Fota: instahram Hurkova
Vital Hurkoŭ žyvie va Ukrainie z 2020 hoda i pracuje trenieram. Jon skončyŭ mahistraturu Nacyjanalnaha univiersiteta fizičnaha vychavańnia i sportu Ukrainy, abraŭšy temaj «Spartyŭnuju dziejnaść i sistemu padrychtoŭki vysokakvalifikavanych spartoŭcaŭ u adzinaborstvach», piša «Bajsoł».
Apošni hod Vital viartajecca ŭ formu paśla letašniaj apieracyi na kaleniach. Litaralna niadaŭna Hurkoŭ atrymaŭ pieramohu ŭ pieršym etapie kubka Ukrainy pa tajskim boksie. Časam jon biare ŭdzieł u roznaha kštałtu dabračynnych zborach i aukcyjonach, padčas jakich źbirajuć hrošy dla ZSU. Samaj paśpiachovaj možna nazvać akcyju EVO DRONES, dzie ŭdałosia pryciahnuć 100 000 hryŭniaŭ dla nabyćcia dronaŭ.
Paralelna z pracaj i vučobaj Vital dapamahaje biełaruskim dobraachvotnikam i źjaŭlajecca adnym z zasnavalnikaŭ hramadskaha abjadnańnia «Pahonia».
Napiaredadni poŭnamasštabnaj vajny spartoŭca byŭ za miažoj, na Čempijanacie Jeŭropy, u trenierskim składzie Zbornaj Ukrainy. A sam pačatak vajny Vital zaśpieŭ u Kijevie.
— Ja nie moh pastavicca abyjakava. Da taho ž, šmat maich siabroŭ pajšli vajavać, — kaža Hurkoŭ. — Dva miesiacy ja byŭ u terabaronie, a paśla pieraklučyŭsia na vałanciorskuju dziejnaść. U pieršyja dni było šmat chaosu. Tym bolš, na toj momant vorah užo byŭ u kijeŭskaj vobłaści. Achvočych pajści ŭ teraabaronu było bolš, čym mahčymaściaŭ ich pryniać. Pierasiedzieŭšy pieršuju noč uvarvańnia, ja ŭstupiŭ u terabaronu. Heta było pieršaje miesca, dzie ja razumieŭ, kudy jedu i jakija zadačy budu vykonvać.
Tady jašče nie było ni Pałka Kalinoŭskaha, ni «Pahoni».
— Kali vorah adstupaŭ, i ŭ Kijevie zrabiłasia spakojniej, pačałosia ŭparadkavańnie struktury terabarony, ludziej stali pieravodzić na kantraktnuju słužbu.
U traŭni ja viarnuŭsia dadomu i syjšoŭ z teraabarony. Ja sprabavaŭ dałučycca da siabroŭ-ukraincaŭ, jakija na toj momant vajavali, ale heta było niemahčyma praz pytańni z dakumientami.
Fota: instahram Hurkova
U Połk Kalinoŭskaha ja iści nie chacieŭ, bo było šmat pytańniaŭ i ŭnutranych razborak. U vyniku ja całkam pieraklučyŭsia na vałanciorskuju dziejnaść i dapamohu. U mianie była mahčymaść vyjazdžać za miažu, kab pryvozić karysnyja rečy. Tamu ja jezdiŭ pa aŭtamabili i ekipiroŭku dla siabroŭ-ukraincaŭ, jakija dałučylisia da Uzbrojenych siłaŭ Ukrainy, a potym pačaŭ dapamahać biełaruskim dobraachvotnikam.
Praź niejki čas Vital Hurkoŭ razam z dobraachvotnikami z pałka «Pahonia» stvaryli hramadskaje abjadnańnie «Pahonia»:
— U toj čas, z adnaho boku, užo isnavaŭ Połk Kalinoŭskaha, jaki byŭ dastatkova miedyjny i atrymlivaŭ davoli šmat dapamohi. A ź inšaha boku, było mnoha biełaruskich dobraachvotnikaŭ, pra jakich nichto nie viedaŭ, ale im była patrebnaja dapamoha nie mieniej. Tak ja paznajomiŭsia z chłapcami, jakija byli ŭ Pałku «Pahonia».
