Bolš za 30 000 hadoŭ tamu nieviadomyja razmalavali ścieny piačory mamantami, nasarohami, lvami, końmi. Prykładna 25 000 hadoŭ tamu ŭvachod u padziamielle zavaliła. U 1994 hodzie malunki ŭ nietrach francuzskaha rehijonu Šavie vyjavili archieołahi. U kancy 2000-ch francuzy dazvolili Viernieru Chiercahu spuścicca ŭ zakrytyja dla naviedvańnia piačory, kab źniać film pra samyja staražytnyja ź viadomych navucy malunkaŭ.Šeść dzion pa čatyry hadziny ekscentryčny niemiec ź nievialikaj zdymačnaj hrupaj, 3D-kamieraj i lampami chałodnaha śviatła (miery zaściarohi dla abarony malunkaŭ) błukaŭ pa ciomnych łabiryntach, imknučysia zafiksavać unikalny pomnik čałaviečaj prysutnaści na Ziamli.
Ułaśnik dziŭnaha hołasu, Chiercah ŭ karcinie zachaplajecca tym, jak ź ciemry ŭźnikajuć dziŭnyja siłuety žyvioł na ścienach, i zadaje pytańni, fiłasafičnaść jakich miažuje z naiŭnaściu piačornaha paeta. Nichto nie moža dać dakładny adkaz ab pryznačeńni hetych malunkaŭ, ich roli ŭ žyćci dalokich prodkaŭ, i kinarežysior dazvalaje sabie pryhožuju fantaziju pra toje, jak u staražytnych tvorach mastactva naradžałasia čałaviečaja duša.
Roh nasaroha i nohi koniej pamnažajucca ŭ sprobie zachavać ruch -- Chiercah niebiespadstaŭna natchniony sprobaj 30 000 hadoŭ tamu schapić ruch u statycy, puścić protakino pa ścienach.
Da našych dzion ścieny hetyja, sklapieńni i padłoha abraśli stałaktytami i stałahmitami, jakija pieratvaryli piačoru ŭ kazačnuju halereju -- iskrystyja vyhiny pryrodnych formaŭ začaroŭvajuć nie mienš za čałaviečyja tvareńni. A zaadno adkazvajuć na pytańnie, navošta dla apoviedu pra dvuchvymiernyja malunki spatrebiłasia 3D-kino.
Jano tut -- nie atrakcyjon z pradmietami, jakija latuć i lezuć u hladzielnuju zału, ale instrumient apuskańnia hledača ŭ prastoru, što krok za krokam adkryvaje skarby.
Pry hetym navat tut Chiercah, varta jamu vyleźci na pavierchniu, ŭmomant pierachodzić u režym «žyćcio dziŭnych ludziej». I hieroi francuzskaj archieałohii akazvajucca nie mienš dziŭnymi surazmoŭcami, čym nasielniki navakolla Paŭdniovaha polusa, vizitu da jakich byŭ pryśviečany papiaredni dakumientalny film niemca «Sustrečy na krai śvietu».
Adzin archieołah u minułym vystupaŭ u cyrku, inšy zachaplajecca parfumieryjaj i tryźnić tryccacitysiačahadovaj daŭniny vodarami, treciaja z zachapleńniem i prydychańniem ekskursavoda kłuba junych mastactvaznaŭcaŭ vyhukaje: «Pahladzicie na hetyja rohi -- i vy pačujecie ich stuk».
Najlepšy piersanaž (ź liku ludziej) vychodzić na ŭźlesak u pašytym sa źviarynych skuraŭ adzieńni, kab syhrać «Zorna-pałasaty ściah» na samarobnaj flejcie: dakładnaj kopii toj, što znajšli ŭ vyhladzie mnostva askiepkaŭ na padłozie piačory.
Ŭ suśviecie Chiercaha cudy samym naturalnym čynam susiedničajuć ź dzivakami. Pra tych ža, kaho dziŭny hość źbiaroh dla epiłohu svajho pachodu ŭ śviet mar, skažam tolki, što heta mierkavanyja achviary atamnaj enierhietyki i mahčymyja śviedki žyćcia, jakoha my nie zaśpiejem.
Zdajecca, mienavita vačyma hetych susiedziaŭ -- mutantaŭ i albinosaŭ, inšych ź inšych, -- hladzić na śviet aŭtar, jaki zadajecca pytańniem: «Što jany padumajuć, kali ŭbačać hetyja malunki?»
