2 sakavika ŭ Vilenskim dziaržaŭnym univiersitecie projduć hramadskija słuchańni pa acency ŭździejańnia na navakolnaje asiarodździe (AUNA) biełaruskaj AES.
Pavodle infarmacyi pres‑słužby Ministerstva enierhietyki Biełarusi, spravazdaču ab AUNA pradstaviać śpiecyjalisty dyrekcyi budaŭnictva atamnaj elektrastancyi i departamienta pa raźvićci jadziernaj enierhietyki Minenierha.
U adpaviednaści z Kanviencyjaj ab acency ŭździejańnia na navakolnaje asiarodździe ŭ transhraničnym kantekście, udzielnicaj jakoj źjaŭlajecca Biełaruś, spravazdača ab AUNA była nakiravana ŭ sumiežnyja krainy, jakija vykazali zacikaŭlenaść uziać udzieł u jaje abmierkavańni.
Kansultacyi i hramadskija słuchańni z udziełam zacikaŭlenaj hramadskaści dla abmierkavańnia patencyjalnaha transhraničnaha ŭździejańnia pry budaŭnictvie i ekspłuatacyi biełaruskaj AES taksama projduć u Łatvii, Polščy, Ukrainie i Aŭstryi,
paviedamlaje pres‑słužba Minenierha.
Paśla zaviaršeńnia kansultacyj i słuchańniaŭ spravazdača ab AUNA biełaruskaj AES budzie dapracavana śpiecyjalistami z ulikam zaŭvah i prapanoŭ i razam ź inšymi materyjałami, praduhledžanymi zakanadaŭstvam, nakiravana dla praviadzieńnia dziaržaŭnaj ekałahičnaj ekśpiertyzy.
24 lutaha staršynia Nacyjanalnaj kamisii pa radyjacyjnaj abaronie pry Saviecie ministraŭ Biełarusi Jakaŭ Kienihśbierh asprečyŭ infarmacyju ab tym, što na biełaruskaj AES budzie ŭstanoŭleny ekśpierymientalny reaktar.
«Užo daŭno i ŭ Savieckim Sajuzie, i na Zachadzie pracujuć takija VVR‑aŭskija reaktary mahutnaściu 600, 640 i 1000 MVt — tolki ź inšaj abrevijaturaj. Ničoha novaha ŭ ich niama, za vyklučeńniem pavyšanaj mahutnaści i pavyšanaha barjera biaśpieki pa patrabavańniach MAHATE», — skazaŭ Kienihśbierh.
Jon taksama rastłumačyŭ, adkul, na jaho dumku, iduć čutki pra ekśpierymientalny reaktar: «Niadaŭna hramadskaje abjadnańnie «Ekadom» abjaviła ab praviadzieńni niejkaj hramadskaj ekśpiertyzy. Adnak uźnikaje pytańnie: a chto ekśpierty?». U toj ža čas nad AUNA, padkreśliŭ Kienihśbierh, pracavała «vielizarnaja kolkaść profilnych instytutaŭ».
Inžynier‑fizik, kaardynatar prajektaŭ mižnarodnaj hrupy «Ekaabarona» Andrej Ažaroŭski ličyć, što stabilnaja praca AES moža źviedać niebiaśpieku, zdolnuju pryvieści da ekałahičnaj katastrofy.
Pa‑pieršaje, adznačyŭ jon, atamnuju stancyju absłuhoŭvajuć sotni ludziej, i «nichto nie moža dać harantyju, što kožny ź ich psichična ŭstojlivy i jakaja‑niebudź asabistaja padzieja nie vyviedzie z raŭnavahi, naprykład, apieratara». «Adzin psichična nieŭraŭnavažany čałaviek moža pryvieści da katastrofy, paraŭnalnaj z čarnobylskaj, — vyvieści AES sa stroju i vyklikać razbureńnie reaktara», — śćviardžaje Ažaroŭski.
Jašče adnoj niebiaśpiekaj jon ličyć blizkaje raźmiaščeńnie AES ad mižnarodnaha aeraporta «Vilnia»:
«Łajniery vahoj u 50—100 ton buduć pralatać u 50 kiłamietrach ad placoŭki. Padzieńnie takoha samalota na achoŭny kaŭpak pryviadzie da jaho razbureńnia», — adznačyŭ fizik.
«Stancyja budzie raźmieščana pobač ź miažoj susiedniaj dziaržavy, — pradoŭžyŭ Ažaroŭski. — Ja nie dumaju, što Litoŭskaja Respublika moža mieć varožyja namiery ŭ dačynieńni da nas, ale dla vajennych raźmiaščeńnie takoha abjekta, jaki moža ŭzarvacca i zrabić niemahčymym žyćcio na terytoryi ŭsioj Biełarusi, niedaloka ad miažy zamiežnaj dziaržavy — heta dadatkovy faktar ryzyki».
Akramia taho, ličyć śpiecyjalist, dla mahčymaj katastrofy dastatkova navat źmianieńnia pryrodnych umoŭ, anamalna chałodnaha ci anamalna ciopłaha nadvorja, abo parušeńnia režymu ekspłuatacyi, abryvu linii elektrapieradačy i h.d.
«Źniešnich pryčyn, jakija mohuć pryvieści da niedapuščalnaha vykidu stancyjaj radyjacyi, šmat. Tamu ŭsie jany pavinny być acenieny i pryniaty da ŭvahi pry pryniaćci rašeńnia ab budavańni takoha abjekta», — pierakanany fizik.
