У Мінску на мінулым тыдні ў мікрараёне Захад адбылося ўзгаранне ў адной з кватэр. Незвычайнае ў гэтай гісторыі тое, што пажарныя выязджалі па гэтым жа адрасе ўжо трэці раз за месяц. Хто там жыве, чаму насамрэч адбываюцца пажары і якое жыць па суседстве з такой сям'ёй — у матэрыяле tut.by.
У кватэру на першым паверсе на Адзінцова пажарныя ў гэтым месяцы выязджалі тройчы: 5, 11 і 23 ліпеня. Са зводак вядома, што там жывуць пенсіянеры — мужчына інвалід і яго жонка. Ратавальнікі кожны раз гасяць матрац, а меркаваная прычына ўзгарання — неасцярожнасць пры курэнні. Таксама са зводак вядома, што сям'я знаходзіцца на ўліку, абодва п'юць і паляць.
Пасля чарговага ўзгарання на выходных сям'ю забралі ў бальніцу. А мы схадзілі на Адзінцова і пагутарылі з суседзямі пагарэльцаў. Яны нам распавялі — якія меры ўжо прынялі і як спраўляюцца з сітуацыяй.
Суседзі: «Ён падпальвае кватэру знарок»
У доме на Адзінцова пасля пажару яшчэ некалькі дзён адчыненыя ўваходныя дзверы — да гэтага часу выветрываецца пах дыму. Пасля ўвагі прэсы да небяспечных жыхароў суседзі трохі пабойваюцца распавядаць гісторыі пра жыццё ў такім доме і больш за ўсё жадаюць проста вырашыць гэтую праблему раз і назаўжды.
Адзін з суседзяў распавядае нам пра Ігара і Веру, у кватэры якіх адбываюцца пажары.
Раней Вера працавала дыктарам на радыё. Некалькі гадоў таму выйшла на пенсію. Перанесла інсульт. Кожны раз падчас падпалу яна застаецца ў кватэры, бо не можа хадзіць. У Веры ёсць дачка, але з маці яна не падтрымлівае адносін ужо шмат гадоў.
Ігар сядзеў у турме і каля 10 гадоў прапрацаваў разьбяром па дрэве, пасля чаго — жыў на пенсію інваліда і піў.
Прычыны частых пажараў сусед называе зусім не тыя, што пазначаны ў зводцы.
— Ды ніякія яны не п'яніцы! Яны ўжо піць не могуць. Ён падпальвае кватэру знарок і ў гэты час сам выязджае на вазку ў калідор.
У першы раз, кажуць суседзі, кватэру Ігар падпаліў, калі піў з работнікам па доглядзе. Сам выехаў, а жонка і госць спалі ў кватэры.
— Ведаеце, ён проста хоча ўвагі, яму падабаецца, што яго забяруць, дзе ўсё чыста, і пакормяць, — дадае мужчына.
Наталля жыве над пагарэльцамі і пакутуе ад такога суседства, магчыма, больш за іншых жыхароў дома. Не раз ужо яе муж выклікаў сам пажарных.
— Ігар мог пачаць па батарэях стукаць, крычаць. Мы ўсё гэта выкладалі ў зваротах, участковаму, але нам далі зразумець, што ў дзяржслужбаў вельмі мала правоў і адказнасці, каб сям'ю выселіць. Участковы сказаў, што спрабавалі на Ігара завесці крымінальную справу, але ён інвалід, таму ніякага пакарання ён не атрымае.
Наталля кажа, што Вера і Ігар сапраўды часта пілі і развялі ў кватэры антысанітарыю. За што на іх падалі ў суд.
— Ім тады ўсяго толькі далі штраф! Тады сацыяльныя службы раёна падключыліся і зрабілі ў кватэры санапрацоўку — прусакі прапалі.
Суседзі заўважылі, што пажар Ігар робіць, калі вяртаецца з лякарні. Напрыклад, 11 чысла, калі было чарговае ўзгаранне, яго толькі даставілі дадому.
Усім жыхарам дома кажуць, што падпальшчык адэкватны. Але суседзі ўсё ж папрасілі правесці псіханеўралагічную экспертызу Ігара.
— Здаровы чалавек не можа тры разы падпальваць сваё жыллё, — дадае Наталля.
Жанчына тлумачыць нам, што суседзі ўжо думалі пра тое, каб страхаваць жыллё.
— Але што нам страхавая кампанія пакрые? 30% кошту жылля? Яны рэальна не пакрыюць затраты, — кажа Наталля і тлумачыць, што цяпер суседзі хочуць вырашыць пытанне з сям'ёй праз адміністрацыю раёна.
— Усе ўжо стаміліся! Нам кажуць: «Чаго вы жывяце з гэтай памыйніцай і нічога не робіце?» Мы хадзілі, мы прасілі, але нічога не робіцца!
Пенсіянерка Ніна жыве ў тамбуры па суседстве з пагарэльцамі. Жанчына кажа, што для звароту ў адміністрацыю падпісаліся два пад'езды.
— Ён выходзіць, скандаліць — я адразу выклікаю міліцыю або хуткую! У гэты раз я выйшла, калі пачула дым, а ён у калідоры тут стаіць. Агню тады не было, толькі дым.
Усе жыхары сыходзяцца ў адным: трэба дамагчыся высялення небяспечнай сям'і з дому праз любыя інстанцыі.
Дырэктар саццэнтра: «Калі адпраўляем яго ў інтэрнат — просіць сонечны пакой на дваіх»
Па каментар пра пагарэльцаў на Адзінцова мы звярнуліся ў цэнтр сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва Фрунзенскага раёна. Дырэктар Алена Свірыд распавяла гісторыю сям'і.
