Fota Nadziei Bužan
— U apošnija tydni vakoł vašaj piersony šmat čutak i razmoŭ. Ludzi chvalujucca, ci ŭsio ŭ vas dobra?
— Dziakuj, hałoŭnaje — zdarovy, čaho i Vam zyču, asabliva padčas pandemii.
— Vaša žonka skazała, što vy znachodziciesia nie ŭ Biełarusi. Čym ciapier zajmajeciesia?
— Tak, ciapier ja kantaktuju pa pracy ź niekalkimi finansavymi instytutami i fondami, usie ź jakich, tak atrymałasia, znachodziacca za miažoj. Jak vy razumiejecie, u suviazi z epidemijałahičnym stanoviščam lubyja pieramiaščeńni zaraz mocna ŭskładnienyja. Niekatory čas tamu znachodziŭsia ŭ Kazachstanie, ciapier u Łondanie.
— Hetyja novyja prajekty niejak źviazanyja ź Biełaruśsiu?
— U niekatorych ź ich jość taki patencyjał, tak, ale niehatyŭnyja inviestycyjnyja nastroi siońnia strymlivajuć ich prychod u našu krainu.
— Atrymlivajecca, vy płanujecie pracavać za miažoj?
— Heta šmat u čym zaležyć ad vynikaŭ pieramovaŭ. Niekatoryja z hetych prapanoŭ nie patrabujuć pastajannaj fizičnaj prysutnaści, tamu, mahčyma, budu niejak sumiaščać.
— Heta čysta ekanamičnyja prajekty? Chodziać čutki, što vy ciapier možacie zaniacca i palityčnaj dziejnaściu.
— Prajekty finansava-inviestycyjnyja, i ŭdzieł u lubym ź ich nie praduhledžvaje palityčnaj aktyŭnaści, heta ahavorvajecca praktyčna adrazu. Kali b u mianie byli takija płany, to za minuły paśla sychodu ŭ adstaŭku [z pasady premjer-ministra] čas jany b užo niejak realizavalisia. Ciapier ja b chacieŭ viarnucca ŭ bolš zvykłaje dla siabie finansavaje asiarodździe.
— Vaša imia ciapier zhadvajecca ŭ kantekście zatrymańnia bankiraŭ, ź jakimi vy raniej razam pracavali. Možacie niejak prakamientavać mierkavanyja pretenzii da ich z boku pravaachoŭnych orhanaŭ?
— Nakolki ja viedaju, pretenzii datyčacca 2011-2012 hadoŭ, kali Biełahraprambank adkryvaŭ finansavańnie pa prahramie Prypiackaha Paleśsia, u pryvatnaści svaich daččynych pradpryjemstvaŭ «Turaŭščyna» i «Turaŭski małočny kambinat». U ramkach hetaj prahramy, u tym liku, praduhledžvałasia mahčymaść atrymańnia lhotnaha finansavańnia, jakoje, pa ŭsioj bačnaści, i źjaviłasia pradmietam cikavaści praviarajučych.
— Pravilna ja razumieju, što vy ž i kuryravali hetuju prahramu, budučy ŭ toj čas vice-premjeram i zatym kiraŭnikom Banka raźvićcia?
— Jašče da hetaha, kali ja byŭ staršynioj praŭleńnia Biełahraprambanka, padčas naviedvańnia Paleśsia kiraŭnik dziaržavy pastaviŭ zadaču raspracavać prahramu raźvićcia Prypiackaha rehijona. Finansavaje zabieśpiačeńnie hetaj prahramy lažała na Biełahraprambanku, tamu ŭ jaje raspracoŭcy ja braŭ niepasredny ŭdzieł. U nastupnym, paśla jaje pryniaćcia, ja sapraŭdy kuryravaŭ chod jaje vykanańnia. Chaču skazać, što heta była paśpiachovaja dziaržprahrama, dziakujučy jakoj Prypiacki rehijon atrymaŭ značny impuls u raźvićci. Jak prykład, układańni ŭ «Turaŭščynu» i TMK nie tolki źmianili Turaŭ, ale i dazvolili ŭsiamu Žytkavickamu rajonu, adnamu z adstajučych u krainie, pierajści ŭ razrad lidaraŭ pa asnoŭnych pakazčykach. Da taho ž, prezident dvojčy naviedvaŭ užo pracujučy kambinat, i vynikam dziejnaści pradpryjemstva byli dadzieny vysokija acenki.
— Čamu ž tady ŭ kantraloraŭ uźnikli pretenzii da Turaŭskaha małočnaha kambinatu mienavita ciapier?
— U mianie niama adkazu na hetaje pytańnie. Kamitet dziaržkantrolu štohod, pačynajučy z 2011 hoda, dakładvaŭ kiraŭniku dziaržavy, što finansavańnie prahramy ažyćciaŭlajecca pravilna. Pakolki, zhodna z dakumientam, mienavita na jaho byŭ uskładzieny kantrol za metavym vykarystańniem kredytnych resursaŭ. Akramia taho, nielha razhladać prajekt TMK vyrvanym z kantekstu ŭsioj prahramy raźvićcia Prypiackaha Paleśsia, bo lhotnaje kredytavańnie atrymlivała šmat pradpryjemstvaŭ. I takim čynam była vyrašana hałoŭnaja zadača, vyznačanaja ŭkazam — realizavany ceły šerah prajektaŭ, jakija źmianili ekanomiku rehijona. A ciapier, jak ja čuŭ, praviaralščyki traktujuć, što pa prahramie treba było budavać małočny zavod, a pabudavali małočny kambinat — i tamu finansavali niepravamierna.
— I apošniaje pytańnie. Chodziać razmovy, što nasamreč idzie ataka na vas. Pakolki vy nie prosta pracavali ź ludźmi, jakich zatrymali, a z mnohimi ź ich siabravali.
— Mnie b nie chaciełasia tak dumać. Ja sapraŭdy viedaju ich usich dastatkova dobra, jak prafiesijanałaŭ i prystojnych ludziej. I spadziajusia, što va ŭsioj hetaj situacyi, jak i ŭ vypadku z drevaapracoŭkaj, u najbližejšy čas raźbiarucca i ŭsie pretenzii buduć źniatyja.
