11-я гарадская клінічная бальніца Мінска. Фота: relax.by
«У нас усіх быў шок, бо ён малады і здаровы хлопец»
Па словах знаёмага Данііла Сяргея (імя зменена), перад аперацыяй малады чалавек праходзіў медкамісію ў ваенкамаце. У войска яго не ўзялі з-за праблем з перагародкай і складанасцяў з дыханнем і накіравалі ў бальніцу, каб выправіць сітуацыю.
— Гэта і праўда было трэба, бо да таго часу ён зусім перастаў дыхаць, толькі з лекамі мог, — кажа суразмоўца. — І вось у канцы лютага лёг у бальніцу. Яму зрабілі аперацыю. Усё было нармальна. Вядома, на нос хварэў, гэта зразумела, але іншых праблем не было. І праз тыдзень Данііла выпісалі дадому, ён працягваў лячыцца і адчуваў сябе нармальна. Адзінае, што развіўся сінусіт, хоць тэмпературы не было. Тады ў панядзелак, 11 сакавіка, ён паехаў да лекара, і яна прапанавала на тыдзень легчы ў бальніцу. І вось раніцай у аўторак, 12 сакавіка, мама адвезла яго ў 11-ю бальніцу, груба кажучы, з насмаркам, а ўвечары ёй патэлефанавалі і сказалі, што Даніла памёр.
Сяргей адзначае: у медыцынскіх дакументах пазначана, што прычынай смерці стаў анафілактычны шок (гэта значыць вострая алергічная рэакцыя) пасля ўвядзення антыбіётыку цэфтрыяксон. Стан маладога чалавека горшаў імкліва, і рэанімаваць яго не ўдалося.
— Наколькі я ведаю, усё адбылося вельмі хутка, літаральна за хвіліны. Яму зрабілі ўкол, яго вырвала, ён сказаў: «Цяжка дыхаць», і адключыўся,
— распавядае Сяргей. З ягоных слоў, алергіі на лекі ў Данііла да гэтага не было.
— Сама доктарка казала, што прэпарат той жа групы хлопцу ўжо калолі раней і ўсё было ў парадку, — тлумачыць малады чалавек. — Наогул не ведаю, навошта яны гэта прызначылі, тым больш унутрывенна. Даніла, здаецца, не настолькі моцна хварэў, і сінусіт не быў запушчаным. Калі гэта адбылося, у нас усіх быў шок, бо ён малады і здаровы хлопец.
Сяргей адзначыў, што такая смерць маладога чалавека ў бальніцы па змаўчанні надзвычайнае здарэнне і ў пракуратуры адразу пачалі праверку. Але родныя Данііла ўсё роўна напісалі заяву з просьбай разабрацца, ці стала прычынай трагедыі «неналежнае аказанне дапамогі».
На дадзены момант праверка працягваецца, але па выніках ускрыцця сям'і паведамілі, што ўнутраныя органы ў маладога чалавека абсалютна здаровыя. А вынікі гісталогіі (аналізу тканін) стануць вядомыя толькі ў сярэдзіне красавіка.
Доктар: «Такія рэчы практычна немагчыма прадказаць»
Пра тое, наколькі імаверная вострая рэакцыя на лекі і як можна сябе засцерагчы, «Люстэрка» пагаварыла з доктарам-тэрапеўтам з шасцігадовым стажам Віктарам (імя зменена). Гаворачы аб цэфтрыяксоне, ён адзначае, што гэтыя лекі ўжываюць даволі часта.
— Гэты прэпарат наогул вельмі шырокага спектру дзеяння, — распавядае медык. — Часцей за ўсё яго выкарыстоўваюць для лячэння інфекцый мачапалавой сістэмы, нырак, у выпадку запалення дыхальных шляхоў, брушных інфекцый.
Што тычыцца вострай рэакцыі на лекі, і ў прыватнасці на антыбіётыкі, то гэта часта непрадказальная сітуацыя, кажа суразмоўца. Рэч у тым, што анафілаксія ўяўляе сабой гіперадчувальнасць першага тыпу і можа развіцца на абсалютна любое рэчыва: ад шакаладу да пэўнага прэпарата.
— Прычым антыбіётыкі валодаюць падвышанай рызыкай узнікнення алергічных рэакцый, — кажа доктар. — Наколькі я ведаю, імавернасць гэтага блізу 0,1-001%. Але калі прэпарат распаўсюджаны і яго прымаюць паўсюдна, то колькасць людзей, у якіх адбываецца падобная рэакцыя, будзе прыкметнай. Але не ва ўсіх яна будзе перацякаць у анафілактычны шок.