Jany tady ruchalisia sami, kala ich nie było palityčnych dziejačaŭ, takich jak Sachaščyk ci Prakopjeŭ, i jany nie brali ŭdziełu ŭ žyćci padraździaleńnia. Dałučalisia i inšyja biełaruskija dobraachvotniki, raskidanyja pa roznych padraździaleńniach: 79-j asobnaja desantna-šturmavaja bryhada, z bryhady śpiecpryznačeńnia Ivana Bohuna, Druhi internacyjanalny lehijon.
Usim nieabchodnaja była roznaha kštałtu dapamoha. Dzieści nie chapała ekipiroŭki, lekaŭ, kamuści patrabavałasia reabilitacyja paśla ranieńniaŭ. Tamu ŭ listapadzie 2022 hoda było zarehistravanaje hramadskaje abjadnańnie «Pahonia», jakoje davała mahčymaść aficyjna zajmacca vałanciorskaj dziejnaściu, isnavać i dziejničać u pravavym poli Ukrainskaj dziaržavy. Akramia taho, my dapamahajem ź vieryfikacyjaj i adkryćciom zboraŭ na płatformie «Bajsoł» na reabilitacyju dobraachvotnikaŭ, ekipiroŭku dla ich biaśpieki, ramont aŭtamabilaŭ, sami mašyny».
Čym zajmajecca hramadskaje abjadnańnie «Pahonia»?
«Pahonia» składajecca ź biełarusaŭ, jakija stała žyvuć va Ukrainie. Mnohija ź ich vajavali i majuć paśviedčańni ŭdzielnikaŭ bajavych dziejańniaŭ:
— Dziakujučy bajavomu dośviedu, hetyja ludzi majuć kantakty amal z usimi padraździaleńniami: u kožnaha jość siabry, jakija vajujuć na roznych napramkach. Mianie ŭražvaje salidarnaść pamiž dobraachvotnikami roznych padraździaleńniaŭ. Jany padtrymlivajuć adno adnaho, naviedvajuć u špitalach, šukajuć i pieradajuć patrebnyja leki.
My dapahajem biełaruskim dobraachvotnikam niezaležna ad padraździaleńnia, da jakoha jany naležać. My dapamahali Druhomu internacyjanalnamu lehijonu, biełarusam z 79-aj asobnaj desantna-šturmavoj bryhady, z bryhady śpiecpryznačeńnia Ivana Bohuna, z bataljona «Vołat».
Fota: instahram Hurkova
Kamanda «Pahoni» naličvaje kala 30 vałancioraŭ, siarod ich jość i juryst, jaki dapamahaje biełarusam, jakija stali na abaronu Ukrainy, vyrašać pytańni ŭ jurydyčnym poli. Z dapamohaj «Pahoni» mnohija dobraachvotniki zmahli atrymać paśviedčańni ŭdzielnikaŭ bajavych dziejańniaŭ, što časta byvaje davoli składana. Siarod zapytaŭ — dapamoha z atrymańniem vidu na žycharstva dla biełarusaŭ-dobraachvotnikaŭ paśla zaviaršeńnia vajskovaha kantrakta; z dakumientami i dazvołami dla ich rodnych i blizkich, jakija pryjazdžajuć ich naviedać; z dakumientami paranienym bajcam, kab jany svoječasova atrymlivali adpaviednyja vypłaty.
Časam vałanciory z «Pahoni» sami vyjazdžajuć bližej da linii frontu, kab niešta pryvieźci. Niadaŭna paśpiachova zavieršyŭsia zbor na zimovaje adzieńnie, i vałanciory dastavili jaho 79-j bryhadzie DŠB.
— Kali my jeździm da linii frontu, usio zvyčajna prachodzić narmalna, adzinaje, što moža być hučna. Ale było i takoje, što chaty, dzie my zazvyčaj spynialisia, užo niama: prylacieła litaralna pad dźviery.
Vital i sam nie raz pryvoziŭ vałanciorskuju dapamohu dla USU, u tym liku, i ŭ Bachmut:
— Kali byvajem na pazicyjach, dzie bolš niebiaśpiečna, zdarajecca, prylataje pobač z nami. Niekatorych vałancioraŭ začapiła askiepkami, ale nie toje, kab štości surjoznaje. Takija pajezdki patrebnyja. Heta mahčymaść pabačycca ź siabrami, pahladzieć, u jakich umovach jany žyvuć, pryvieźci niešta karysnaje. A jašče važny momant: heta pakazvaje im, što ich nie zabyvajuć.
