Dźmitryj Tankovič: My vyśmiejvali Łukašenku tak, jak rabiŭ heta ŭvieś biełaruski narod. Fota: z asabistaha archivu Dźmitryja Tankoviča
«Naša Niva»: Siońnia vy siabie adčuvajecie ŭkraincam, jaki niekali źjechaŭ ź Biełarusi, ci biełarusam, jaki doŭhi čas žyŭ dy ŭžo asimilavaŭsia va Ukrainie?
Dźmitryj Tankovič: Nie budu kryvadušničać: heta pytańnie, adkaz na jakoje apošnim časam šukaju ŭ hałavie pastajanna. Z adnaho boku, Ukraina dała mnie vielmi mnoha: siamju, karjeru, asiarodak paplečnikaŭ. A ź inšaha boku, Biełaruś padaravała mahčymaść usio vyšej nazvanaje atrymać. Tamu akreślić siabie ciapier pa nacyjanalnaj prykmiecie składana — ukrainabiełarus ci biełarusaŭkrainiec, niejak tak.
Mnie vielmi chočacca, kab jak maha chutčej Biełaruś adčuła ŭsiu tuju moc, jednaść dy ŭpeŭnienaść u pieramozie, jakija ciapier maje Ukraina. Mnie padajecca, što tady ŭ majoj radzimy źjavicca realny šaniec stać padobnaj da svajoj volnaj krainy-susiedki.
«NN»: Nakolki źmianiłasia žyćcio biełarusa, jaki žyvie va Ukrainie, paśla 24 lutaha? Asabliva, kali ŭličyć, što jon biełarus viadomy.
DT: Chitravać nie budu: kali vieści havorku pra niejkija prostyja rečy, mnie, vidavočna, lahčej, čym astatnim. Z tym ža biełaruskim pašpartam možna advolna pakidać miežy Ukrainy dy viartacca.
Pryznajusia jak jość: źjechali ŭ pieršy dzień vajny. Liču, što prosta pašancavała, bo my žyli ŭ Bučy — horad, ciapier viadomy kožnamu na Ziamli, chacia jašče tydzień tamu naŭrad ci ludzi z krain Jeŭropy adšukali b jaho na mapie.
Paśla niekalkich dzion uva mnie viali baraćbu dva pačućci — vina dy strach. Ščaślivy, što pieramahło pravilnaje pačućcio: viarnuŭsia ŭ Kijeŭ da pracy na hałoŭnym staličnym telekanale. Akramia taho, udzielničaju ŭ dabračynnych kancertach, što ładziacca ŭ Polščy.
Na tydni, naprykład, my źbirali hrošy dla Ukrainy praz vystupy ŭ Varšavie dy Urocłavie. Paśla ŭziaŭ dzień paŭzy, kab pabyć ź siamjoj, dy znoŭku dałučyŭsia da kaleh u Kijevie.
«NN»: Ci źmianiłasia vaša kamunikacyja z ukraincami paśla pačatku vajny? Dakładniej, paśla taho, jak aficyjnaja Biełaruś dziejańniami Alaksandra Łukašenki abaznačyła svaju pazicyju ŭ kanflikcie.
DT: Mnie praściej, značna praściej, čym tysiačam ziemlakoŭ, što žyli tut paśla pierajezdu. Mianie viedajuć — i viedajuć jak čałavieka, jaki zaŭsiody padtrymlivaŭ Ukrainu.
Tym nie mienš, ci łaviŭ ja na sabie kasyja pozirki? Tak, zdarałasia. Ci pryjemna mnie, kali kožny raz pry pierasiačeńni miažy i ŭkrainskija pamiežniki, i ich polskija kalehi vyklikajuć na padrabiaznaje sumoŭje? Nie, viadoma, niepryjemna. Adnak razumieju — inšaha było b čakać naiŭna. Ciapier staŭleńnie da Biełarusi mienavita takoje.
«NN»: Kali vaša kamanda KVZ była na viaršyni papularnaści, jana davoli časta kpiła z Łukašenki. Ale to byŭ humar niezłaślivy, iraničny. Ci źmianiłasia ciapier vaša staŭleńnie da hetaha čałavieka — i ci adbiłasia b jano na žartach «ČP»?