— Усе службы раёна кантралююць сітуацыю ўжо больш за 10 гадоў. У кватэры вялікія запазычанасці па камунальных плацяжах, пара знаходзіцца на ўліку ў міліцыі, у ратавальнікаў. Ігар вельмі агрэсіўны. Некалькі гадоў таму ён патэлефанаваў у міліцыю і сказаў, што замініраваў дом.
Такія дзеянні мужчыны таксама тлумачаць тым, што ён любіць увагу.
Свірыд пацвярджае і тое, што мужчына здзяйсняе падпал і проста выязджае на калясцы чакаць ратавальнікаў. А ад усталявання пажарнага апавяшчальніка сям'я штогод адмаўляецца.
Мужчына кожны раз не падпісвае дакументы — кажа, што ён сляпы. Я назірала сляпых, я разумею, калі чалавек не бачыць. Ігар сляпы толькі на адно вока, другім ён усё бачыць. І ён можа стаяць на нагах.
Так як абое ў сям'і інваліды, Ігару і Веры дапамагаюць розныя службы. 8 гадоў пара знаходзіцца пад апекай Чырвонага Крыжа. Дапамогу ім аказвае і сацыяльная служба раёна — аднаўлялі дакументы, афармлялі ў інтэрнат, апрацоўвалі кватэру ад прусакоў, прыводзілі яе ў парадак пасля пажараў, зрабілі групы інваліднасці, знайшлі для сям'і рэчы і мэблю.
— Ігар вельмі хітры чалавек, ён ведае, каму, што і калі гаварыць. Тэлефанаваў мне неяк і гаварыў пра жонку: «Яна ж там легла і прыкінулася, яна ж лянівая». Ён яе збіваў, але Вера гэтага некалькі гадоў не прызнавала.
А Вера, па словах кіраўніка цэнтра, звязалася з Ігарам яшчэ ў маладосці: прыйшла да былога вязня з дачкой ад першага шлюбу. Абое пачалі піць.
— Ён настолькі Веру падмяў пад сябе! Што яна забыла родную дачку. У размове з дачкой прагучала фраза пра тое, што ў 11 гадоў яе дзяцінства скончылася.
Пры гэтым дачка Веры спрабавала вырашыць праблему і памірыцца з сям'ёй. Яна з сынам прапісаная ў гэтай кватэры і два гады таму прапанавала прыватызаваць жыллё, прыбрацца і далей аказваць сям'і дапамогу. Але з умовай, што кватэра пяройдзе ёй або сыну ў спадчыну. Ігар на такую прапанову адказаў катэгарычнай адмовай.
Так дачка Веры вырашыла больш ніколі не звязвацца з маці і яе сужыцелем. Ёю апекавалася жанчына-сацработнік.
Таксама мы папрасілі растлумачыць сітуацыю з накіраваннем Ігара ў інтэрнат.
— Пакет дакументаў мы ўжо рыхтавалі некалькі разоў. Колькі разоў ні пісалі, што ён занадта агрэсіўны, апісвалі выпадкі падпалаў, «мініраванне дома» — яму даюць агульны тып інтэрната.
Гэта значыць, што на абследаванні псіхіятрам мужчыну прызнаюць адэкватным. Свірыд кажа, што кожны раз пры праверцы Ігар супакойваецца і паводзіць сябе нармальна. А каб патрапіць у інтэрнат, яму трэба толькі даць сваю згоду і падпісаць дакументы. Але тут аказалася не ўсё так проста.
— Мужчына выстаўляе ўмовы — просіць сонечнае пакой на дваіх з двухспальным ложкам. А калі яму прыносяць дакументы — ён упіраецца, кажа, што сляпы і нічога не бачыць.
Цяпер ён знаходзіцца ў бальніцы хуткай дапамогі. Далей яго зноў будуць накіроўваць у інтэрнат. У гэты раз мужчына ўсё-такі даў згоду і паставіў свой подпіс у неабходных дакументах.
Веру, як стала вядома, пакуль паклалі ў хоспіс. Яна мае патрэбу ў пастаянным доглядзе, таму далей яе накіруюць у дом-інтэрнат псіханеўралагічнага профілю.
МНС: «Матэрыялы для следства накіраваны ў РУУС»
У МНС паведамілі, што ўсе матэрыялы па гэтых трох узгаранняў накіраваныя ў РУУС Фрунзенскага раёна.
За кошт дзяржавы ў кватэры на Адзінцова можа быць усталяваны аўтаномны пажарны апавяшчальнік, патлумачыла прэс-сакратар сталічнага ўпраўлення МНС Вольга Мельчанка. Але для гэтага, зразумела, трэба згода гаспадара.
У РУУС Фрунзенскага раёна tut.by растлумачылі, што крымінальныя справы заведзеныя не былі, толькі праводзіліся праверкі. На ўліку ў міліцыі гэтая кватэра лічыцца як прытон.
Суседзям, якія назіраюць падобныя сітуацыі ў іншых дамах, раяць звяртацца ў адміністрацыю раёна, у МНС і РУУС.
Нагадаем, што ў Беларусі паводзіны жыхароў у шматкватэрным доме рэгулююцца Жыллёвым кодэксам Рэспублікі Беларусь і пастановай Саўміна №399 аб правілах карыстання жылымі памяшканнямі, утрыманні жылых і дапаможных памяшканняў. Калі гэтыя правілы парушаць, то прадугледжана пакаранне ў выглядзе штрафу да 30 базавых велічынь. Калі адміністрацыйнае парушэнне фіксуюць тры разы за год, то ЖКГ мае права падаваць у суд на жыхара і там будуць вырашаць пытанне аб яго высяленні.
