Vučonyja daŭno zaŭvažyli zaležnaść pamiž źnižeńniem tempieratury cieła žyvych arhanizmaŭ i praciahłaściu žyćcia.
Naprykład, ekśpierymientalna było dakazana, što źnižeńnie tempieratury cieła ŭ myšej na 0,5 hradusa značna pavialičvaje praciahłaść ich žyćcia.
Doŭhi čas zastavałasia zahadkaj, jak heta pracuje. Tradycyjnaje mierkavańnie zaklučałasia ŭ tym, što daŭhalećcie, vyklikanaje choładam, adbyvajecca ŭ vyniku źnižeńnia chutkaści chimičnych reakcyj i mietabalizmu, što viadzie da zapavoleńnia vyłučeńnia enierhii i tempu žyćcia.
Kamanda vučonych z Kiolnskaha ŭniviersiteta zmahła znajści adkaz. Pra heta jany raspaviali ŭ časopisie Nature Aging.
Navukoŭcy vykarystoŭvali ŭ jakaści madelnaha arhanizma čarviaka hlebavaj niematody Caenorhabditis elegans, a taksama kultyvavanyja kletki čałavieka. Abodva ŭzory mieli hieny niejradehienieratyŭnych zachvorvańniaŭ: BAS — bakavoha amijatrafičnaha sklerozu i chvaroby Chantynhtana.
Kliničnyja karciny abiedźviuch chvarob charaktaryzujucca nazapašvańniem defiektnych i škodnych białkoŭ i ŭtvareńniem tak zvanych patałahičnych białkovych ahrehacyj.
Padčas vyprabavańniaŭ abodvuch uzoraŭ choład paŭpłyvaŭ na aktyŭnaść prateasom — šmatbiałkovaha kompleksu, zadača jakoha — razburać defiektnyja abo niepatrebnyja białki.
Dziakujučy źnižeńniu tempieratur, prateasomy vydalali hetyja patałahičnyja ŭtvareńni i nie davali im dalej abjadnoŭvacca, što adbivałasia na raźvićci chvarob niejronaŭ mozha.
Hałoŭny ŭ pracesie aktyvacyi prateasom — hien PSME3. Aŭtary daśledavańnia adznačajuć, što aktyvavać dziejnaść hiena ŭ kletkach, što starejuć, udałosia ŭmieranym źnižeńniem tempieratury, bo rezkaje i značnaje nanosić škodu žyvym arhanizmam.
Asnoŭnym u svaim adkryćci kamanda nazyvaje toje, što aktyŭnaść prateasom možna pavialičvać z dapamohaj hienietyčnaj zvyšekspresii — heta značyć «uklučeńniem» hienaŭ PSME3 u starejučych kletkach.
Mietad moža być vykarystany dla źniščeńnia niebiaśpiečnych białkoŭ biez vykarystańnia choładu, pry narmalnaj tempieratury cieła čałavieka da 37 hradusaŭ.
Viadoma, što stareńnie — asnoŭny faktar ryzyki raźvićcia šerahu niejradehienieratyŭnych zachvorvańniaŭ, źviazanych z ahrehacyjaj białku, u tym liku chvaroby Alchiejmiera, Parkinsana, Chantynhtana i BAS, tamu adkryćcio moža dapamahčy ŭ ich prafiłaktycy i lačeńni.
Čytajcie jašče:
Jak mianiajecca čałaviek z chvarobaj Alchiejmiera? Niejrabijołah: Jak byccam chtości pieranios jaho ŭ čužy śviet
Źmiena zvyčak zapavolvaje stareńnie
Navukoŭcy zmahli spynić praces stareńnia ŭ myšej i navučylisia kiravać hetym pracesam. A što nakont ludziej?