DT: Mahčyma, nastupnaja anałohija vam padasca dziŭnaj, ale… My vyśmiejvali Łukašenku tak, jak rabiŭ heta ŭvieś biełaruski narod — sposabami, jakimi ludzi tak ci inakš sprabavali adsunucca ad hetaj asoby, adpravić jaje jak maha dalej, pierakreślić znak roŭnaści miž saboj dy im. Nasamreč, heta było miakka i pa-dobramu. Niezłaślivaja biełaruskaja revalucyja, davajcie tak heta nazaviom.
Adnak ciapier ja razumieju, što tak niešta źmianić niemahčyma. Kab ździejśnić niejki zruch u mientalnaści, u pavodzinach biełarusaŭ, treba štości rabić. Inšaje, bolš surjoznaje.
Ja pieražyvaju, ščyra vam kažu. Pieražyvaju za toje, što adbyvajecca ŭ Biełarusi apošnim časam, za apošnija paŭtara hoda. Vielmi chočacca, kab maja kraina zdoleła adšukać toje rašeńnie, jakoje ŭ svaje časy znajšła Ukraina.
«NN»: U sacsietkach čas ad času vy publikujecie pasty, jakija, navat niahledziačy na vajennuju tematyku, vyklikajuć uśmiešku. Nakolki ŭvohule humar padčas takoj navały zdolny «vyvazić» ludziej mientalna?
DT: Pakolki pracuju ŭ Kijevie na navinnym kanale, kožny dzień sutykajusia ź vielizarnym abjomam infarmacyi. Bolšaść navin, na vialiki žal, maje taki charaktar, što paśla znajomstva ź imi nie možaš spać. I heta ja — čałaviek, jaki znachodzicca ŭ Kijevie, u adnosnaj biaśpiecy. A vy ŭjavicie tuju vielizarnuju kolkaść ludziej, što traplajuć pad hetuju navinnuju płyń u bambaschoviščach albo pad abłohaj. Na ich valicca bieźlič niehatyvu, badaj, kožnuju siekundu…
Tamu pryjšoŭ da vysnovy: ludziej treba pa-dobramu «razdražniać», tak by mović. Tamu kali adkazvać naŭprost na pytańnie «Ci jość miesca humaru na vajnie?», to skažu — tak, viadoma. Źviarnicie ŭvahu na toje, što adbyvajecca ŭ saścietkach: navat u lichuju hadzinu ŭkraincy kanviertujuć svoj biaźmiežny kreatyŭ u prymaŭki, aniekdoty, śmiešnyja bajki. Da što tam daloka za prykładami chadzić — hlańcie na miem z Łukašenkam, jaki raspaviadaje pra miesca, adkul na jaho płanavali napaści. Heta ž uvojdzie ŭ suśvietnuju historyju internetu!
Ci voś śviežy prykład, pra jaki raspaviadaŭ na kancercie na vychadnych. Jość adzin pryjaciel, što ŭ mirny čas pracavaŭ na telebačańni, a paśla pačatku vajny padaŭsia ŭ vałanciory. Na ŭłasnaj mašynie vozić sa Lvova ŭ Kijeŭ humanitarnuju dapamohu. Pa darozie — vialikaja kolkaść błok-pastoŭ, šmat času hublajecca na pravierku dakumientaŭ i hetak dalej. Karaciej, jon vyrašyŭ dla spraščeńnia pracedur nalapić na mašynu litary TV. Maŭlaŭ, pabačać, što telebačańnie, mienš budzie pytańniaŭ.
Skazana — zroblena. Nasamreč usio pajšło značna chutčej. Adnak paśla adnaho z błok-pastoŭ jon nie zaŭvažyŭ, jak litaru T źniesła vietram. I voś jon z adnoj tolki V na baku dajechaŭ da nastupnaha punktu achovy… Nie budu raspaviadać u detalach, što tam adbyvałasia dalej. Ale chłapčynu vyratavała tolki toje, što jon vielmi dobra kaža pa-ŭkrainsku słova «palanicia».
«NN»: A ci moža humar na biełaruskaj movie być zapatrabavanym? Dy takim ža raznastajnym, jak ciapier ukrainski?