Уплывае вельмі шмат розных нюансаў: шлях траплення прэпарата (калі ўводзіць лекі ўнутрывенна, біядаступнасць будзе вышэйшай, яны хутчэй усмоктваюцца і распаўсюджваюцца, чым калі прымаць аральным спосабам), канцэнтрацыя рэчыва і час падачы. Да таго ж у аснове алергічнай рэакцыі ляжыць механізм сенсібілізацыі (павышэнне адчувальнасці арганізма да ўздзеяння якога-небудзь фактару навакольнага або ўнутранай асяроддзя. — Заўв. рэд.). А значыць, каб развіўся анафілактычны шок, трэба, каб чалавек ужо кантактаваў з тым ці іншым рэчывам. Гэта значыць пры першым трапленні цэфтрыяксону ў арганізм яго не будзе, а ў другі раз ужо можа. Ці ў чалавека ніколі раней не было рэакцыі пры дазоўцы ў 100 мг, але яна пачнецца пры дазоўцы ў 1000. Таму, на жаль, такія рэчы практычна немагчыма прадказаць.
«У многіх установах у Беларусі проста няма магчымасці праверыць, ці будзе ў пацыента алергія»
Складанасці ў дыягнаставанні алергій і анафілактычнай рэакцыі дадае і праблема ўзаемадзеяння прэпаратаў, працягвае Віктар. Напрыклад, у чалавека не было ніякай рэакцыі на цэфтрыяксон, але калі прыняць яго разам з парацэтамолам, пры іх узаемадзеянні можа ўтварыцца рэчыва, якое выкліча анафілактычную рэакцыю.
— Акрамя таго, гіперадчувальнасць не заўсёды звязана менавіта з антыбіётыкам, — адзначае доктар. — У складзе любога прэпарата ёсць дапаможныя рэчывы (кансерванты, стабілізатары і гэтак далей), і ў кожнага вытворцы яны адрозніваюцца. Гадоў сем таму быў выпадак, наколькі я памятаю, якраз з цэфтрыяксонам — назіралася вельмі шмат алергічных рэакцый. Тады канфіскоўвалі партыю і разбіраліся з гэтым. Таму гэтая тэма вельмі складаная.
Раней у Беларусі ўжо былі выпадкі анафілактычнага шоку ад цэфтрыяксону. Так, у студзені 2017 года на працягу трох дзён тры чалавекі памерлі пасля ўвядзення гэтага прэпарату. Пасля гэтага пад часовую забарону для выкарыстання патрапілі цэфтрыяксон і гідрахларыд лідакаіну вытворчасці Барысаўскага завода медыцынскіх прэпаратаў. Само прадпрыемства страціла на скандале блізу 2,5 мільёна даляраў.
Калі ў вас ёсць асцярогі, што пасля прыняцця прэпарата можа ўзнікнуць анафілактычны шок, трэба звярнуцца да алерголага і здаць пробы. Але гарантаваць 100-працэнтную эфектыўнасць тут складана, удакладняе Віктар, асабліва, калі вы не ведаеце, што менавіта шукаць.
— У Беларусі такія пробы бясплатныя, але толькі па накіраванні ад алерголага, — тлумачыць суразмоўца. — Таму што можна рабіць велізарнае мноства розных спроб і тэстаў, але яны ўсё не маюць ніякага сэнсу, калі ты першапачаткова не ведаеш, у якім кірунку глядзець. Да прыкладу, у выпадку з астмай, сістэмнай чырвонай ваўчанкай, рознымі відамі аўтаімунных захворванняў пацыенты больш схільныя да алергічных рэакцый. А калі яна ёсць на пеніцылін, то ў невялікага адсотка людзей узнікае перакрыжаваная рэакцыя і на цэфтрыяксон. Але ў звычайнага чалавека яна можа быць на ўсё, што заўгодна, проста вы маглі раней з гэтым не сутыкацца. Груба кажучы, У мяне можа быць алергія на мяса аднарога, але я проста ніколі яго не каштаваў. Тым больш у многіх спроб адчувальнасць не такая высокая, што азначае вялікую колькасць псеўдастаноўчых і псеўдаадмоўных вынікаў.
Анафілактычны шок, які адбыўся з Даніілам, развіваецца вокамгненна, ад пары хвілін да гадзіны, адзначае медык. У чалавека ўзнікае ўдушша, азызласць гартані і іншых органаў, пачынаюцца праблемы з дыханнем. Таксама сціскаюцца сасуды, могуць пацярпець ныркі, печань. Але часцей за ўсё ў такой сітуацыі людзі паміраюць менавіта ад удушша.
Чытайце таксама:
Навукоўцы назвалі самыя распаўсюджаныя захворванні на рак у краіне
