Irena Saŭko ŭsio ž zapisała rodnymi rasijskuju i biełaruskuju movy,
fota BIEŁTA.
Telekanały pakazali repartažy pra toje, jak pierapis prajšoŭ u rezidencyi Drazdy. Dziaržaŭnyja ŚMI akcentavali ŭvahu na punktach, jakija tyčylisia movy:
«— Vaša rodnaja mova?
— Biełaruskaja. (Paśla paŭzy.) Biełaruskaja, rasiejskaja mova. Dla mianie adnolkavyja dźvie movy.
— Na jakoj movie Vy zvyčajna razmaŭlajecie doma?
— A pa-roznamu — ad biełaruskaj da rasiejskaj. I na trasiancy taksama».
Łukašenka, vialiki majstar vykručvacca, i tut znajšoŭ formułu, kab nie šakavać vymirajučuju častku svajho elektaratu — prasavieckuju, prarasijskuju.
Akurat moŭnyja punkty vyklikali najbolšuju hramadskuju dyskusiju napiaredadni pierapisu. Svaimi adkazami Łukašenka faktyčna padtrymaŭ status biełaruskaj movy jak rodnaj i chatniaj, nakolki moh u svaim amłłua i dadzienaj palityčnaj situacyi.
Adkazy Łukašenki na pierapisie paćvierdzili, što niaśmieły pavarot da biełaruskaj kultury sapraŭdy adbyvajecca, pakul na simvaličnym, a nie praktyčnym uzroŭni.
Zachad źmianiŭ staŭleńnie da Łukašenki, jak tolki kiraŭnik Biełarusi kančatkova źmianiŭ staŭleńnie da niezaležnaści Biełarusi. Łukašenka pierastaŭ ujaŭlać pahrozu dla niezaležnaści Biełarusi, i jaho pakinuli ŭ spakoi. Heta na ŭzroŭni mižnarodnaj palityki.
Unutry krainy adnoj ź pieršapryčyn kanfliktu Łukašenki ź niezaležnym hramadstvam była pahroza nacyjanalnaj kultury, jakuju toj nios. I niezaležnaje hramadstva vykarystała ŭsie svaje mahčymaści, kab pastavić «prablemu Łukašenki» na mižnarodnym uzroŭni. Źniknieńnie takoj pahrozy dakarenna źmienić umovy palityčnaj hulni ŭ krainie. Kansensusu stanie bolš, kanfliktnych zonaŭ — mienš.
Cujus regio, ejus lingua. Čyja ŭłada, taho i mova. Tak možna pierafrazavać viadomuju prymaŭku časoŭ Refarmacyi ŭ pierałamleńni na ciapierašniuju situacyju ŭ Centralnaj Jeŭropie. Dyk voś, kulturnaja palityka ŭ krainie pry Łukašenku budzie vyrašanaja tym, na jakoj movie pojdzie vučycca Kola — na biełaruskaj ci na rasiejskaj. Kali ŭ škole kala Drazdoŭ adkryjecca biełaruski kłas, takija adkryjucca va ŭsioj krainie.
Rana razdavać avansy. Pačakajem 1 vieraśnia 2010 hoda.
