Nie tak daŭno hurt «Krama» adznačyŭ svajo 25-hodździe, ale, niahledziačy na ŭzrost, papularnaść kalektyvu narastaje. U hurta papaŭniajecca armija prychilnikaŭ, siarod jakich i amatary tradycyjnaha rok-n-rołu, i znaŭcy biełaruskaj movy, dy i prosta nieabyjakavyja da jakasnaj muzyki. Napiaredadni «Vialikaha viasnovaha kancerta» my sustrelisia ź lidaram «Kramy» Iharam Varaškievičam i pahavaryli na ahulnafiłasofskija temy: pra biełaruskuju muzyku, sučasnuju moładź, pra škodu i karyść internetu.
Plusy i minusy internetu
Internet — reč nieadnaznačnaja. Z adnaho boku, daje ledź nie biaźmiežnyja mahčymaści dostupu da infarmacyi, z druhoha — sparadžaje šerah prablemaŭ. Moładź amal uvieś volny čas pravodzić u sacsietkach, ihnarujučy knihi i navat pachody ŭ kino. Lidar «Kramy» stavicca da hetaha spakojna.
«Zaŭždy ŭ niejkich prahresiŭnych rečach jość vydatki, i kožnaje pakaleńnie, u tym liku i ja, narakaje na toje, što, maŭlaŭ, my byli voś takija, a moładź nie takaja. Ale tak nie byvaje, što raniej žyli dobryja ludzi, a potym stali žyć drennyja. Ludzi ŭ pryncypie nie źmianiajucca asabliva, jak vid, jaki isnuje na ziamli, z usimi svaimi stanoŭčymi i admoŭnymi bakami», — ličyć Varaškievič.
Kali mnie niešta nie padabajecca, ja sam sabie kažu: «Ihar Uładzimiravič, uzhadajcie, kolki vam hadoŭ i, kali łaska, pamiatajcie, što vy byli takim ža ŭ ich uzroście».
Hałoŭny minus internetu muzyka bačyć u tym, što jon zamianiŭ ludziam prostyja čałaviečyja stasunki, navat telefanavańni. «Tamu što tut nie treba płacić hrošy, a prosta —tyk-tyk-tyk — uviečary ty kamu-niebudź pastaviŭ łajk, kamu-niebudź niešta napisaŭ, uśmichnuŭsia nu i ŭsio».
«Navat u majoj kampanii byvaje takoje, što ludzi siadziać, razmaŭlajuć, a potym hladziš — i ŭsie ŭžo z telefonami ŭ rukach. Pasiadzieli-pasiadzieli, nadakučyła — i ŭžo kožny tam kałupajecca. Ja kažu, maŭlaŭ, pačakajcie, davajcie pa-narmalnamu pahutarym!».
Asnoŭnaja rysa biełaruskich muzykaŭ — zanudstva
Ź lidaram «Kramy» zakranuli i pytańnie stanu biełaruskaha roka. Varaškievič ličyć, što biełaruskaja muzyka vyłučajecca zanudstvam, i ŭ 80% vypadkaŭ užo pa pieršych akordach, pačutych praz radyjo, možna zdahadacca, što heta mienavita biełaruski vykanaŭca.
«Nudnaść čuvać i pa huku, i pa tematycy tekstaŭ. Ja ž nie mahu paraić ci paprasić, maŭlaŭ, chłopcy, chaciełasia b, kab vy bolš ramantyčnyja pieśni śpiavali. Heta albo jość, albo niama. Na vialiki žal», — kanstatuje lidar «Kramy».
Varaškievič raspavioŭ, jak adnojčy vyrašyŭ prasłuchać novy albom simpatyčnaj jamu kamandy, ale tak i nie zdoleŭ zrabić hetaha da kanca, bo słuchać nadakučyła ŭžo niedzie na šostaj kampazicyi. «Ja jechaŭ u mašynie z tavaryšam, i my navat prajechali naš pavarot. Ja potym skazaŭ, što heta adbyłosia, tamu što my słuchali hety hurt — jon nas usypiŭ».
«Ja razumieju, što ŭ paraŭnańni, naprykład, z Beatles, naša muzyka taksama, napeŭna, zanudnaja. Ale u pieśniach «Kramy» chacia by jość i žyćcio, i śmierć, i kachańnie, i pjanstva».
Muzyka patłumačyŭ, što termin «zanudstva» ŭžyvaje adnosna i tekstaŭ, i muzyki. U płanie muzyki — heta praha biełaruskich muzykaŭ da adnych i tych ža ładoŭ i akordaŭ, pad jakija pišucca teksty jak pra kachańnie, tak i pra śmierć. «Ale ž nie budzieš śpiavać pra śmierć u mažory. Viadoma, možna paśmiajacca… Ale ŭsio ž taki pieśnia pra śmierć pavinna niekalki adroźnivacca ad pieśni pra kachańnie abo pra zdradu».
«Adna i taja ž pastajannaja «daŭbiežka» — jak słoŭnaja, tak i muzyčnaja. Heta tyčycca i vielmi viadomych našych muzykaŭ. Ja časam sam chaču pasłuchać čyj-niebudź novy albom, ale da kanca heta zrabić nie zaŭždy atrymlivajecca,» — raspavioŭ ihar Varaškievič.