DT: Biezumoŭna! Naš narod vielmi vynachodlivy, vostry na jazyk, z tonkim staŭleńniem da hulni słoŭ. My nie mienš kreatyŭnyja za susiedziaŭ — mahčyma, heta nie vielmi ścipła, ale adzin z dokazaŭ hetaha śćvierdžańnia siadzić ciapier pierad vami. Adnak dla poŭnaha raskryćcia patencyjału patrebnaja adna ŭmova.
Usie tvorčyja pracesy zapuskaje vyklučna svaboda. Mienavita tamu va Ukrainie takaja vielizarnaja kolkaść talenavitych artystaŭ. Mienavita tamu tut vielizarnaja kolkaść humarystyčnych prahram: «Dyziel-šou», «95 kvartał», «Liha śmiechu», «Mama rahatała», «Varjaty-šou» i hetak dalej. U Biełarusi, dla paraŭnańnia, niama nivodnaha. U Rasii KVZ — heta sumnaja historyja, pra «Kamiedzi kłab» uvohule nie budu kazać, bo hetyja ludzi całkam siabie dyskredytavali paśla pačatku vajny…
Svaboda daje mahčymaści, mahčymaści raźvićcia tvorčaści. Upeŭnieny: kali ŭ Biełaruś pryjdzie svaboda, to ŭsio toje, što ŭ ludziej nabaleła, što jany strymlivali ŭ sabie ŭvieś hety čas, budzie realizavanaje vielmi chutka, śmiešna i daskanała.
«NN»: Ciapier usio čaściej pamiž Rasijaj i Biełaruśsiu miedyja dyj prostyja ludzi va Ukrainie staviać znak roŭnaści. U vas niama adčuvańnia, što paśla vajny hety «sintez» razburyć budzie ŭžo nierealna?
DT: Mahčyma, ja zališnie aptymistyčna hladžu na hetuju prablemu, adnak pakul nie baču znaka roŭnaści miž dziaržavami dy ludźmi, što ich nasialajuć. Chaču vieryć, što i ŭkraincy taksama padzialajuć taki pohlad.
Dźmitryj Tankovič: Naš narod vielmi vynachodlivy, vostry na jazyk, z tonkim staŭleńniem da hulni słoŭ. Fota: clutch.net.ua
Adna sprava — ruskija z vyklučna «Pieršym kanałam» u mazhach i absurdnymi idejami pra apraŭdańnie vajny. I zusim inšaja sprava — biełarusy, hałava jakich prosta nie prymie hetyja prapahandysckija štuki.
Ja nie vieru, što prostyja biełarusy navat na adnu miljonnuju pracenta padtrymlivajuć Rasiju ŭ hetaj vajnie.
«NN»: Prostaje čałaviečaje pytańnie, ci jość u vas nastalhija pa Biełarusi?
DT: Prosty čałaviečy adkaz: sumuju pa bracie, pa matuli. A tak… Ja vielmi dziŭny ŭ hetym sensie čałaviek, bo lublu pryjści na tyja miescy, jakija kaliści byli dla mienia ŭ niečym znakavymi. Jak ni dziŭna, heta škoła dy školny dvor, a taksama park Horkaha ŭ Minsku, bo my tam vielmi doŭha i šmat repietavali.
«NN»: Niekali «ČP» staviŭ hienijalny numar pra čałavieka, jaki sustrakaje samoha siabie maładziejšaha na 10 i 20 hod dy daje parady. Što b vy paraili samomu sabie, kali b ciapier sutreli bolš junaha Dzimu Tankoviča?
DT: Skazaŭ by tolki adno: kali pryjdzie čas, abaviazkova źbiary tryvožny čamadančyk. Bo kali nie paśpieješ, to paśla atrymaješ voj jaki mocny nahaniaj ad žonki.
«Naša Niva» adnaŭlaje zbor danataŭ — padtrymać prosta
Biełaruski kavezešnik staŭ adnym z samych papularnych televiadučych Ukrainy. Dźmitryj Tankovič: «Biełaruś zastyła, a Ukraina stanie jeŭrapiejskaj krainaj»
Biełarus praviadzie nacyjanalny adbor na «Jeŭrabačańnie» va Ukrainie