Paranienyja biełaruskija dobraachvotniki niaredka sutykajucca z prablemami reabilitacyi.
Kali dobraachvotnik sam skasoŭvaje kantrakt, u jaho jość prablemy ź lekavańniem u miedycynskich ustanovach Ukrainy. Pakul čałaviek znachodzicca na kantrakcie, hetyja pytańni zakryvaje dziaržava. Jość prablemy i z vypłatami kampiensacyj rodnym biełarusaŭ, jakija zahinuli padčas bajavych dziejańniaŭ. Adnak, pavodle Vitala Hurkova, niahledziačy na składanyja pracesy zboru i padačy dakumientaŭ, a taksama doŭhaje čakańnie, hetyja prablemy zazvyčaj vyrašajucca.
Pakolki HA «Pahonia» zarehistravanaja i znachodzicca ŭ dziaržaŭnym rejestry Ukrainy, jano moža padavać aficyjnyja zapyty z prośbaj razhledzieć prablemu peŭnaha dobraachvotnika. Takija listy majuć jurydyčnuju siłu i musiać być aficyjna razhledžanymi ŭkrainskimi strukturami.
— Ja zaŭsiody kazaŭ, što spravy biełarusaŭ va Ukrainie zaležać ad samich biełarusaŭ va Ukrainie. Kali my pra siabie nie pakłapocimsia, buduć prablemy, i ich treba vyrašać na pravavym uzroŭni», — kaža Vital Hurkoŭ.
Takim čynam, hramadskaje abjadnańnie dazvalaje vyrašyć šmat drobnych pytańniaŭ, jakija pa vyniku buduć mieć vialikaje značeńnie:
— Naprykład, my padavali prašeńnie dazvolić pieraadukacyju dobraachvotnikaŭ, jakija raniej znachodzilisia na kantraktach va USU, a zaraz zachacieli pajści na kursy pieranavučańnia. Im byŭ patrebny pakiet dakumientaŭ, u tym liku i vid na žycharstva, a jaho ŭ ich nie było. U takich vypadkach my pisali zapyt z prośbaj vyrašyć pytańni z padačaj dakumientaŭ na pieraadukacyju na padstavie taho, što čałaviek raniej znachodziŭsia ŭ składzie USU. U pieravažnaj bolšaści vypadkaŭ dziaržaŭnyja ŭstanovy iduć nasustrač. Takoje ŭzajemadziejańnie było ŭ nas i ź Ministerstvam adukacyi, i z Asacyjacyjaj sapioraŭ Ukrainy. Zvyčajna tam razumiejuć, chto tyja ludzi, jakim my prosim dapamahčy, tamu pytańni vyrašajucca.
Dziakujučy mahčymaści ŭzhadnieńnia dakumientaŭ ab adukacyi biez stałaha DNŽ biełarusy, u tym liku byłyja dobraachvotniki, mohuć prajści śpiecyjalnyja kursy pa śpiecyjalnaści «sapior humanitarnaha raźminiravańnia» i atrymać ukrainski dypłom dziaržaŭnaha ŭzoru.
Na dadzieny momant HA «Pahonia» padpisvaje miemarandum ab uzajemadziejańni z Asacyjacyjaj sapioraŭ Ukrainy. Jana źjaŭlajecca siertyfikavanym apierataram humanitarnaha raźminiravańnia. Zhodna z damoŭlenaściu, biełarusy, jakija prajšli navučańnie i atrymali dypłom sapiora, zmohuć pracavać na abjektach raźminiravańnia ŭ składzie hetaj asacyjacyi. Aproč navučańnia dla hetaj pracy sapior taksama pavinien mieć kamplekt srodkaŭ abarony i śpiecyjalnaje abstalavańnie dla pošuku vybuchovych materyjałaŭ. Dla ažyćciaŭleńnia hetaj zadumy źbirajuć srodki na «Bajsoł»: na navučańnie i abstalavańnie dla pieršaj hrupy.
Čytajcie taksama:
Baćkam biełaruskich bajcoŭ-dobraachvotnikaŭ prapanujuć pierakanać ich viarnucca i pakajacca