Lidar «Kramy» adznačyŭ, što hałoŭnaje dla muzyki — heta pastajanna zajmacca. I dumać bolš pra tvorčaść, čym pra papularnaść ci hrošy.
«Viadoma, hrašovaje pytańnie taksama važnaje, ale jość takija muzyki, jakija ŭsio praličvajuć. U ich navat niešta i atrymlivajecca, ale heta vyhladaje nie naturalna. Ja ž lublu, kab u tvorčaści było žyćcio, a nie papiarednie raźličanaja schiema. U muzycy pa schiemie nie budzie sapraŭdnaj enierhii», — ličyć muzyka.
Asablivaści Re1ikt i Tonqixod dy tryumf NAVIband
Ale nie ŭsio tak drenna ź biełaruskaj muzykaj, jak zdajecca na pieršy pohlad. Varaškievič ličyć, što ŭ nas u Biełarusi jość vielmi hodnyja kamandy jeŭrapiejskaha ŭzroŭniu. U pryvatnaści, muzyka adznačaje tvorčaść Re1ikt i Tonqixod.
«Jość jak minimum dźvie hrupy, jakija mnie vielmi padabajucca. Heta Re1ikt i Tonqixod. Chto ź ich bolš — nie važna. Jany vielmi roznyja. Kali Re1ikt mnie prosta padabajecca, to pabačyŭšy vystup Tonqixod, na YouTube, ja byŭ šakavany. Heta toje, što nazyvajecca «Vaŭ!» — raspavioŭ Varaškievič.
I dadaŭ, što, niahledziačy na toje, što ŭ Tonqixod muzyka dosyć składanaja dla ŭsprymańnia, tym nie mienš, heta adzin z tych hurtoŭ, čyj albom jon zmoh dasłuchać da kanca.
Muzyka adznačyŭ i pośpiechi hurta NAVIband ŭ suviazi z pajezdkaj na «Jeŭrabačańnie», pazyčyŭ im dobraha vystupu i padkreśliŭ, što ŭsialakaha rodu ahidnyja kamientary ŭ sacsietkach z nahody ich pieramohi ŭ nacyjanalnym adbory absalutna niedarečnyja.
«Ja nikoli nie cikaviŭsia hetym konkursam, tamu što hraju zusim inšuju muzyku, ale ŭ dadzienym vypadku ja, mahčyma, navat pahladžu «Jeŭrabačańnie» i budu zaŭzieć za našych. Vielmi spadziajusia, što kali jany nie pieramohuć, to, va lubym vypadku, hodna vystupiać».
Muzyka adznačyŭ, što jamu b vielmi nie chaciełasia, kab u vypadku niepaśpiachovaha ŭdziełu ŭ konkursie na NaviBand pasypalisia niejkija abrazy dy narakańni, jak heta nieadnarazova zdarałasia z papiarednimi ŭdzielnikami konkursa. «Jany vielmi pazityŭnyja, ja spadziajusia, što jany jakraz hetym i voźmuć. Jany zakachanyja ŭ žyćcio, na ich pryjemna hladzieć, ich pryjemna słuchać. Heta vielmi važna».
Zaklučeńnie, abo Pra movu i rok-n-roł
Varaškievič miarkuje, što ŭ muzycy pavinna prysutničać ideja, pavinna być niešta svajo, viadomaje i niepadroblenaje, a nie jarka vyjaŭlenaja aryjentacyja na daŭno viadomyja hurty.
«Biełaruskamu muzyku lepš śpiavać na svajoj rodnaj movie. Ale ja nie mahu davać nijakich paradaŭ. Kali tut demakratyja, to chaj kožny vybiraje toje, što jon choča. Chočaš — pa-anhielsku, chočaš — pa-rusku, pa-biełarusku, albo na niekalkich movach».
Ale tut ža dadaje, što dla taho, kab śpiavać na anhlijskaj movie, treba na joj dumać. Bo pieśni vykonvajucca na scenie tolki śviadoma, inakš artyst prosta nie zmoža pieradać nastroj, a kali i zmoža, to jamu mała chto pavieryć, va ŭsialakim vypadku, heta pavinna vyhladać naturalna.
Muzyka sa škadavańniem adznačaje, što epocha rok-n-rołu sychodzić. Žyćcio źmianiajecca, a razam ź im źmianiajecca i muzyka.
«U 80-ch Hrabienščykoŭ kazaŭ, što «rok-n-roł miortvy, a ja jašče nie», i paśpiašaŭsia. Nie mahu skazać, što jon pamior mienavita ciapier, prosta kudyści transfarmavaŭsia. U našaj krainie heta adbyvajecca pa-svojmu, a ŭ Amierycy kantry-muzyka, razam z r&b i inšaj «papsoj», praciahvaje źbirać miljonnuju aŭdytoryju, nu a ŭ Jeŭropie idzie bolšy ŭchił na ramantyzm, moža tamu my padajemsia im takimi brutalnymi».
