Hajane Achcijan, maci Ramana. Fota ź siamiejnaha archiva
«Źjechaŭ z-za sistemnaha pieraśledu»
Raman źjechaŭ ź Biełarusi jašče ŭ 2019 hodzie.
«Z-za sistemnaha pieraśledu, — tłumačyć jon. — Mnie skazali, da vybaraŭ na voli nie prachadžu. Ja chvalavaŭsia, što pa nadumanaj padstavie mianie pasadziać».
Chłopca ŭ minułym nie raz zatrymlivali pa administracyjnych artykułach. Apošniaj kroplaj dla jaho staŭ nalot siłavikoŭ, kali jany z tavaryšami sustrakalisia ŭ pryvatnym domie niedaloka ad Kobryna.
«Nas tady nakryŭ SACHR — sa ščytami, aŭtamatami. 20 čałaviek ich było niedzie. Jak zvyčajna, usich pakłali tvaram u padłohu, chłopcaŭ źbivali.
My dvoje sutak praviali ŭ izalatary, pakul jany źbirali ŭsie pašpartnyja źviestki. Nie vypuskali nas, pakul apošni čałaviek nie nazvaŭ svaje danyja. Paśla ŭsich adpuścili. Napisali, što byli zatrymanyja dla vyśviatleńnia asoby.
I ja tady zrazumieŭ, što patrebny niejki pierapynak, i vyjechaŭ va Ukrainu».
«Pazbavili vidu na žycharstva»
Letam 2020-ha chłopca pazbavili vidu na žycharstva va Ukrainie. Pryčyna hučała tak: jaho paličyli «asobaj, jakaja pradstaŭlaje pahrozu nacyjanalnaj biaśpiecy».
«Nakolki razumieju, HUBAZ aktyŭna dasyłaŭ SBU infarmacyju na tych anarchistaŭ, jakija vyjechali ź Biełarusi. Tamu składana zrazumieć, čyja heta była inicyjatyva. Tady była jašče sprava vahnieraŭcaŭ, mahčyma, jana paŭpłyvała.
Kali mianie pazbavili vidu na žycharstva, biełaruskija siłaviki pačali pahražać mnie ŭ svaich kanałach, što da mianie dabiarucca, departujuć, što ja siadu ŭ susiedniuju kamieru z astatnimi zatrymanymi chłopcami.
Mianie abjavili ŭ vyšuk z farmuloŭkaj «źjaŭlajecca arhanizataram akcyi» — biez usiakaj kankretyki, biez ukazańnia artykuła Kryminalnaha kodeksa. Mianie było składana znajści va Ukrainie — tam dastatkova lohka žyć padpolna. Ja padbiraŭ momant, kab źjechać u Polšču i kab ryzyka być departavanym z-za miažy była minimalnaj. I kali pasadzili samalot z Pratasievičam, ja zrazumieŭ, što hety momant nadyšoŭ. Paśla takoha rezanansu i žorstkaj reakcyi Jeŭropy mianie nie zmahli b departavać, heta reputacyjnyja ryzyki».
Ciapier Raman žyvie ŭ Polščy. Pracuje inžynieram pa teściravańni, udzielničaje ŭ akcyjach.
Paśla adnoj z takich akcyj, u pamiać Andreja Zielcera, na jaho zaviali kryminalnuju spravu pa artykule 130 (Raspalvańnie sacyjalnaj varožaści) Kryminalnaha kodeksa. Ale Raman miarkuje, heta nie adzinaje, u čym jaho abvinavačvajuć.
«Zaviedziena vialikaja sprava suprać anarchisckaj arhanizacyi, pa jakoj kala 10 čałaviek u SIZA siadziać. Franckievič, Hajeŭski-Chanada, Čapiuk, Kaźlanka, Špietny, Rabkova… Tam artykułaŭ 16, i ja, napeŭna, pa mnohich ź ich prachodžu. Pa samym ciažkim z artykułaŭ ludziam śviecić da 15 hadoŭ».
«Siłaviki cikavilisia maimi dziciačymi zdymkami»
Maci Ramana 56 hadoŭ. Apošnim časam Hajane Achcijan žyła ŭ Połacku, časova nie pracavała. U minułym hodzie žančyna adsiedzieła 11 sutak — jaje zatrymali na akcyi ŭ Minsku. Ale paśla taho, kaža chłopiec, jaje nie čapali i pra jaho nie raspytvali.
Z vobšukam da Hajane pryšli 26 listapada. Vyłamali dźviery, zabiehli z aŭtamatami, pieraviarnuli ŭvieś dom.
Skrynšot ź videa vobšuku
«Siłaviki cikavilisia, jak heta ni dziŭna, maimi dziciačymi zdymkami. Čamuści ich paśla apublikavali, nie viedaju čamu — moža, heta niejak mianie musiła začapić? Zabrali strajkbolny pryvod, štości jašče z rečaŭ».
Toje, jak prachodziŭ vobšuk, možna pabačyć na videa, vykładzienym na kanałach, blizkich da siłavikoŭ. Kadry supravadžaje nadpis: «Baćki ŭ adkazie za svaich dziaciej».
Hajane zatrymali spačatku pa administracyjnym artykule, za niepadparadkavańnie milicyi. Dali 10 sutak. Raman dzielicca, što advakata ŭ Połacku było składana znajści. Nichto nie chacieŭ bracca za spravu, bo jana palityčnaja, bajalisia pazbavicca licenzii.
«Mama ad pakazańniaŭ admaŭlajecca»
Pra kryminalnuju spravu siamja daviedałasia ad śledčaha. Toj 2 śniežnia patelefanavaŭ bratu Ramana i skazaŭ, što Hajane etapavali na Akreścina. Artykuł 342, častka 1 — arhanizacyja ci ŭdzieł u dziejańniach, jakija hruba parušajuć hramadski paradak.
«Vidać, pryčyna — fota z łancuha salidarnaści, jakoje siłaviki vykładali ŭ svaim videa, — ličyć Raman. — Mama ad pakazańniaŭ admaŭlajecca, trymajecca badziora. Nie viedaju, ci etapavali jaje ŭžo na Vaładarku».
Chłopiec zhadvaje, što niezadoŭha da hetaha z vobšukam prychodzili da maci Jaŭhiena Žuraŭskaha, anarchista, na jakoha ŭ kastryčniku taksama zaviali spravu pa artykule 130 za akcyju pamiaci Zielcera.
«Ja tady zrazumieŭ, što nastupnym pa čarzie mahu być ja. Ci mierkavaŭ ja, što mamu zatrymajuć pa kryminalnaj spravie? Ja zdahadvaŭsia, što rana ci pozna z pačućcia pomsty, bo nie mohuć da mianie dabracca, pačnuć cisnuć na svajakoŭ.
Dumaju, takich ludziej šmat, u kaho pakutujuć rodnyja ŭ Biełarusi. Prosta ŭ kahości niama kantaktaŭ žurnalistaŭ, chtości ŭsprymaje heta jak zvyčajnaść. Adzinaje adroźnieńnie majho vypadku — toje, nakolki cynična heta było zroblena. U videa jaŭna pišuć, što heta pomsta. Pakazvajuć, što ŭžo nie budzie niejkaj miažy, jakuju nielha pierajści».
