Fota: globalriskinsights.com
Industryja, urady, inviestary śvietu vierać, što popyt na naftu, a ŭ doŭhaj pierśpiektyvie i ceny na jaje, nie buduć padać. Ale kazać takoje treba z aściarožnaściu, papiaredžvaje Emi Majers Jafe z Univiersiteta Kalifornii na staronkach Wall Street Journal.
Suśvietnuju ekanomiku ŭ bližejšyja 20 hod čakajuć vialikija pieramieny. Popyt na naftu dasiahnie piku. Zatym źmieniacca sami pryncypy spažyvańnia enierhii, miarkuje ekśpiert.
Dla hetaha jość ceły šerah padstaŭ. Viadoma, jany nie «vysiečanyja ŭ kamiani», i mnohaje moža źmianicca, ale palityki pa ŭsim śviecie nie mohuć ich nie zaŭvažać.
Nafta — heta zbroja. Jaje vykarystoŭvajuć dla ekanamičnaha cisku ŭ palityčnych kanfliktach. Ale hetaja zbroja stanovicca słabiejšaj: užo adčuvajecca padzieńnie palityčnaha ŭpłyvu Saudaŭskaj Aravii i Rasii. Ekanamičny rost stanovicca adarvanym ad nafty, raście važnaść takich resursaŭ, jak dabrabyt nasielnictva, ježa i vada, raznastajnyja karysnyja vykapni. Chutka adarvanym ad nafty moža stać i palityčny ŭpłyŭ.
Raźvityja krainy raźvivajucca. Prahnozy industryi ŭličvajuć raźvićcio takich krain jak Kitaj, Indyja, Indanezija, Małajzija, Taiłand, častkova i Afryki dy Bližniaha Uschodu. Pavodle hetych prahnozaŭ, da 2040 hoda popyt na naftu składzie 104 młn barelaŭ nafty na dzień suprać siońniašnich 90. Ale hetyja prahnozy nie ŭličvajuć, što technałohii dazvolać skaracić popyt — najpierš u raźvitych krainach (siońnia jany ŭžo skaračajuć spažyvańnie praz ekanomiju, vysokija technałohii i demahrafiju), a zatym i ŭ tych, što raźvivajucca. ZŠA ŭžo prajšli pik spažyvańnia nafty ŭ 2007-m. Navat Kitaj, samy prahny spažyviec nafty, płanuje dasiahnuć piku spažyvańnia dyzielnaha paliva ŭ 2017-m, a bienzinu — u 2025-m. Taksama kažuć pra rost patreby ŭ płastyku, ale płastyk składaje tolki 5% u ahulnym spažyvańni nafty.
IT ekanomić paliva. Vysokija technałohii i analiz vialikich źviestak dapamohuć skaracić spažyvańnie paliva na samych roznych uzroŭniach. Mabilnyja prahramy i navihatary ŭžo ekanomiać miljony litraŭ nafty — kiroŭcy mienš prastojvajuć u zatorach i, adpaviedna, traciać mienš paliva. Analiz spadarožnikavych zdymkaŭ, vialikich źviestak u adnosinach da ludziej dy kampjutarnyja sistemy ekanomii paliva ŭžo zrezali 10-20% patreb avijatranspartu.
Harady nie prahnuć paliva. Urbanizacyju nie spynić — siońnia harady dajuć 66% hłabalnaha spažyvańnia enierhii, chutka daduć usie 80%. Ale harady bajacca zabrudžvańnia pavietra —prycišajucca (skaračajucca i vynosiacca za miežy horada) i prahnyja da paliva vytvorčaści, i ruch transpartu ŭ centrach miehapolisaŭ. Harady bajacca zatoraŭ i namahajucca pierasadzić žycharoŭ z ułasnych aŭto na bolš enierha- i prastoraefiektyŭny transpart. Harady krain, što raźvivajucca, pryjduć da hetych prahresiŭnych tendencyj prosta praź biednaść bolšaj častki nasielnictva. Dy i patencyjnych kiroŭcaŭ u ich stanovicca mienš praź źnižeńnie ekanamičnaj aktyŭnaści, vyklikanaje palityčnaj situacyjaj i, jak ni dziva, padzieńniem cen na naftu.
Adnaŭlalnyja krynicy enierhii byli niedaacenienymi. Soniečnaja enierhija, bijapaliva, elektramabili — hetyja słovy kažuć užo daŭno, ale jany narešcie pačynajuć značyć niešta prybytkovaje. Naprykład, Kitaj, jaki tak pužaje ekołahaŭ, siońnia staŭ hałoŭnym eksparcioram soniečnych batarej i elektramabilaŭ dy hibrydnych aŭto.
Čytajcie taksama:
Piać rečaŭ pra budučyniu aŭtamabilaŭ, jakija my zrazumieli dziakujučy Tesla
Kosta-Ryka całkam pierajšła na alternatyŭnyja krynicy enierhii
Bloomberg: nafta hatovaja ŭpaści da 20 dalaraŭ
Jakim budzie śviet u 2050 hodzie: 7 cikavych faktaŭ
