść ruchu transpartnych srodkaŭ da 50 km/h, jak heta pryniata ŭ niekatorych jeŭrapiejskich krainach, — kaža Navoj. — I siońnia DAI patrabuje ad prajekciroŭščykaŭ i zabudoŭščykaŭ zabiaśpiečvać u novych mikrarajonach chutkaść nie vyšej za 50 km/h. Pryčym rabić heta treba nie tolki za košt kamier fotafiksacyi. Na darohach z vysokaj intensiŭnaściu ruchu transpartu hety pakazčyk zastaniecca na adznacy 60 km/h albo budzie pavyšacca, ale pry ŭmovie abmiežavańnia dostupu piešachodaŭ na prajeznuju častku. U žyłych zonach chutkaść zastaniecca raniejšaj — 20 km/h.
Na dumku raspracoŭščykaŭ prahramy «Dobraja daroha», pryjarytet treba addavać hramadskamu transpartu, a jašče prymać miery pa źmianšeńni zahruzki daroh u hadziny pik, źnižać ŭzrovień aŭtamabilizacyi i kancentracyi transpartu ŭ centralnaj častcy horada. Ukaranieńnie ŭ žyćcio elemientaŭ intelektualnaj transpartnaj sistemy daść mahčymaść u aŭtamatyčnym režymie kiravać darožnym rucham, kantralavać incydenty, pieraraźmiarkoŭvać patoki ŭ vypadku DTZ.
