Адносіны Літвы з Беларуссю становяцца ўсё менш адназначнымі. З аднаго боку, урад Літвы дэманстратыўна падтрымлівае беларускую апазіцыю. З іншага боку, літоўская прэзідэнт Даля Грыбаўскайце гэту ж апазіцыю рашуча крытыкуе. А раней з яе вуснаў неаднаразова гучалі кампліменты ў адрас беларускага калегі.
Як паказаў скандал з арыштам беларускага праваабаронцы Алеся Бяляцкага, саўдзельніцай якога стала Літва, да нядаўняга часу паміж літоўскімі і беларускімі міністэрствамі і ведамствамі захоўвалася цеснае супрацоўніцтва.
Тое, што Літва няроўна дыхае да Беларусі, было відавочна яшчэ за літоўскім прэм’
4 кастрычніка 2005 г. у Вільні адбылася яго «прыватная» гутарка з беларускім прэм’
З датаванага 7 кастрычніка 2005 года дыпламатычнага данясення даведаемся, што
Літва падверглася рашучай крытыцы з боку ЗША і брытанскага старшынства ў Еўрасаюзе за «парушэнне забароны ЕС на міністэрскія кантакты з урадам Беларусі».У адказ на крытыку МЗС Літвы даў сваім партнёрам дакумент, які з’яўляўся, на думку часовага паверанага ў справах ЗША ў Літве Томаса Кэлі, чымсьці паміж апалогіяй і самаапраўданнем.
У дакуменце літоўскага МЗС (яго кіраўніком у той час быў Антанас Валёніс)
ўтрымліваюцца дастаткова цікавыя звесткі датычна цікавасці беларускіх чыноўнікаў да літоўскай сталіцы.У прыватнасці, гаворыцца, што ў Вільні пражываў сын беларускага міністра замежных спраў Сяргея Мартынава. «Беларускі міністр замежных спраў даверліва звярнуўся да літоўскіх уладаў з просьбай аб дазволу на працу для свайго сына.
Аналагічныя запыты паступалі ад шэрагу іншых высокапастаўленых чыноўнікаў, у тым ліку з МЗС»,— паведамлялі літоўскія дыпламаты сваім амерыканскім і еўрапейскім калегам.
Акрамя таго, згодна з дакументам літоўскага МЗС, тагачасны дзяржсакратар Савета бяспекі Беларусі Генадзь Нявыглас праводзіў у Вільні шмат свайго выхаднога часу, «сустракаючыся з рознымі людзьмі і тусуемся у клубах і рэстаранах». Будучы старшынёй Беларускай федэрацыі футбола, ён нібыта быў «асабліва актыўны ў колах, звязаных з футболам».
Па словах літоўскіх дыпламатаў, да літоўскіх уладаў звярталіся і
некаторыя беларускія чыноўнікі, якія заяўлялі пра гатоўнасць распавесці свету пра «злачынствы рэжыму».
«Гэта высокапастаўленыя службовыя асобы, таму іх інфармацыя можа быць дакладнай i істотнай. Іх адзінай умовай з’яўляецца атрыманне гарантый фізічнай і матэрыяльнай бяспекі для іх і іх сем’яў, якія павінны быць прадастаўлены заходнімі краінамі «, — гаворыцца ў дакуменце МЗС Літвы.
Літоўскія дыпламаты адзначаюць, што Літва не магла даць такіх гарантый, а некаторыя сябры ЕС і НАТО, да якіх яна звярталася з гэтай нагоды, пакідалі яе звароту без адказу.
Натуральна, у дакуменце МЗС згадваецца і той факт, што літоўская сталіца стала месцам сустрэч і семінараў таксама і для беларускай апазіцыі. «Вільня становіцца спецыфічным месцам рознага роду дзейнасці вялікай колькасці беларускіх грамадзян. Такая сітуацыя магчымая ў Латвіі і Польшчы», — рэзюмуюць літоўскія дыпламаты.
«Дзелавыя і ідэалагічныя меркаванні падахвочваюць прэм’
Аўтар данясення выказваў надзею на тое, што непрыемны характар сумеснага дэмаршу ўрадаў ЗША і Вялікабрытаніі прымусіць Літву «двойчы падумаць» аб кантактах на высокім узроўні з Беларуссю.